Παρουσιάστηκε επίσημα το VAN - Violence Against Newspersons
Παρουσιάστηκε στην Αθήνα, ανήμερα της Παγκόσμιας Ημέρας Ελευθερίας του Τύπου (3 Μαΐου), το VAN – Violence Against Newspersons, το πρώτο διαδικτυακό Παρατηρητήριο για τη Βία εναντίον των ανθρώπων του Τύπου με έδρα την Ελλάδα. Στην εκδήλωση τονίστηκε η επιτακτική ανάγκη για την ίδρυση και τη λειτουργία του, ειδικά τώρα που η δημοσιογραφία βρίσκεται σε συνθήκες βαθιάς κρίσης.
Δεν υπάρχει περίοδος στη σύγχρονη ελληνική πολιτική και κοινωνική ιστορία που να μην θεωρείται κατάλληλη για να μιλήσει κάποιος για τη δημοσιογραφία. Κάποιες, όμως, έχουν εξαιρετικές ιδιαιτερότητες. Όπως αυτή που διανύουμε. Η δημοσιογραφία, η ελεύθερη άσκηση αυτού του υπέροχου επαγγέλματος, βρίσκεται σε συνθήκες βαθιάς κρίσης, όχι μόνο των αποτελεσμάτων των τραγικών επιχειρηματικών επιλογών του παρελθόντος και της ευρύτερης ύφεσης, αλλά και για το γεγονός ότι επιτελεί και τον ρόλο του εύκολου στόχου πολυεπίπεδων, εύκολων και με πολλές και διαφορετικές αφετηρίες λαϊκισμών. Κάτι που είναι και ελληνικό φαινόμενο…
Η βία που υφίστανται οι άνθρωποι των Μέσων Ενημέρωσης στις σημερινές συνθήκες είναι μια από τις εύκολες απαντήσεις σε καιρούς εξαιρετικής πολυπλοκότητας και για αυτό και η ίδια έχει αρκετές και σημαντικές μεταμορφώσεις. Η ανάγκη για την ίδρυση και τη λειτουργία ενός Παρατηρητηρίου για τη Βία εναντίον των ανθρώπων του Τύπου με έδρα την Ελλάδα, ήταν κάτι περισσότερο από επιτακτική. Και, μάλιστα, υπό την ομπρέλα της ακαδημαϊκής αλλά και της δημοσιογραφικής, επαγγελματικής, δίχως αγκυλώσεις, προσέγγισης.
Το VAN – Violence Against Newspersons έχει τυποποιήσει με ακαδημαϊκά εργαλεία τα πέντε διαφορετικά είδη βίας που υπόκεινται οι άνθρωποι που παράγουν και μεταδίδουν ειδήσεις, από όποια ειδικότητα εμπλέκεται και από όποια θέση της ιεραρχίας ενός οργανισμού και αν βρίσκονται. Παρέχει τη δυνατότητα σε όποιον έχει υποστεί βία ή εκτιμά ότι έχει υποστεί ένα ή περισσότερα από τα είδη της, να γράψει και να καταχωρίσει online την ιστορία του, το δικό του ρεπορτάζ. Γι’ αυτό οι συντελεστές, πρωταρχικοί και συνεργαζόμενοι, καλούν όλους όσοι έχουν κάτι να πουν, να το πουν… απευθείας στο www.vaneurope.org και μέσω συνδέσμου στο www.jaj.gr
«Είναι δύσκολο να είναι κάποιος δημοσιογράφος σήμερα» είπε το απόγευμα της Τετάρτης 3 Μαΐου 2017, μεταξύ άλλων, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Αντόνιο Ταγιάνι, μέσω βιντεοσκοπημένου μηνύματος προς όλους όσοι παραβρέθηκαν στην επίσημη παρουσίαση του Παρατηρητηρίου για τη βία κατά των ανθρώπων των Μέσων Ενημέρωσης – VAN, που έλαβε χώρα στο κτίριο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Αθήνα, ανήμερα της Παγκόσμιας Ημέρας Ελευθερίας του Τύπου (3 Μαΐου).
Πρόκειται για το πρώτο διαδικτυακό Παρατηρητήριο με αυτό το αντικείμενο που δημιουργήθηκε με έδρα την Ελλάδα από το European Communication Institute (ECI) με τη συνεργασία του JAJ – Journalists about Journalism, του Πανεπιστήμιου της Βιέννης (Media Governance & Industries Research Lab) καθώς και την υποστήριξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (γραφείο Αθήνας) και του South East Europe Media Organization (SEEMO). Το ECI αποτελείται από ευρεία Συνέργεια Ευρωπαϊκών δημοσίων φορέων στην εκπαίδευση, τις τεχνολογίες γλώσσας & πολιτισμού και την έρευνα και προσφέρει Μεταπτυχιακές σπουδές Δημοσιογραφίας / Επικοινωνίας στην Βιέννη και την Αθήνα.
Η εκδήλωση, που διήρκεσε σχεδόν τέσσερις ώρες, ήταν απόλυτα επιτυχής καθώς έγινε σε συνθήκες ανοικτού διαλόγου και ανταλλαγής διαφορετικών απόψεων και προτάσεων σε κλίμα εξαιρετικά δημιουργικό. Οι εικοσιπέντε (25) ισότιμοι ομιλητές (από την πολιτική και τη διοίκηση, τη δημοσιογραφία και τα πανεπιστήμια) με εργαλεία τις γνώσεις, τις εμπειρίες και το πολιτικό τους κριτήριο εστίασαν εις βάθος στις αιτίες που γεννούν και τροφοδοτούν το φαινόμενο της βίας κατά των ανθρώπων των Μέσων Ενημέρωσης σε παγκόσμιο επίπεδο αλλά και στην Ελλάδα.
Συνισταμένη όλων των απόψεων ήταν η καταδίκη των φαινομένων της βίας σε ακραία και ολοκληρωτικά καθεστώτα, όπως στη γειτονική Τουρκία, όπου περίπου 200 δημοσιογράφοι βρίσκονται σε κελιά φυλακών αντί για τα γραφεία τους, ενώ το 2016, σε ολόκληρο τον κόσμο, έχασαν διά της βίας τη ζωή τους περίπου 70 άνθρωποι των ΜΜΕ, όλων των ειδικοτήτων.
Επίσης, οι ομιλητές τόνισαν πως η βία εναντίον των ανθρώπων των Μέσων Ενημέρωσης δεν είναι μονοπρόσωπη, έχει πολλές, διαφορετικές μορφές και εκδοχές. Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνονται όσες προκύπτουν, κυρίως λεκτικές και ψυχολογικές μορφές άσκησης βίας ή απειλής άσκησης βίας, από την αύξηση της μη δημιουργικής χρήσης των social media. Σε κάθε περίπτωση -και παρά τις αντίθετες απόψεις που ακούστηκαν- όλοι οι ομιλητές συνέτειναν στην άποψη ότι η ίδρυση και η τροφοδότηση με περιεχόμενο του Παρατηρητηρίου VAN ήταν κάτι περισσότερο από αναγκαιότητα. Eκ μέρους των διοργανωτών τονίστηκε πως η χρησιμότητα και βιωσιμότητα του εγχειρήματος εξαρτάται από την ίδια τη δημοσιογραφική κοινότητα που καλείται να συζητήσει, να καταχωρήσει σχετικά φαινόμενα, να συμμετάσχει και να δημιουργήσει φόρουμ, να συμπληρώσει ερωτηματολόγια κ.ά.
Στη συζήτηση, που προέβλεπε ακριβώς τα ίδια προνόμια προς όλους και έγινε ενώπιον κοινού με δικαίωμα παρέμβασης, πήραν μέρος: Δημήτρης Κουμπιάς (πρόεδρος ΠΟΕΣΥ), Νίκος Ξυδάκης (κοιν. εκπρόσωπος ΣΥΡΙΖΑ), Νίκος Δένδιας (κοιν. εκπρόσωπος Ν.Δ.), Παύλος Χρηστίδης (εκπρ. Τύπου ΠΑΣΟΚ), Γιώργος Αμυράς (κοιν. εκπρόσωπος ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ).
Επίσης, πανεπιστημιακοί και δημοσιογράφοι, όπως οι κ.κ. Κώστας Γιαννακίδης, Ιάσων Πιπίνης, Γιώργος Μελλιγγώνης, Βασίλης Βασιλόπουλος, Πάσχος Μανδραβέλης, Γιώργος Καμπουράκης, Γιώργος Γκαντζιάς, Κωνσταντίνα Δημητρούλη, Λεωνίδας Αντωνόπουλος, Γιάννης Ριζόπουλος, Πέτρος Μποτσαράκος, Σπύρος Καπράλος, Χρήστος Νικολαρέας (εικονολήπτης), Γιώργος Παπαδάκης (επικοινωνιολόγος), Σάγια Τσαουσίδου, Θανάσης Γεωργακόπουλος, Κώστας Πλειάκος.
Την παρουσίαση του VAN έκανε ο επικεφαλής του Ινστιτούτου, Μάριος Νόττας, ενώ τη δημόσια συζήτηση συντόνισε ο δημοσιογράφος, μέλος του ΕCI, Kώστας Κυριακόπουλος.
