Ποιος θα λύσει το γόρδιο δεσμό του Euronews;

ΓΡΑΦΕΙ Η ΣΟΝΙΑ ΧΑΪΜΑΝΤΑ

Σε μια μεγάλη παρεξήγηση αποδίδει ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Euronews, Michael Peters την ανακοπή της διαδικασίας λανσαρίσματος του Euronews Greece, του ελληνόφωνου δικτύου του ευρωπαϊκού καναλιού στο οποίο μέτοχος είναι η ΕΡΤ και χρηματοδότης η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ο Michael Peters βρέθηκε την περασμένη εβδομάδα στην Αθήνα και όπως δήλωσε στο adbusiness επιδόθηκε σε έναν μαραθώνιο συναντήσεων με μια πλειάδα κυβερνητικών στελεχών: «Επισκέφθηκα το γραφείο του πρωθυπουργού προκειμένου να συναντήσω συμβούλους του Α. Σαμαρά, του υπουργού Εξωτερικών, του υφυπουργού στον πρωθυπουργό και κυβερνητικού εκπροσώπου Σίμου Κεδίκογλου και φυσικά τη Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης προκειμένου να εξηγήσω τις προθέσεις μας στα μέλη της τριμελούς επιτροπής που έχει οριστεί για να διαπιστώσει το νομότυπο της διάθεσης ψηφιακής συχνότητας από την ΕΡΤ στο ελληνόφωνο Euronews» επισημαίνει ο Μ. Peters. Ο ίδιος, παρά τις αρνητικές εξελίξεις, δεν χάνει το χιούμορ και το πνεύμα αισιοδοξίας που τον διακρίνουν και πιστεύει ότι «όλα θα πάνε καλά, οι παρεξηγήσεις σχετικά με την ελληνόφωνη έκδοση του Euronews θα λυθούν και το κανάλι θα είναι έτοιμο να εκπέμψει κανονικά μετά την 17η Δεκεμβρίου του 2012».

Ο Michael Peters είναι σαφής: Δηλώνει ότι εξήγησε στα κυβερνητικά στελέχη ότι η ελληνόφωνη έκδοση του Euronews  δεν φιλοδοξεί να είναι ακόμα ένα ελληνόφωνο κανάλι με τοπικό περιεχόμενο, αλλά απλά μία μετάφραση στα ελληνικά του προγράμματος που ήδη μεταδίδεται σε 11 ευρωπαϊκές γλώσσες. «Προσπάθησα να τους εξηγήσω ότι δεν θα είμαστε ένα κανάλι ανταγωνιστικό ούτε απέναντι στην ΕΡΤ ούτε στα ιδιωτικά κανάλια και ως εκ τούτου δεν υπάρχει λόγος να μη συνεχίσουμε το εγχείρημά μας» εξήγησε. Όπως τονίζει ο Michael Peters, είναι βέβαιος ότι μετά τις εξηγήσεις που έδωσε, η ελληνική πλευρά βλέπει πιο ξεκάθαρα το θέμα και ότι οι όποιες επιφυλάξεις εκ  μέρους της θα αρθούν. Και γιατί συνέβησαν όλα αυτά; Γιατί ενόσω υπάρχει μια γραπτή δέσμευση των μελών του Δ.Σ. της απερχόμενης διοίκησης της ΕΡΤ (Λάμπης Ταγματάρχης) για το λανσάρισμα του καναλιού, υπήρξε η εμπλοκή στο εγχείρημα; Ο Michael Peters μάς παρουσιάζει μία εντελώς προσωπική του θεωρία σχετικά με το «κομφούζιο» που έχει δημιουργηθεί, σύμφωνα με την οποία «προφανώς ορισμένοι από τους δημοσιογράφους που είχαν καταθέσει αιτή-σεις για πρόσληψη και τελικά δεν προσελήφθησαν μετέφεραν απογοητευμένοι ή εξοργισμένοι τα παράπονά τους σε κυβερνητικά στελέχη, με αποτέλεσμα η ελληνική κυβέρνηση να προτίθεται να  επανεξετάσει το όλο ζήτημα», αλλά, όπως είπε, μετά τις εξηγήσεις που έδωσε είναι σίγουρος ότι τα προβλήματα θα λυθούν. «Πιστεύω πραγματικά ότι δεν είχαν καταλάβει καλά τι ακριβώς θα κάνουμε» καταλήγει. Στην ερώτησή μας γιατί αφού δεν είχαν καταλάβει δεν επικοινωνούσαν μαζί του για να ζητήσουν διευκρινίσεις, απάντησε: «Αυτή την ερώτηση πρέπει να την κάνετε στην ελληνική πλευρά». Πάντως, όπως διευκρινίζει, το όλο θέμα είναι ακόμα στον «αέρα» μέχρι η σχετική επιτροπή της  Γραμματείας Ενημέρωσης ολοκληρώσει την έρευνα και καταλήξει σε κάποιο πόρισμα. Το βασικό αγκάθι είναι αν τελικά η ΕΡΤ θα παραχωρήσει επίγεια ψηφιακή συχνότητα για τη μετάδοση της  ελληνόφωνης έκδοσης του καναλιού. Όπως εξήγησε ο Michael Peters, μια πιθανή άρνηση της ΕΡΤ να παραχωρήσει αυτή τη συχνότητα θα δημιουργούσε πρόβλημα στη σχέση του Euronews με  την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η οποία και χρηματοδοτεί το όλο εγχείρημα αντί 7 εκατ. ευρώ για 5 ολόκληρα χρόνια. Ο Michael Peters αναφέρει ότι έχει στα χέρια του επιστολή υπογεγραμμένη από τον τότε διευθύνοντα σύμβουλο της ΕΡΤ Λάμπη Ταγματάρχη και τον γενικό διευθυντή του ΡΙΚ Θέμη Θεμιστοκλέους, η οποία, όπως τόνισε, «θεωρείται δεσμευτική για τη συμφωνία και βάσει της οποίας το Euronews εξασφάλισε τη χρηματοδότηση από την Επιτροπή». Πάντως παραδέχτηκε ότι δεν υπάρχει επίσημη συμφωνία, καθώς, όπως εξήγησε, θεωρεί ότι «η επιστολή των δύο στελεχών αρκεί». Επίσης ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του καναλιού απέκλεισε κατηγορηματικά το ενδεχόμενο να πληρώσει το Euronews για τη συχνότητα αυτή. Πάντως, σύμφωνα με νομικούς κύκλους, το Euronews διατηρεί το δικαίωμα να προσφύγει στη Δικαιοσύνη σε περίπτωση που η ΕΡΤ αρνηθεί να σεβαστεί τη συμφωνία της με το κανάλι. Ο Michael Peters έφυγε από την Αθήνα πιο αισιόδοξος απ’ όσο ήταν όταν ήρθε. «Ίσως είμαι πολύ αφελής», μας δήλωσε, «αλλά μετά τις συναντήσεις μου είμαι βέβαιος ότι θα ξεπεράσουμε τα προβλήματα».

Ετοιμοι για τη Λυών

Προς το παρόν, σύμφωνα με τον επικεφαλής του εγχειρήματος Βασίλη Μπίτση (πρώην γενικός διευθυντής ενημέρωσης της ΕΡΤ), «οι 21 εργαζόμενοι που έχουν περάσει την τελική φάση της επιλογής πρόκειται να υπογράψουν συμβόλαια με το Euronews εντός των ημερών και στις 6 Νοεμβρίου θα μεταβούν στη Λυών, όπου και θα παραμείνουν μέχρι τον Φεβρουάριο προκειμένου να εκπαιδευτούν στις διαδικασίες παραγωγής και να εξοικειωθούν με τους συναδέλφους στη Γαλλία, με τους οποίους θα βρίσκονται σε στενή συνεργασία και μετά την επιστροφή τους στην Αθήνα».

Η επιτροπή για το Euronews

Aξίζει να σημειώσουμε ότι υπάρχει επιτροπή, η οποία συστάθηκε με την υπογραφή του γενικού γραμματέα Μέσων Ενημέρωσης Ιωάννη Παναγιωτόπουλου, με υπαλλήλους της γενικής γραμματείας για να κρίνουν την εκπομπή του Euronews στην ελληνική γλώσσα. Η επιτροπή, σύμφωνα με την απόφαση, θα έχει ως έργο να αξιολογήσει τη συνεργασία της ΕΡΤ με την εταιρεία Euronews SA Ελλάς, «με γνώμονα την προάσπιση των οικονομικών συμφερόντων της ΕΡΤ ΑΕ και, κατ’ επέκταση, του Ελληνικού Δημοσίου». Στην εν λόγω επιτροπή μετέχουν η Σοφία Ζάμπα, προϊσταμένη της διεύθυνσης εποπτείας εντύπων και επαγγελματικών οργανώσεων, η Αλεξία Καμπούρη, προϊσταμένη του τμήματος επαγγελματικών ενώσεων και πρακτορείων ειδήσεων, η Παρασκευή Γιαννακάκου, προϊσταμένη της διοικητικής εποπτείας, ο Ευάγγελος Βαλμάς, προϊστάμενος του τμήματος εποπτείας και ο Παύλος Πάντσιος, σύμβουλος επικοινωνίας.

Η ερώτηση Μιχελάκη

Δεν άργησε η ερώτηση του Γ. Μιχελάκη προς τους υπουργούς Κ. Χατζηδάκη και Σ. Κεδίκογλου, γιατί ανατέθηκε στη Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης η γνωμοδότηση για το Euronews και «αν αληθεύει ότι η ΕΡΤ υποχρεούται δυνάμει του καταστατικού συμμετοχής της στο μετοχικό κεφάλαιο του δορυφορικού καναλιού Euronews να επιτρέπε σε αυτό να εκπέμπει ελεύθερα σε συχνότητά της το σήμα του». Η ερώτηση έχει ως εξής:

Προς τον Υπουργό Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών & Δικτύων κ. Κωνσταντίνο Χατζηδάκη και τον Υφυπουργό κ. Σίμο Κεδίκογλου

Θέμα: «Σοβαρά ερωτήματα με αφορμή την επικείμενη λειτουργία του ελληνόφωνου Euronews»

Κύριοι Υπουργοί, Σε συνέχεια της υπ’ αριθμ. 2458 Ερώτησής μου που κατετέθη στη Βουλή την Τρίτη 2 Οκτωβρίου 2012 για το ίδιο θέμα και με αφορμή την απόφαση του Γενικού Γραμματέα Μέσων Ενημέρωσης κ. Ιωάννη Παναγιωτόπουλου για τη σύσταση επιτροπής από υπαλλήλους της Γενικής Γραμματείας με αντικείμενο την αξιολόγηση της συνεργασίας της ΕΡΤ με την εταιρεία Euronews SA Ελλάς «με γνώμονα την προάσπιση των οικονομικών συμφερόντων της ΕΡΤ ΑΕ και κατ’ επέκταση του Ελληνικού Δημοσίου»,

Ερωτάσθε κ.κ. Υπουργοί:
• Πώς διασφαλίζεται η αυτονομία της ΕΡΤ μετά από τέτοιου είδους ενέργειες;
• Γιατί το ΔΣ της ΕΡΤ, η πληθώρα των συμβούλων της και η εξειδικευμένη νομική της υπηρεσία δεν κρίθηκαν ως ικανοί και επαρκείς για να αξιολογήσουν την ανωτέρω συνεργασία;
• Ποιος ο λόγος συγκρότησης της εν λόγω επιτροπής με διοικητικούς υπαλλήλους της Γενικής Γραμματείας Μέσων Ενημέρωσης, ιδίως όταν προ ολίγων ημερών ήλθε στο φως της δημοσιότητας η συγκρότηση αντίστοιχης επιτροπής από την ΕΡΤ με τη συμμετοχή των κ.κ. Γιώργου Συριόπουλου (Προϊσταμένου Διεύθυνσης Εκδόσεων), Φωτεινής Γιαννουλάτου (Προϊσταμένης Διεύθυνσης Διεθνών Σχέσεων) και Ηλία Φαραντόπουλου (Προϊσταμένου Γραφείου Γενικού Διευθυντή Ενημέρωσης);
• Αληθεύει ότι η ΕΡΤ υποχρεούται δυνάμει του καταστατικού συμμετοχής της στο μετοχικό κεφάλαιο του δορυφορικού καναλιού Euronews να επιτρέπει σε αυτό να εκπέμπει ελεύθερα σε συχνότητά της το σήμα του;
• Εάν ναι, η διοίκηση της ΕΡΤ δεν γνώριζε το ισχύον νομικό πλαίσιο, το οποίο παρατίθεται αναλυτικά στην από 2-10-2012 υπ’ αριθμ. 2458 σχετική ερώτησή μου, όταν προέβη σε κοινές δηλώσεις με εκπροσώπους του Euronews;
• Σε ποιες ενέργειες έχει προβεί η νέα διοίκηση της ΕΡΤ προς αυτήν την κατεύθυνση με σκοπό την αποτελεσματική προάσπιση των συμφερόντων της;

Κρατάει χρόνια

Γενικότερα, πάντως, η συζήτηση για τη μετάδοση του Euronews και στα ελληνικά ξεκίνησε πριν από εννέα χρόνια. Ο νέος κύκλος επαφών ξεκίνησε το 2010, όταν προεδρεύων στο ΔΣ ήταν ο Τζόνι Καλημέρης. Τότε, Euronews, ΕΡΤ και ΡΙΚ είχαν καταλήξει σε συμφωνία για την παραγωγή ενός ωριαίου προγράμματος, το οποίο θα πληρωνόταν από την ελληνική και την κυπριακή πλευρά. Το Euronews επανήλθε στη συνέχεια με πρόταση για τη δημιουργία ελληνικής έκδοσης, το κόστος της οποίας θα καλυπτόταν από ΕΡΤ και ΡΙΚ, που απορρίφθηκε. Η 3η κρούση έγινε τον Μάρτιο του 2012, με την πρόταση για την ανάληψη του κόστους από το ευρωπαϊκό δίκτυο, κάτι που αποδέχτηκαν τόσο η ελληνική όσο και η κυπριακή κυβέρνηση, προσφέροντας τη δυνατότητα επίγειας εκπομπής. Να σημειωθεί ότι η νέα διοίκηση της ΕΡΤ υπό τον Νίκο Σίμο σε ανακοίνωσή της αναφέρει πως «οι προσπάθειες για την εισαγωγή της ελληνικής γλώσσας στο πρόγραμμα του καναλιού, από κοινού μάλιστα με το ΡΙΚ, χρονολογούνται από τα μέσα της δεκαετίας του \'80 και δεν είχαν καρποφορήσει λόγω υψηλού κόστους. Το εγχείρημα κατέστη δυνατό μόλις πρόσφατα, ως προϊόν πολύμηνων διαπραγματεύσεων, και μάλιστα χωρίς κανένα απολύτως κόστος για την ελληνική πλευρά». Στην ίδια ανακοίνωση υποστηρίζεται πως δεν έχουν καμιά βάση οι ισχυρισμοί περί «παράνομης χορήγησης επίγειας συχνότητας στο Euronews (σ.σ.: αγγλικό πρόγραμμα), το οποίο απλώς φιλοξενείται στο προαναφερόμενο ψηφιακό μπουκέτο της ΕΡΤ».

Στην τελευταία της ανακοίνωση η ΕΡΤ δηλώνει πως το Δ.Σ. «ουδέποτε προέβη σε απόφαση παραχώρησης ψηφιακής συχνότητας στο Euronews ή δέσμευσης για τη μετάδοση ελληνόφωνου προγράμματος δίχως τη συμμετοχή της σε αυτό».

Τα σενάρια

• Το ένα σενάριο, το πιο αισιόδοξο, κάνει λόγο για άρση των εμποδίων και «πράσινο φως» εκ μέρους της κυβέρνησης για να μεταδοθεί στα ελληνικά το Euronews. Στην περίπτωση αυτή, όπως άφησε να εννοηθεί εμμέσως πλην σαφώς ο Μ. Πίτερς, το πρόγραμμα θα διαφοροποιηθεί έναντι των αρχικών σχεδίων και ενδεχομένως το «φίλτρο» των ειδήσεων να παραλλαχθεί υπό την έννοια ότι θα μεταδίδονται με τρόπο μη ανταγωνιστικό προς τα ελληνικά κανάλια - κρατικά και ιδιωτικά. Σε αυτό το πνεύμα δεν θα επιχειρηθεί η πυροδότηση των σχέσεων με την αγορά, ως εκ τούτου θα παγώσει το εγχείρημα της παραγωγής εκπομπής τοκ σόου σε καθημερινή βάση με πρωταγωνιστές από την ελληνική πολιτική, κοινωνική και οικονομική ζωή.

• Ένα ακραίο σενάριο κάνει λόγο για έξοδο της ΕΡΤ από το μετοχικό κεφάλαιο του Euronews. Σε αυτήν την περίπτωση δεν θα είναι υποχρεωμένη να το μεταδίδει σε δική της συχνότητα. Θα μεταδίδεται μόνο συνδρομητικά, ανάμεσα σε όλες τις γλώσσες και στα ελληνικά. Όχι όμως με ελεύθερο σήμα αλλά σε ιδιωτικές συνδρομητικές πλατφόρμες, όπως η Nova και ο ΟΤΕ TV. Ήδη η μία από τις δύο πλατφόρμες έχει εκδηλώσει ζωηρό ενδιαφέρον.

• Το έσχατο σενάριο είναι είτε η Κομισιόν να επιβάλει στην Ελλάδα τη φιλοξενία του καναλιού σε συχνότητα της ΕΡΤ -μια και το χρηματοδοτεί- είτε να παγώσει η επένδυση και να αποχωρήσει άπρακτο το Euronews. Σε περίπτωση αρνητικής κρίσης δημιουργείται ζήτημα και για το ΡΙΚ και τη Βουλή TV, τα οποία με βάση διακρατική συμφωνία ή με νόμο, χωρίς να διαθέτουν άδεια εκπέμπουν στην ελληνική επικράτεια.