Ένα διαφορετικό μάθημα ζωής
«Ο χώρος της διαφήμισης χάνει ταλέντα που δεν μας μοιάζουν», τονίζει η Tracey Barber, global CMO του Creative Group Havas, μετά την επίσκεψή της στην Ελλάδα, για να προσφέρει εθελοντική εργασία σε δομές φιλοξενίας προσφύγων.
Γράφει η ΜΕΛΙΝΑ ΚΑΤΣΑΛΟΥΛΗ
H Tracey Barber, global CMO του Creative Group Havas, επισκέφθηκε την Ελλάδα, για να προσφέρει εθελοντική εργασία σε δομές φιλοξενίας προσφύγων. Tην εμπειρία της την αποτύπωσε σε ένα κείμενο, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Campaign, με τον τίτλο «O χώρος της διαφήμισης χάνει ταλέντα που δεν μας μοιάζουν».
Κατά τη διάρκεια της παραμονής της στην Ελλάδα, η Barber ήρθε σε επαφή με άντρες και γυναίκες που ζουν σε ακραίες συνθήκες, αναμένοντας την έγκριση της αίτησης ασύλου, που θα τους επιτρέψει να κάνουν ένα νέο ξεκίνημα στη ζωή τους. Η Barber, στο πλαίσιο της εθελοντικής συνεισφοράς της στις δομές φιλοξενίας προσφύγων, λειτούργησε ως σύμβουλος για πολλούς από αυτούς, γνωρίζοντας από πρώτο χέρι τις δύσκολες συνθήκες που τους οδήγησαν μακριά από τις χώρες τους. Εκείνοι, με τη σειρά τους, μοιράστηκαν μαζί της τα όνειρα και τις προσδοκίες τους, αλλά και τις τραυματικές εμπειρίες που τους σημάδεψαν: έχοντας ξεφύγει με κίνδυνο της ζωής τους από εμπόλεμες ζώνες, αλλά και περιοχές όπου οι εθνοτικές και θρησκευτικές συγκρούσεις είναι καθημερινές, άφησαν πίσω συγγενείς και αγαπημένους, δίνοντας έναν σκληρό αγώνα επιβίωσης και αντιμετωπίζοντας αντιξοότητες που πολλές φορές φαντάζουν ανυπέρβλητες.
Παρά όμως τα εμπόδια και τις δυσκολίες, η Barber είχε την ευκαιρία να διαπιστώσει το ασύλληπτο δυναμικό που κρύβεται μέσα σε αυτούς τους ανθρώπους, τη λαχτάρα για τη ζωή, τις ικανότητες, τις ιδέες, αλλά και τις δεξιότητες. Και η συναναστροφή μαζί τους την έκανε να αναρωτηθεί για την τύχη όλων αυτών στις χώρες υποδοχής όπου θα βρεθούν μελλοντικά, κάνοντας παράλληλα τις συγκρίσεις με το γνώριμό της «σύμπαν» της διαφήμισης. Όπως επισημαίνει στο άρθρο της, με έκπληξη διαπίστωσε τις κοινές συνισταμένες δύο κόσμων φαινομενικά αντίθετων, καθώς κατάλαβε ότι υπάρχουν πολλά νήματα που ενώνουν τις δύο πλευρές. Την ίδια στιγμή, αναρωτήθηκε για τα στερεότυπα που είναι ριζωμένα στη βιομηχανία της διαφήμισης, στερώντας την πρόσβαση σε νέα ταλέντα που προέρχονται από αυτή την αναπάντεχη «δεξαμενή» ανθρώπων.
Αναλυτικά, αναφέρει τα εξής:
«H πρόσφατη επίσκεψή μας σε στρατόπεδα προσφύγων στην Ελλάδα ξεκίνησε από μια απλή ιδέα που διέπει τη φιλοσοφία της Havas: λιγότερα λόγια, περισσότερες πράξεις. Αποφασίσαμε να προσφέρουμε εθελοντική εργασία, γιατί θέλαμε να κάνουμε κάτι -οτιδήποτε- χειροπιαστό μπροστά σε μια τόσο ισοπεδωτική ανθρωπιστική κρίση. Επιστρέφοντας, είχαμε κατανοήσει πολύ πιο ουσιαστικά την πολυπλοκότητα της κατάστασης. Αυτό όμως που συνέβη υπήρξε μια πολύ μεγαλύτερη πρόκληση και έμπνευση και -προς έκπληξή μου ή απλώς άγνοιά μου- αποδείχθηκε πολύ πιο δημιουργικό από ό,τι περίμενα.
Σε κάθε δομή φιλοξενίας προσφύγων βρίσκονται περισσότεροι από 1.000 άτομα, που ζουν σε υποτυπώδη μεταλλικά κοντέινερ. Οι περισσότεροι από αυτούς δραπέτευσαν από τρομερές καταστάσεις και όλοι τους έχουν κάνει αίτηση για άσυλο. Οι περισσότεροι είναι κάτω από 21 ετών. Σύροι, Ιρακινοί, Κογκολέζοι, αλλά και άλλες εθνικότητες ζουν ο ένας δίπλα στον άλλον σε εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες, συμβιώνοντας μέσα στην ανάγκη, παρά το γεγονός ότι υπάρχουν πάρα πολλές πολιτιστικές διαφορές, ένα αφήγημα που κανείς από μας δεν μπορεί να φανταστεί. Δεν έχω καμία επιθυμία να γράψω ένα ψυχρό κείμενο που θα λέει «πέντε πράγματα που οι marketers μπορούν να μάθουν από...» , όμως κάποια από τα πράγματα που συνειδητοποιήσαμε αξίζει να τα επισημάνει κανείς.
Πήγαμε εκεί έχοντας μια πολύ συγκεκριμένη ενημέρωση: να βοηθήσουμε τους πρόσφυγες να φτιάξουν τα βιογραφικά τους και τις αιτήσεις για το άσυλο και να επισημάνουμε -ειδικά στις γυναίκες- τις ευκαιρίες που είχαν στη διάθεσή τους. Αυτό που έγινε στην ουσία ήταν μια σειρά από διαδραστικά workshops, όπου διδαχτήκαμε κι εμείς από αυτούς που συμμετείχαν όσα ελπίζαμε ότι θα μπορούσαμε κι εμείς να τους διδάξουμε. Επιπλέον, πραγματοποιήθηκαν συνεδρίες που εξελίχθηκαν σε δυναμικές παρουσιάσεις, φυτώρια διαλόγου, πολύπλοκες και απαιτητικές ερωταπαντήσεις, που κατέληξαν σε εντυπωσιακά «pitches».
Όλα αυτά μου θύμισαν ότι το «pitching» δεν είναι μόνο μια δεξιότητα που αφορά τις δουλειές ή τις start -ups, αλλά μια βασική δεξιότητα για τη ζωή και ένα εργαλείο, με το οποίο θα έπρεπε να εφοδιάζουμε όλους τους ανθρώπους και όχι μόνο τους ανώτερους στην ιεραρχία.
Επίσης, έγινε σαφές ότι αυτά τα παιδιά (και είναι παιδιά που έχουν την ίδια ηλικία με την επόμενη γενιά ταλέντων που ψάχνουμε να προσελκύσουμε) δεν θέλουν απλώς να τους λέμε τι να κάνουν - θέλουν οι ίδιοι να μας δείξουν τι έχουν να προσφέρουν. Από τη στιγμή που κατάφεραν να μας κάνουν να τους ακούσουμε σε ένα τόσο δύσκολο περιβάλλον όσο αυτό, θα είναι κρίμα για εμάς να μην το κάνουμε όταν είμαστε στη χώρα μας.
Γνώρισα νέες γυναίκες που η ικανότητά τους να εκφράσουν τις αντιρρήσεις τους πάνω σε ένα θέμα θα μπορούσε να αναμετρηθεί με την ειδημοσύνη του πιο πεπειραμένου strategist που χτίζει το USP ενός brand. Το ταξίδι από τη δομή φιλοξενίας ως τη χορήγηση ασύλου μπορεί να πάρει χρόνια και αυτές οι γυναίκες σε όλη αυτή την πορεία τελειοποιούν τις ικανότητές τους. Παράλληλα, ο τρόπος σκέψης τους που αφορά το τι μπορούν να προσφέρουν και γιατί το προσφέρουν, είναι λακωνικός και περιεκτικός και πολύ καλύτερα διατυπωμένος από πολλά δημιουργικά briefs που έχω δει.
Έκανα συνεδρίες με νέους άνδρες που οι εμπειρίες τους από τη ζωή και το ταλέντο τους να διηγούνται σπαραξικάρδιες ιστορίες μπορούσε να συναγωνιστεί οποιαδήποτε υποψηφιότητα για τα βραβεία διαφήμισης. Και υπήρχαν 18χρονοι με τόσο δυναμισμό, αποφασιστικότητα, αλλά και πνεύμα επιχειρηματικότητας, που τα συναντάμε σε επιτυχημένες start-ups. Επιπλέον, διέθεταν ένα τέτοιο επίπεδο καινοτομίας, που θα μπορούσε να ανταγωνιστεί οποιοδήποτε από τα ερευνητικά μας κέντρα.
Και πάλι, ποιες είναι οι πιθανότητες για όσους από αυτούς καταλήξουν στη Μεγάλη Βρετανία ή σε όποια χώρα έχει διαφημιστική βιομηχανία, να τους προσλάβει κάποιος από μας; Η διαφορά δεν είναι το ταλέντο ή o δυναμισμός αλλά οι συνθήκες.
Αν νομίζετε ότι αυτή η σύγκριση είναι παρατραβηγμένη ή επιπόλαια, δοκιμάστε κι αυτό: ποια είναι η διαφορά μεταξύ του κυρίαρχου λευκού μεσοαστού πτυχιούχου εργαζομένου που συνήθως προσλαμβάνουμε και εκείνων που δεν προσλαμβάνουμε; Όλων εκείνων από περιβάλλοντα μη προνομιούχα ή από μειονότητες που δεν έχουν ένα βιογραφικό γεμάτο προσόντα; Οι συνθήκες.
Δεν λέω ότι χάνουμε ταλέντα που βρίσκονται στις δομές φιλοξενίας προσφύγων στην Ελλάδα (παρόλο που ούτε αυτό θα έλεγα - κάποιοι από τους ανθρώπους που γνώρισα θα μπορούσαν σίγουρα να μας διδάξουν ένα-δυο πράγματα). Αυτό που θέλω να πω είναι ότι χάνουμε ταλέντα που δεν μοιάζουν μ' εμάς. Είναι δεξαμενές δημιουργικότητας και έμπνευσης και ιδεών και διαφορετικότητας σε μέρη που δυστυχώς έχουμε αποτύχει να προσεγγίσουμε».
Who is who
Η Tracey Barber είναι global chief marketing officer στο Havas Creative Group. Ξεκίνησε την επαγγελματική της πορεία στη Lowe Howard Sping, στους ανέμελους διαφημιστικούς καιρούς της δεκαετίας του ’90, όπου ανήκε στην ομάδα ενός διαφημιστικού γραφείου που δημιουργούσε βραβευμένες δουλειές για πελάτες όπως οι Tesco, Stella Artois και News International. Μετακινήθηκε στη Lloyds TSB, προτού φτιάξει το δικό της γραφείο, δουλεύοντας για πολλούς μεσάζοντες, αλλά και διαφημιστικά γραφεία, προσφέροντας συμβουλευτική πάνω στις σχέσεις πελάτη-εταιρείας και best practices σε νέες επιχειρήσεις. Ξαναγύρισε στον κόσμο των διαφημιστικών και εντάχθηκε στο δυναμικό της Havas helia, που τότε λεγόταν EHS Brann, και την έκανε «Εταιρεία της Χρονιάς». Στη συνέχεια, μετακινήθηκε στην DLBi και συνεργάστηκε με τις Kitcatt Nohr και Digitas LBI. Η Tracey ανέλαβε καθήκοντα CMO στη Havas Creative Group τον Σεπτέμβριο του 2015 πριν να αναβαθμιστεί σε CMO για την Ευρώπη και τη Μεγάλη Βρετανία, ένας ρόλος στον οποίο έχει την εποπτεία των new business και του marketing για τη Havas στα δημιουργικά γραφεία της εταιρείας στη Μεγάλη Βρετανία και την Ευρώπη.
