Εταιρικές Υποθέσεις: Ο κλάδος στο «μικροσκόπιο»

Γράφει η Σόνια Χαϊμαντά

Τόσο πρωτόγνωρα όσο και ενδιαφέροντα ευρήματα για τον κλάδο των Εταιρικών Υποθέσεων στην Ελλάδα αποτυπώνει έρευνα που πραγματοποιήθηκε από την aboutpeople (μέλος του ΣΕΔΕΑ και της ESOMAR) για λογαριασμό της Public Affairs & Networks και παρουσιάστηκε στο AGORA Forum (1st Corporate Affairs Forum 2023), µε θέµα την «Εικόνα των Εταιρικών Υποθέσεων στην Ελλάδα». Σύμφωνα με τον Ανδρέα Γιαννόπουλο, διευθύνοντα σύμβουλο της Public Affairs ans Networks, «τα ερωτηµατολόγια συµπληρώθηκαν από στελέχη των Εταιρικών Υποθέσεων στην Ελλάδα», ενώ στόχος της διοργανώτριας εταιρείας είναι «να επαναλαµβάνεται αυτή η έρευνα κάθε χρόνο, ώστε να αποτελέσει το βαρόµετρο των Εταιρικών Υποθέσεων στη χώρα µας».

Οι θεµατικές που καλύπτει η έρευνα εκτείνονται από το ποια πιστεύουν ότι είναι η γνώµη των πολιτών για το επάγγελµα των Εταιρικών Υποθέσεων, πόσο σηµαντική είναι αυτή η λειτουργία στις εταιρείες τους, ποιες θεωρούν ότι είναι σηµαντικότερες δεξιότητες ενός καλού επαγγελµατία έως ποια είναι τα κριτήρια που επιλέγουν µια εταιρεία συµβούλων και ποιες είναι οι αλλαγές που έφερε η πανδημία στην άσκηση του επαγγέλματός τους.

Ασαφές το αντικείμενο του CA manager/director

Στην ερώτηση «αν οι συμμετέχοντες πιστεύουν ότι η κοινή γνώμη γνωρίζει ποια είναι η δουλειά ενός επαγγελματία Εταιρικών Υποθέσεων», ένας στους δύο σχεδόν (47,1%) απαντά αρνητικά με το 43,1% να βρίσκεται κοντά σε αυτήν τη θέση (μάλλον όχι) και μόλις το 7,8%

να απαντά μάλλον ναι. Μόλις το 2% δηλώνει άγνοια ή δεν επιθυμεί να απαντήσει. Η συντριπτική πλειονότητα των συμμετεχόντων στην έρευνα, το 58,8%, έχουν την πεποίθηση ότι «οι πολίτες μάλλον δεν μπορούν να αξιολογήσουν το επάγγελμα των Εταιρικών Υποθέσεων λόγω της έλλειψης σχετικής ενημέρωσης». Μάλλον αρνητική και αρνητική είναι η γνώμη των πολιτών για το επάγγελμα των Corporate Affairs στελεχών για το 23,5% και το 5,9% των συμμετασχόντων, αντίστοιχα. Μάλλον θετική είναι για ένα αδύναμο διψήφιο ποσοστό, το 11,8%.

Τα στελέχη που απαντούν στην έρευνα βρίσκουν δυσκολία στο να περιγράψουν σε κάποιον ποια είναι περίπου η δουλειά που κάνουν. Πιο συγκεκριμένα, την άποψη αυτή ενστερνίζεται το 31,4% σε απόλυτο βαθμό, μάλλον ναι απαντά στη σχετική ερώτηση ο βασικός κορμός των στελεχών που απάντησαν στο ερώτημα (41,2%), ενώ «μάλλον όχι» και «όχι» απαντά το 13,7% και το 11,7%, αντίστοιχα.

Στο ερώτημα της έρευνας «πώς θα περιγράφατε σε κάποιον τη δουλειά σας», το 21,6% απαντά «εκπροσωπώ την εταιρεία στις επαφές της με τον έξω κόσμο, δηλαδή με κυβερνητικά στελέχη, κόμματα, τοπική και περιφερειακή αυτοδιοίκηση, δημόσιο, Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και άλλους σημαντικούς stakeholders.» Πιο μικρό ποσοστό, το 7,8% δηλώνει ότι περιγράφει το επαγγελματικό του έργο ως «ευθύνη για τη στρατηγική επικοινωνία της εταιρείας κατά τη διαχείριση κρίσεων», ενώ το 68,6% αναφέρει όλα τα παραπάνω. Ένα ισχνό μονοψήφιο, το 2%, αναφέρει ότι η περιγραφή της δουλειάς του συνοψίζεται στη «διαφύλαξη και προώθηση της εταιρικής φήμης και εικόνας σε εσωτερικά και εξωτερικά κοινά».

Ερωτηθέντες οι συμμετέχοντες «πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος των Εταιρικών Υποθέσεων στην εταιρεία που εργάζονται για την επιτυχή πορεία του οργανισμού», η συντριπτική πλειονότητα (70,6%), δηλαδή 7 στους 10, απαντούν πολύ και άλλο ένα 27,3% αρκετά. Διαφορετική άποψη έχει μόλις το 1,3% που απαντά στην ερώτηση ότι ο ρόλος των Corporate Affairs στην εταιρεία στην οποία εργάζονται δεν είναι και τόσο σημαντικός.

Η… έξωθεν καλή μαρτυρία των συναδέλφων

Οι συνάδελφοι σε άλλα τμήματα της εταιρείας θεωρούν αρκετά σημαντικό το ρόλο των Εταιρικών Υποθέσεων για τον Οργανισμό σε ποσοστό 41,2% ενώ το 23,3% κρίνουν ότι είναι πολύ σημαντικός. Αυτά τα δύο ευρήματα περιγράφουν προστιθέμενα (63,5%) μια εικόνα ισχυρή για το συγκεκριμένο τμήμα ενώ μόλις το 31,4% (σχεδόν 1 στους 3) θεωρούν ότι ο ρόλος των CA managers ή directors δεν είναι και τόσο κρίσιμος για τη λειτουργία της εταιρείας. Το 1,9% απαντά ότι δεν είναι καθόλου σημαντικός.

Σύμφωνα με τις απαντήσεις των ερωτηθέντων στην έρευνα, σχεδόν τα ¾ (74,56%) δηλώνουν ότι ο επικεφαλής των Εταιρικών Υποθέσεων ανήκει στη διοικητική ομάδα, ενώ το υπόλοιπο ποσοστό (25,5%) απαντά αρνητικά.

Στην ερώτηση αν «ο επικεφαλής των Εταιρικών Υποθέσεων αναφέρεται απευθείας στον διευθύνοντα σύμβουλο ή σε κάποιον άλλο», το 84,3% απαντά στον CEO, ενώ το 13,7% σε κάποιον άλλο ήτοι: είτε στο διευθυντή του είτε στον εμπορικό διευθυντή και στο διευθυντή ανάπτυξης - είτε στον νομικό σύμβουλο είτε στον επικεφαλής νομικών υποθέσεων-μέλος του Δ.Σ. - είτε στο διευθυντή Νομικών και Εξωτερικών Υποθέσεων. Το 2% δηλώνει ότι δεν γνωρίζει σχετικά ή δεν επιθυμεί να απαντήσει.

«Ποιες πιστεύετε ότι είναι οι τρεις σημαντκότερες δεξιότητες ενός καλού επαγγελματία Εταιρικών Υποθέσεων;»

Σε αυτήν την ερώτηση το 70,6% απαντά «να έχει δεξιότητες στη γραπτή και τη διά ζώσης επικοινωνία», το 62,7% «να κατανοεί καλά το πολιτικό περιβάλλον», το 45,1% «να έχει επαφές στα ΜΜΕ», το 37,3% «να τηρεί κανόνες εμπιστοσύνης και εχεμύθειας», το 33,3% «να έχει προσωπικό δίκτυο», το 29,4% «να γνωρίζει τους εθνικούς θεσμούς (κυβέρνηση, Βουλή, κόμματα)» και το 9,8% «να γνωρίζει τη λειτουργία των ευρωπαϊκών θεσμών». Το 3,9% δίνει διάφορες αναφορές όπως «στρατηγική σκέψη», «να έχει αυξημένο ability to influence» και «common sense, ψυχραιμία και good listener». To 58,8% δεν πιστεύει ότι το επάγγελμα των Εταιρικών Υποθέσεων αμείβεται κανονικά, με το 41,2% να δηλώνει «μάλλον όχι» στη σχετική ερώτηση και το 17,6% δίνει ένα «καθαρό» όχι. Την αντίθετη άποψη έχει συνολικά το 39,3%, το 37,3% «μάλλον ναι» και το 2% «ναι.»

Ο ετήσιος μισθός: ούτε πολλά ούτε λίγα

Ο μέσος ετήσιος μισθός ενός στελέχους Εταιρικών Υποθέσεων ανέρχεται στα 61.882 ευρώ για τον επικεφαλής του τμήματος, για στελέχη μεσαίας βαθμίδας του τμήματος στα 38,306 ευρώ ενώ για τα στελέχη αρχικής βαθμίδας του τμήματος, στα 22.498 ευρώ.

Ανδρικό ή γυναικείο επάγγελμα;

Στην ερώτηση αν υπάρχει gender balance (ισορροπία φύλων) στο επάγγελμα των Εταιρικών Υποθέσεων το 52,9% απαντά θετικά, το 15,7% εκφράζει την άποψη ότι είναι κατά βάση ανδρικό επάγγελμα, ενώ το 21,6% θεωρεί ότι είναι μια ειδικότητα μάλλον για γυναίκες. Πολύ σημαντικό ποσοστό (9,8%) δεν δίνει απάντηση ή δεν επιθυμεί να δώσει.

Σε αναζήτηση ταλέντων

Είναι σαφές ότι υπάρχει δυσκολία στην ανεύρεση ταλέντων. Το 75,3% δηλώνει δυσκολία, το 9,8% απαντά ότι «βρίσκει εύκολα ταλέντα με σχετικές δεξιότητες», ενώ το 13,7% δεν γνωρίζει ή δεν θέλει να δώσει σχετική απάντηση.

Οι δυσκολίες αυτές αποδίδονται για το 46,2% των ερωτηθέντων στην έλλειψη κατάλληλων δεξιοτήτων, για το 43,6% στην έλλειψη επαρκούς εμπειρίας στις αντίστοιχες θέσεις και για το 5,1% στις χαμηλές απολαβές και στα προνόμια σε σχέση με τις προσδοκίες των υποψηφίων. Ένα 5,1% δίνει μια άλλη απάντηση.

Οι καλοί εξωτερικοί σύμβουλοι

Το 54,9% απαντά απολύτως θετικά και το 31,4% «μάλλον ναι» στην ερώτηση αν πιστεύουν ότι είναι απαραίτητη η συνεργασία τους στο πλαίσιο του επαγγέλματος των Εταιρικών Υποθέσεων με εξωτερικούς συμβούλους. Μάλλον όχι δηλώνει το 9,8% ενώ ένα 3,9% δεν γνωρίζει.

Το κριτήριο επιλογής μιας εταιρείας εξωτερικών συμβούλων για όσους θεωρούν ότι είναι απαραίτητη η συνεργασία με εξωτερικούς συμβούλους, είναι για το 62,7% «να έχει ειδική τεχνική γνώση του πεδίου με το οποίο θα ασχοληθεί». Για το 47,1% είναι «να έχει δίκτυο γνωριμιών», για το 39,2% «να έχει επαφές με τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης» και για το 29,4% «να γνωρίζει καλά το πολιτικό περιβάλλον». Το 5,9% απαντά ότι κριτήριο επιλογής εξωτερικών συμβούλων είναι «να γνωρίζει τη λειτουργία των ευρωπαϊκών θεσμών». Το 7,8% ωστόσο δίνει άλλες απαντήσεις, μεταξύ των οποίων: «Προσέγγιση στον πελάτη, παροχή συμβουλών, λύσεων σε προβλήματα ή κατάλληλης μεθοδολογίας», «να κατανοεί την επιχείρηση και να είναι σε θέση να χαράξει στρατηγική», «να έχει ανάλογη εμπειρία» και «να έχει δεξιότητες συγγραφής κειμένων και παρουσιάσεων».

Η στάση απέναντι στο νομοθετικό πλαίσιο

Το 64,7% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι «πρέπει να γίνουν πολλά ακόμη στο νομοθετικό πλαίσιο για τις ομάδες πίεσης στην Ελλάδα», το 23,5% το θεωρεί πλήρως ανεπαρκές, ενώ το 2% κρίνει ότι είναι επαρκές. Δεν υπάρχει απάντηση από το 7,8% των ερωτηθέντων.

Ένα όχι και τόσο ηχηρό «όχι» στις απαγορεύσεις

Μια κρίσιμη και ενδιαφέρουσα ερώτηση που τέθηκε στο πάνελ είναι αν μπορεί να νοούνται απαγορεύσεις για ορισμένους κλάδους / εταιρείες στην αλληλεπίδρασή τους με κρατικούς αξιωματούχους (government officials). «Σίγουρα όχι» και «μάλλον όχι» απαντά το 53% (27,5% και 25,5%, αντίστοιχα), ενώ «σίγουρα ναι» και «μάλλον ναι» το 33,3% (13,7% και 19,6%).

Αναφορικά με τους συγκεκριμένους κλάδους στους οποίους θεωρούν οι συμμετέχοντες στην έρευνα ότι πρέπει να υπάρχουν απαγορεύσεις στην αλληλεπίδρασή τους με κρατικούς αξιωματούχους παρατίθενται οι εξής τομείς: Τεχνολογία, Gaming, Non Profits, Καπνοβιομηχανία, Αλκοόλ, Υγεία, Φαρμακευτικά, Εξωτερική Πολιτική, Άμυνα, Δημόσια Τάξη, Βιομηχανίες όπλων, δεν είναι industry specific only και «σε όλους τους παραπάνω.»

Σχεδόν όλοι (98%) θεωρούν πολύ σημαντικό και αρκετά σημαντικό γι’ αυτούς οι δημόσιες πολιτικές να βασίζονται σε επιστημονικά δεδομένα. Ωστόσο το 88,3% αυτών των ερωτηθέντων θεωρεί ότι οι δημόσιες πολιτικές σήμερα στην Ελλάδα βασίζονται λίγο ή και καθόλου σε επιστημονικά δεδομένα. Μόλις το 9,8% πιστεύουν ότι οι δημόσιες πολιτικές βασίζονται στη χώρα αρκετά σε επιστημονικά δεδομένα.