Η κρίση θέλει WEB TV

Γράφει η ΣΟΝΙΑ ΧΑΪΜΑΝΤΑ

Φθηνότερη, προσβασιμότερη και κυρίως πιο ευέλικτη εμφανίζεται η WEB TV από την παραδοσιακή τηλεόραση, σε έρευνα με τίτλο «Η WEB TV στην Ελλάδα» (Ήρα Νικολετοπούλου για το μεταπτυχιακό πρόγραμμα D U K Universitat Krems / «Aθηνά» Ερευνητικό Κέντρο (ΓΓΕΤ) / Ιδρυμα Α.Β. Μπότση», «Ποιοτική Δημοσιογραφία και Νέες Τεχνολογίες»).

Καθώς το Διαδίκτυο αναπτύσσεται ραγδαία με 4.900.000 συνδέσεις στην Ελλάδα και δεδομένου ότι η εικόνα συνιστά μοναδικό πόλο έλξης, η WEB TV απειλεί τα κανάλια που την ενσωματώνουν με συνοπτικές διαδικασίες.

«Η WEB TV σε όλες της τις μορφές, είτε στην Ελλάδα είτε στο εξωτερικό, κερδίζει συνεχώς έδαφος, όχι μόνο απέναντι στην τηλεόραση αλλά και γενικά στις προτιμήσεις του κοινού για ενημέρωση και ψυχαγωγία. Σύμμαχός της φυσικά η εικόνα που έχει πάντα πρωταρχική θέση στις επιλογές τόσο των τηλεθεατών όσο και των χρηστών του ίντερνετ», τονίζει ο προϊστάμενος του τμήματος Ψηφιακών Μέσων του Alpha Νίκος Πιτσιλαδής για να προσθέσει: «Η νεολαία είναι το κοινό στο οποίο απευθύνονται κυρίως  αρχικά τουλάχιστον- τα WEB TV channels. Το ενδιαφέρον είναι τεράστιο και αυξανόμενο, τόσο από εγχώριο όσο και από διεθνές κοινό (ομογενείς, φοιτητές και κατοίκους γενικά του εξωτερικού). Ειδικότερα στη χώρα μας, το ενδιαφέρον του κοινού για τη WEB TV είναι πρωτόγνωρο τα τελευταία δύο χρόνια κι αυτό οφείλεται σίγουρα στην ανάγκη για πλουσιότερο περιεχόμενο το οποίο δεν είναι πλέον τόσο πλούσιο στη συμβατική τηλεόραση».

«Θέλαμε να πάμε μπροστά μ’ ένα Μέσο το οποίο φαίνεται ότι θα είναι το Μέσο του μέλλοντος» σημειώνει από την πλευρά του ο ιδιοκτήτης του zougla.gr Μάκης Τριανταφυλλόπουλος. «Θέλαμε να προλάβουμε τις εξελίξεις, να είμαστε ένα βήμα μπροστά στα Μέσα Ενημέρωσης και ψυχαγωγίας και να προσαρμοστούμε στις σύγχρονες ανάγκες επικοινωνίας» απάντησε από την πλευρά του ο εμπνευστής της Focus WEB TV, Άγγελος Παγώνας. Ο διευθυντής του ΘΕΜΑ TV Παναγιώτης Γκρουμούτης καταγράφει τους λόγους για τους οποίους οι μεγαλύτεροι σε ηλικία χρήστες του ίντερνετ, δύσκολα θα καταστούν «διαδικτυακοί τηλεθεατές»: «Χαμηλότερη ανάλυση εικόνας και ήχου στην πλειονότητα των υπολογιστών, δυσκολία της αλλαγής καναλιών (ζάπινγκ στη WEB TV σημαίνει παράλληλη πλοήγηση σε πολλά sites) και τέλος το γεγονός ότι εξ ορισμού αποκλείει, ή έστω δυσχεραίνει, την ομαδική θέαση ενός προγράμματος (πόσοι μπορούν να στριμωχτούν μπροστά από την οθόνη ενός υπολογιστή;)».

Η βελτίωση στο τεχνικό κομμάτι της WEB TV στην Ελλάδα, με το πέρασμα του χρόνου, είναι δεδομένη, αν και πολλοί θεωρούν ότι θα έπρεπε να έχουμε προχωρήσει περισσότερο, όσον αφορά στις ταχύτητες στο διαδίκτυο. «Η χαμηλότερης ποιότητας παραγωγή προγραμμάτων, βασικά έχει να κάνει με την ποιότητα των δικτύων παροχής ίντερνετ και με το επίπεδο χρηματοδότησης αυτού του τομέα το οποίο επηρεάζεται από το μέγεθος της ελληνικής αγοράς και των εσόδων που έχει το μέσο», εξηγεί ο τεχνικός προϊστάμενος του sportfm.gr Θοδωρής Λιαράτσικας. Η σύγκριση με το εξωτερικό έρχεται φυσιολογικά κι εκεί η πλειονότητα των ειδικών θεωρεί πως βγαίνουμε χαμένοι. «Το 2006 στην Ιταλία η Τ1 έκανε 15 ευρώ για οικιακή χρήση. Στην Ελλάδα πουλάμε ακόμα μέχρι 24 Μbps. Eγώ που δουλεύω στο χώρο, δεν ξέρω έναν άνθρωπο που να πιάνει 15, όχι 24 Μbps!» αναφέρει χαρακτηριστικά ο Multimedia Content Manager του ομίλου 24 Media, Αλέξανδρος Βραχωρίτης.

Το περιεχόμενο

«Σε κάθε Μέσον, ο δημοσιογράφος πρέπει να ακολουθεί κάποιους κανόνες που ορίζει η διεύθυνση και η ιδιοκτησία του Μέσου που εκπροσωπεί», εξηγεί από την πλευρά της η δημοσιογράφος Πένυ Χαλάτση από τη Focus WEB TV και συμπληρώνει: «Δεν θα έλεγα ότι υπάρχει μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων όσο ότι υπάρχει ευρύτερο πεδίο δραστηριότητας από ό,τι σε ένα συμβατικό κανάλι. Από την άλλη, η WEB TV δεν περιορίζεται από το ΕΣΡ κι αυτό δίνει κάποια περιθώρια ελευθερίας».

Τα είδη της WEB TV

Στην Ελλάδα συναντάμε κυρίως τρία παραδείγματα WEB TV channels. Πρόκειται για τα αμιγώς WEB TV, τα ιντερνετικά κανάλια των τηλεοπτικών σταθμών και τα ειδησεογραφικά. Στη λίστα των WEB TV channels στη χώρα μας προστέθηκε πρόσφατα το ertopen.com. Μερικά χαρακτηριστικά παρα- δείγματα αποκλειστικών WEB TV channels στην Ελλάδα είναι το Focus web tv, το cityzen tv, το omnia tv, το doc tv, το garage tv και το lampsi tv. Η δεύτερη κατηγορία είναι τα WEB TV channels των ιδιωτικών τηλεοπτικών καναλιών, που στην πλειονότητά τους μεταδίδουν το ήδη παραγόμενο πρόγραμμα.

Ωστόσο, κατά περιόδους δημιουργούν και κάποιες εκπομπές αποκλειστικά για το ίντερνετ, με τον ΑΝΤ1 να διαθέτει γι’ αυτό το σκοπό ειδικά το WEB TV plus το οποίο ήδη έχει κάνει πολλές παραγωγές. Οι εκπομπές που φαίνεται να ενδιαφέρουν περισσότερο το τηλεοπτικό κοινό γίνονται διαθέσιμες στο ίντερνετ, λίγη ώρα μετά την ολοκλήρωσή τους. Κάθε εκπομπή, στις περισσότερες περιπτώσεις, διαθέτει και το δικό της website από το οποίο μπορείς να παρακολουθήσεις τα επεισόδια που σ’ ενδιαφέρουν. Τα κανάλια αποφεύγουν να μεταδίδουν το πλήρες πρόγραμμά τους ζωντανά (live streaming) αλλά επιλέγουν καθημερινά κάποια προγράμματα τα οποία είναι προσβάσιμα μέσω του ίντερνετ σε πραγματικό χρόνο.

Τα δημοφιλή ιδιωτικά κανάλια στην Ελλάδα, Mega, ANT1, Alpha, Star και ΣΚΑΙ, δεν είναι τα μόνα που προσφέρουν υπηρεσίες WEB TV. Υπάρχουν και τα περιφερειακά, όπως το Star Κεντρικής Ελλάδας, η Νέα Τηλεόραση Κρήτης, το Κρήτη TV, το ASTRA TV και το Super B. Η τρίτη κατηγορία WEB TV channels στην Ελλάδα είναι αυτά που έχουν φτιάξει τα ενη- μερωτικά sites προκειμένου να προσελκύσουν περισσότερους χρήστες του ίντερνετ. Ωστόσο, τα περισσότερα στην πραγματικότητα απλώς δίνουν τη δυνατότητα στο κοινό τους να παρακολουθήσουν και κάποια βίντεο σχετικά με τα θέματα που παρουσιάζουν, τα οποία δεν έχουν παράγει αλλά έχουν βρει από άλλες πηγές. Σε κάποιες περιπτώσεις όμως, όπως το zougla.gr, το woop. gr, το amna.gr, το capital.gr, το newsit.gr, το enikos.gr, το protothema.gr, το sport-fm.gr, το sport24.gr/contra.gr και το entertv.gr, φτιάχνουν και δικό τους περιεχόμενο, από απλά βίντεο μέχρι και εκπομπές, ανάλογα βέβαια και με τη δυνατότητα του κάθε site.

Ευελιξία στη διαφήμιση

Το περιεχόμενο που δημιουργούν τα WEB TV channels στην Ελλάδα δεν έχει σκοπό να προσεγγίσει μόνο τους χρήστες του διαδικτύου αλλά παράλληλα να προσελκύσει τις διαφημιστικές εταιρείες. Προς το παρόν η ανταπόκριση δεν είναι η επιθυμητή, στις περισσότερες περιπτώσεις, ωστόσο, φαίνεται πως με το πέρασμα του χρόνου η κατάσταση αλλάζει. Σ’ αυτό συντελεί φυσικά η αυξανόμενη διείσδυση του ίντερνετ και ιδιαίτερα στη νεολαία.

Οι υπεύθυνοι των ιντερνετικών καναλιών, λοιπόν, βρίσκονται συνεχώς σε αναζήτηση νέων ιδεών που θα προκαλέσουν το ενδιαφέρον των διαφημιστικών εταιρειών. Οι μορφές διαφήμισης που χρησιμοποιούνται κυρίως στη WEB TV, είναι το pre-roll, το banner, το product placement, το text link κ.α. Αρχικά, κερδισμένα βγαίνουν τα WEB TV channels των τηλεοπτικών καναλιών. Φαίνεται πως έχουν βρει την κατάλληλη «συνταγή» για να προσθέτουν έσοδα στα ταμεία των ομίλων που ανήκουν. Και μια τέτοια εξέλιξη φαντάζει λογική, καθώς στις περισσότερες περιπτώσεις το περιεχόμενο που «πουλάνε» έχει πάρει τα… διαπιστευτήριά του από την προηγούμενη προβολή του στην τηλεόραση.

Πιο απλά, οι διαφημιστικές εταιρείες ξέρουν ακριβώς το προϊόν για το οποίο ενδιαφέρονται και φυσικά παίζει σημαντικό ρόλο και το όνομα του καναλιού στο οποίο απευθύνονται. «Αν και άργησε, πλέον ολοένα και ανεβαίνει η διαφήμιση στη WEB TV και φτάνουμε σήμερα να μιλάμε για ένα ιδιαίτερα αξιόλογο έσοδο, σε εποχές που τα έσοδα από τη συμβατική μετάδοση περιεχομένου βρίσκονται σε κάμψη» σημειώνει ο Προϊστάμενος του Τμήματος Ψηφιακών Μέσων του Alpha Νίκος Πιτσιλαδής. Το Mega και ο ANT1 μπήκαν από νωρίς και πολύ δυναμικά στον τομέα της WEB TV, με αποτέλεσμα να είναι τα πρώτα κανάλια που δέχτηκαν και τα οφέλη από την απόφασή τους. Ειδικά ο ΑΝΤ1 έχει επενδύσει πολύ και στο κομμάτι του πρωτογενούς υλικού, αγοράζοντας προγράμματα από το εξωτερικό αλλά και δημιουργώντας δικά του. Σημαντικό κομμάτι της διαφημιστικής πίτας διεκδικούν τα τελευταία χρόνια και τα υπόλοιπα κανάλια τα οποία έχουν οργανωθεί κι έχουν αναπτύξει αξιόλογες υπηρεσίες WEB TV, στηριζόμενα είτε στο υπάρχον υλικό είτε στη δημιουργία καινούργιου.

«H διαφήμιση στη WEB TV αποφέρει έσοδα και οι διαφημιστικές εταιρείες ολοένα και περισσότερο το συμπεριλαμβάνουν στα πλάνα τους. Βλέπουμε περισσότερες καμπάνιες video pre-roll γιατί αναγνωρίζουν πως έχει μεγάλο conversion» τονίζει ο Internet & New Media Director του ΣΚΑΙ Άλεξ Χόμπσον. «Τα έσοδα από τη WEB TV υπάγονται στα γενικότερα έσοδα από τη διαφήμιση στο Internet. Θα ήταν λάθος τη δεδομένη στιγμή να τα δούμε ξεχωριστά. Οι διαφημιστικές, πλέον, εδώ και τουλάχιστον μία επταετία θεωρούν τη διαφήμιση στο ίντερνετ αναπόσπαστο μέρος μίας πετυχημένης καμπάνιας» αναφέρει από την πλευρά του ο Digital Media Marketing Manager της NOVA, Ανδρέας Χρυσικάκης. Τα WEB TV channels των ενημερωτικών sites βρίσκονται κι αυτά σε μια σχετικά πλεονεκτική θέση. Ανάλογα με την επισκεψιμότητα που έχουν, μπορούν να διαπραγματευτούν και καλύτερες συμφωνίες με τις διαφημιστικές εταιρείες.

«Tα διαφημιστικά έσοδα των μεγάλων ελληνικών ιστοσελίδων είναι παραπλήσια, αν όχι μεγαλύτερα, των ακριβότερων και πλέον επιτυχημένων έντυπων εκδόσεων, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις συγκρίνονται ακόμα και με τα έσοδα ραδιοτηλεοπτικών καναλιών», επισημαίνει ο διευθυντής του ΘΕΜΑ TV Παναγιώτης Γκρουμούτης. Ο διευθυντής του zougla.gr, Μάκης Τριανταφυλλόπουλος θεωρεί ότι οι διαφημιστικές εταιρείες δεν έχουν στηρίξει ακόμα όσο θα έπρεπε τη WEB TV στην Ελλάδα, σε αντίθεση με τις σκανδιναβικές χώρες όπου «τα πιο ακριβά κανάλια είναι τα ιντερνετικά. Και στη διαφήμιση».

Αντίθετη άποψη έχει η διευθύντρια του woop.gr, Βερούσκα Γεωργαντή, η οποία εξηγεί: «Οι διαφημιστικές εταιρείες στηρίζουν όσο μπορούν τις προσπάθειες που γίνονται στο χώρο του WEB TV αλλά δυστυχώς τα budgets που διαθέτουν είναι κατά πολύ μειωμένα». Για εμπιστοσύνη που δείχνουν οι διαφημιστικές εταιρείες στη WEB TV κάνει λόγο και ο διευθυντής του sport-fm.gr Μιχάλης Ρούσσος, που ωστόσο διευκρινίζει ότι «αυτή τη στιγμή το προτιμούν ως ενισχυτικό μέσο ενός ευρύτερου πλάνου online προβολής και όχι σαν μεμονωμένο κανάλι επικοινωνίας των πελατών τους».

Διαφορετική στρατηγική θέλει να ακολουθήσει ο όμιλος 24 Media. «Η πολιτική της εταιρείας είναι να στηρίξουμε την εκπομπή “Superball” και να φέρουμε νέο χρήμα» τονίζει ο Multimedia Content Manager του ομίλου, Αλέξανδρος Βραχωρίτης και συνεχίζει: «Δεν θα ονομάσουμε χρήματα για την εκπομπή, κάποια χρήματα που βγαίνουν από το μπάτζετ που μας δίνουν ήδη οι εταιρείες. Πόσα μας δίνατε, 500 ευρώ; Θέλουμε άλλα 10 για τη “Superball”. Αυτά τα λεφτά θέλουμε». Για έλλειψη χορηγιών από τις διαφημιστικές εταιρείες για τα WEB TV channels μιλάει η διευθύντρια του entertv.gr Κυριακή Μιχελιουδάκη, η οποία επισημαίνει ότι «η WEB TV αυτή τη στιγμή αποφέρει έσοδα τα οποία όμως δεν καλύπτουν τα έξοδά της, άρα δεν υπάρχει κέρδος».

Τις περισσότερες δυσκολίες για εισροή διαφημίσεων και άρα εσόδων, συναντούν τα αμιγώς WEB TV channels στην Ελλάδα, αν και έχουν τη δυνατότητα να προσφέρουν δυναμικούς τρόπους προβολής προϊόντων και υπηρεσιών. Οι εκπομπές που δημιουργούν, μπορούν να στοχεύσουν σε συγκεκριμένο κοινό, κάτι που σίγουρα ενδιαφέρει τις διαφημιστικές εταιρείες, που πάντως είναι επιφυλακτικές. «Τα έσοδα που αποφέρει μέχρι στιγμής το εγχείρημά μας δεν θα τα χαρακτήριζα ικανοποιητικά. Αρκούν για τις λειτουργικές μας ανάγκες. Η εύρεση κατάλληλων συνεργατών, η προσπάθεια εδραίωσης της Cityzen tv στους Θεσσαλονικείς και η σχετική δυσκολία της κατανόησης των πλεονεκτημάτων που προσφέρει η WEB TV από τους επιχειρηματίες, αποτελούν ανασταλτικούς παράγοντες» αναφέρει ο δημιουργός του καναλιού, Στέφανος Βασιλειάδης. «H WEB TV ως ένα νέο Μέσον κρατάει ακόμη τις τιμές πώλησης διαφημιστικού χώρου σε χαμηλά επίπεδα, ενώ η προβολή που προσφέρει στο διαφημιζόμενο είναι μεγαλύτερη και πολλές φορές πιο στοχευμένη από ό,τι συμβαίνει με τα άλλα Μέσα», τονίζει αρχικά ο διευθυντής της Focus WEB TV Άγγελος Παγώνας και προσθέτει: «Το πρόβλημα με τις διαφημιστικές δεν είναι ότι είναι αρνητικές αλλά ότι η προβολή στο διαδίκτυο απαιτεί ειδικές γνώσεις, επομένως θα πρέπει να εκπαιδεύσουν κατάλληλα τα στελέχη τους».