EΔΕΕ: Εγχειρίδιο για την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης
Σε μια κρίσιμη χρονική συγκυρία
παγκοσμίως, όπου η παραπληροφόρηση (misinformation) και η παραπλανητική
πληροφόρηση (disinformation) αναγνωρίζονται ως μείζονες απειλές για τη
Δημοκρατία, την εμπιστοσύνη στους θεσμούς και την κοινωνική συνοχή, ένας συνασπισμός
διεθνών φορέων παρουσιάζει το “Tackling
Mis/Disinformation – A Global Digital Handbook for Communicators”
Πρόκειται για ένα πρακτικό
εγχειρίδιο - το πρώτο αποτέλεσμα της πρωτοβουλίας Media Information and Education Pledge, που συντονίζει η International Communications Consultancy Organisation (ICCO), σε συνεργασία με το Συμβούλιο της Ευρώπης, το The Trust Project, την European Association of
Communication Directors (EACD), το Global Women in PR (GWPR), την European Public Relations
Education and Research Association (EUPRERA) και την International Association
for the Measurement and Evaluation of Communication (AMEC).
Η πρωτοβουλία αυτή, η οποία
στηρίζεται ενεργά από τον Τομέα Δημοσίων Σχέσεων της Ένωσης Εταιρειών
Επικοινωνίας και Διαφήμισης (ΕΔΕΕ) μέσω της συμμετοχής στην ICCO,
αποβλέπει στη δημιουργία ενός πλαισίου κοινής δέσμευσης μεταξύ
επαγγελματιών επικοινωνίας, θεσμών, ακαδημαϊκών φορέων και οργανισμών
ενημέρωσης, με στόχο, την ενίσχυση της διαφάνειας και της ακεραιότητας
της πληροφόρησης σε όλο το φάσμα της επικοινωνίας.
Το εγχειρίδιο αποτελεί ένα χρήσιμο
εργαλείο στα χέρια των επαγγελματιών της επικοινωνίας και των δημοσίων σχέσεων,
παρέχοντας τεκμηριωμένη γνώση, πρακτικές λύσεις, και ένα σαφές ηθικό και
δεοντολογικό πλαίσιο για την αντιμετώπιση των φαινομένων mis/disinformation.
Οι βασικές θεματικές ενότητες που καλύπτει το εγχειρίδιο περιλαμβάνουν:
- Ανάδειξη της σημασίας του φαινομένου: Γιατί η παραπληροφόρηση αφορά όλους μας και πώς μπορούμε να αναγνωρίσουμε τις μορφές και τις συνέπειές της.
- Κατανόηση της κοινωνικής δυναμικής: Πώς διαμορφώνονται οι κοινωνικές συνθήκες και οι αλληλεπιδράσεις που διευκολύνουν τη διάδοση παραπληροφόρησης / παραπλανητικής πληροφόρησης.
- Η σημασία του Media Literacy και ο ρόλος των εταιρειών στρατηγικής επικοινωνίας και δημοσίων σχέσεων στην αντιμετώπιση του φαινομένου
- Τεχνητή Νοημοσύνη και παραπληροφόρηση: Προκλήσεις και δυνατότητες από τη χρήση της AI στο τοπίο της πληροφόρησης.
- Εργαλεία επαλήθευσης πληροφορίας: Χρήση παραδοσιακών αλλά και generative εργαλείων αναζήτησης για αποτελεσματικό fact-checking.
- Διεθνής συνεργασία: Η αξία της συνεργασίας σε παγκόσμια κλίμακα με σκοπό να ενισχυθεί η ανθεκτικότητα της κοινωνίας της πληροφορίας.
Στο εγχειρίδιο δίδεται ιδιαίτερη έμφαση στους κινδύνους mis/disinformation ανά τύπο χρήσης των
Μέσων — Paid, Earned, Shared και Owned — και στον ρόλο των εταιρειών και των επαγγελματιών της
επικοινωνίας ως εγγυητών της διαφάνειας και της αξιοπιστίας σε κάθε
επικοινωνιακή μορφή. Παράλληλα, παρουσιάζονται πρακτικά εργαλεία και
εφαρμοσμένες λύσεις για την πρόληψη και αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης, όπως
blocklists και allowlists, στρατηγική χρήση του SEO και του Generative
SEO,
συνεργασίες με fact-checkers, πολιτικές labeling περιεχομένου,
υπεύθυνη αξιοποίηση της Τεχνητής Νοημοσύνης, καθώς και κατευθύνσεις για την
ενίσχυση της επικοινωνιακής αξιοπιστίας σε πλατφόρμες και social media.
Το Συμβούλιο της Ευρώπης, θεματοφύλακας
των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας στην ήπειρο, έχει επανειλημμένα
τονίσει τη σημασία της αξιοπιστίας και της ακεραιότητας της πληροφόρησης για τη
δημοκρατική σταθερότητα. Το νέο αυτό εγχειρίδιο ενισχύει αυτή τη στρατηγική,
προσφέροντας στους επαγγελματίες πρακτικές κατευθύνσεις και ένα σύγχρονο
εργαλείο – οδηγό για υπεύθυνη επικοινωνία.
«Σε μια εποχή όπου η παραπληροφόρηση
και η παραπλανητική πληροφόρηση κατατάσσονται ανάμεσα στους μεγαλύτερους
παγκόσμιους βραχυπρόθεσμους κινδύνους, αυτό το εγχειρίδιο είναι ένα κάλεσμα για
δράση προς όλους τους επαγγελματίες της επικοινωνίας», δήλωσε ο Massimo
Moriconi, Global Vice President της ICCO και Πρόεδρος της σχετικής Ομάδας
Εργασίας.
«Δεν πρόκειται μόνο για τον εντοπισμό των
φαινομένων mis/disinformation – αλλά για μια μεγάλη συστράτευση απέναντι σε
αυτές τις απειλές, με πρακτικές λύσεις, εργαλεία και βέλτιστα παραδείγματα.
Όλοι έχουμε συλλογική ευθύνη να εκπαιδεύσουμε τόσο τους δικούς μας ανθρώπους
όσο και το ευρύτερο κοινό», σχολίασε ο εκπρόσωπος της Ελλάδας στην ICCO
Δημήτρης Ρούλιας, Γενικός Γραμματέας της ΕΔΕΕ και μέλος της Διοικούσας
Επιτροπής του Τομέα Δημοσίων Σχέσεων, συμπληρώνοντας:
«Η παραπληροφόρηση και η παραπλανητική πληροφόρηση δεν αποτελούν απλώς απειλή για την επικοινωνία – συνιστούν μια διαρκή πρόκληση για τη Δημοκρατία, την εμπιστοσύνη των πολιτών και την κοινωνική συνοχή. Οι εταιρείες-μέλη του Τομέα Δημοσίων Σχέσεων της ΕΔΕΕ αναγνωρίζουν πλήρως τη συλλογική τους ευθύνη και ήδη κινούνται με συνέπεια προς την κατεύθυνση της διαφάνειας, της τεκμηριωμένης πληροφόρησης και της δεοντολογικής χρήσης της τεχνολογίας. Συνυπογράφοντας αυτή την πρωτοβουλία, ενώνουμε τη φωνή μας με τη διεθνή κοινότητα της Επικοινωνίας, δηλώνοντας έμπρακτα την προσήλωσή μας στη διαμόρφωση ενός υγιούς, ανοιχτού και αξιόπιστου περιβάλλοντος πληροφόρησης που στηρίζει τις δημοκρατικές αξίες και τον ουσιαστικό διάλογο.»
