Η κάλπη της προεκλογικής διαφήμισης

Είναι δυνατόν ένας ψηφοφόρος να γείρει υπέρ ενός κόμματος –αν ανήκει στη μεγάλη των αναποφάσιστων τάξη– επειδή έγινε μάρτυρας μιας «ευρηματικής» διαφήμισης; Πόσο κοντά ή μακριά βρίσκεται η ελληνική κοινωνία από την εποχή των γκρίζων και αρνητικών διαφημίσεων της δεκαετίας του ’90 οπότε ΝΔ και ΠΑΣΟΚ διασταύρωναν τα ξίφη τους με σποτάκια εμπνεύσεων μεγάλων διαφημιστικών εταιρειών και επικοινωνιολόγων; Μπορεί, έχει τη δύναμη ένα σποτάκι που σοκάρει, που κεντρίζει το ενδιαφέρον, που ιντριγκάρει, να πείσει τον πολίτη να ρίξει στην κάλπη το ψηφοδέλτιο του κόμματος που προβάλλει; Και αν πούμε ναι, είναι δυνατόν η πολιτική επικοινωνία να έχει αντίστοιχο αντίκτυπο με αυτόν της εμπορικής – τότε πού βρίσκεται το πρόβλημα; Είναι ανώριμος ένας ψηφοφόρος όταν πείθεται από την καμπάνια μιας παράταξης – η οποία το λιγότερο που κάνει είναι να προβάλλει με συνοπτικό τρόπο τις θέσεις και το πρόγραμμά της;

Τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά και σε καμία περίπτωση μονοσήμαντα. Τα διαφημιστικά σποτάκια των κομμάτων που προβλήθηκαν την προεκλογική περίοδο τόσο για τις περιφερειακές και αυτοδιοικητικές εκλογές όσο και για την αναμέτρηση των ευρωεκλογών, ήρθαν δυστυχώς να πατήσουν πάνω σε πληγή ανοιχτή. Το κακό έχει γίνει προ πολλού και είναι το λιγότερο ατυχές να ενοχοποιούνται οι επικοινωνιολόγοι, οι διαφημιστές, οι ψυχαναλυτές της πολιτικής επικοινωνίας και, φυσικά, διακεκριμένοι σκηνοθέτες για μια καμπάνια όπως αυτή που ενέκρινε ο Σταύρος Θεοδωράκης για το «Ποτάμι».

Δικαίως ο Νίκος Χατζηνικολάου στο δελτίο ειδήσεων του Star μίλησε για σποτ που δεν έχουν κανένα νόημα πλέον -όσο έξυπνα και ευρηματικά και να είναι για τους πολίτες- παρά μόνο για τους επιτελείς των κομμάτων. «Εκείνο που έχει σημασία είναι να υπάρχει φαγητό στο σπίτι του Έλληνα», είπε ο γνωστός δημοσιογράφος με αφορμή τα σποτάκια των κομμάτων της συγκυβέρνησης.

Μετά είδαμε το σποτάκι του ΣΥΡΙΖΑ με σκηνές από την έσχατη συναυλία του μουσικού συνόλου της ΕΡΤ να τραγουδά τον εθνικό ύμνο με δάκρυα στα μάτια για τη βίαιη διάλυση της δημόσιας τηλεόρασης. Σαν να ήταν το κλείσιμο της ΕΡΤ χαστούκι στο πρόσωπο του ΣΥΡΙΖΑ και μόνο.. Και το τρίτο σποτάκι είναι αυτό της ΚΝΕ με χιούμορ και… youTube!
 
Ποιο από τα τρία σποτάκια μπορεί να επηρεάσει το σκεπτόμενο ψηφοφόρο; Άγνωστο. Αυτό που είναι γνωστό, ωστόσο, είναι η αίσθηση που έχει προκαλέσει το προεκλογικό σποτ του «Ποταμιού» με τον τίτλο «Η Πρώτη Φορά». ΣΥΡΙΖΑ και ΔΗΜΑΡ κάνουν λόγο για ένα βίντεο χυδαίο και προσβλητικό για τις γυναίκες, ενώ δημοσιεύματα φέρουν ακόμη και υποψήφιους του Ποταμιού να διαφωνούν με το βίντεο, χαρακτηρίζοντάς το σεξιστικό.

Στο βίντεο μια νεαρή γυναίκα κάνει πολλές αναφορές στην «πρώτη φορά» που, όπως αποκαλύπτεται στο τέλος, δεν αφορούν το ερωτικό πάθος, αλλά την πρώτη φορά που ψήφισε το Ποτάμι. Σε σχόλιό του στο Twitter ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Δημήτρης Παπαδημούλης, σημείωσε ότι «τα βίντεο του Ποταμιού, με τίτλο "Για πρώτη φορά", είναι χυδαία και προσβλητικά για τις γυναίκες» και κάλεσε τον Σταύρο Θεοδωράκη να τα αποσύρει αμέσως. «Οι γυναίκες για άλλη μια φορά χρησιμοποιούνται βάναυσα για να πουλήσουν ένα προϊόν», ανέφερε σε ανακοίνωσή του ο τομέας Ισότητας της ΔΗΜΑΡ, προσθέτοντας ότι «τα διαφημιστικά σποτ με αντικείμενο τις γυναίκες είναι μια ακραία εκδοχή σεξισμού», σημειώνει και τονίζει ότι «στην Ευρώπη που θέλουν να μας εκπροσωπήσουν, η δυσφήμηση αυτή των γυναικών θα είχε σοβαρές συνέπειες για τους δημιουργούς της». Δημοσιεύματα φέρουν και τους υποψήφιους με το «Ποτάμι», Π. Βαλλιάνο και Β. Κιντή να διαφωνούν με την ανάρτηση και να χαρακτηρίζουν σεξιστικά τα βίντεο. Ωστόσο, την αμέσως επόμενη ημέρα ήρθε η νέα version των βίντεο με πρωταγωνιστές αυτή τη φορά άνδρες στην πρώτη τους φορά…

Ποιος σεξισμός και ποια διακριτή μεταχείριση των γυναικών; Ένα προεκλογικό διαφημιστικό κόλπο ήταν, που μάλλον πέτυχε το στόχο του: να συζητηθεί. Να προκαλέσει…

*** Προδημοσίευση από τη στήλη ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ του περιοδικού adbusiness (851)