Γρηγόρης Αντωνιάδης(ΣΔΕ): Οι στρεβλώσεις καλά κρατούν στην αγορά μας
Ο Γρηγόρης Αντωνιάδης, πρόεδρος Δ.Σ. του ΣΔΕ, σε µια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξή του στο adbusiness, που μόλις κυκλοφόρησε, προαναγγέλλει πως οι παρεµβάσεις του Συνδέσµου θα συνεχιστούν, καθώς, όπως αναφέρει, «έχουµε χρέος να αναδείξουµε τα κακώς κείµενα, κι ας γίνουµε δυσάρεστοι. Έχουµε χρέος να δώσουµε στους διαφηµιζόµενους τροφή για σκέψη και βελτίωση». Ακόµη, µεταξύ άλλων, µας µιλά για τις σχέσεις στο «τρίγωνο» της αγοράς επικοινωνίας, το θέµα της κατάργησης των υπηρεσιών media benchmarking και τις δράσεις του ΣΔΕ για το Cross Media Measurement, την προάσπιση της δηµιουργικότητας αλλά και τη βιωσιµότητα, κάνοντας λόγο για σηµαντικές εξελίξεις όσον αφορά τα Αριστεία. Ακόµη, δεν παραλείπει να αναφερθεί στην εικόνα της αγοράς το 2023 και στις προοπτικές για φέτος αλλά και στο ζήτηµα που έχει προκύψει µε τη µέτρηση τηλεθέασης της Nielsen.
Συνέντευξη στον ΔΗΜΗΤΡΗ ΤΣΟΥΚΑΛΑ
adb: Αν και είναι αρκετά δύσκολο λόγω της έλλειψης που παρατηρείται όσον αφορά τις µετρήσεις, µπορείτε να µας δώσετε την εκτίµησή σας σχετικά µε το πώς «έκλεισε» το 2023 σε επίπεδο διαφηµιστικής επένδυσης για την αγορά; Πώς πιστεύετε ότι θα κινηθεί η φετινή χρονιά; Μπορείτε να µας παρουσιάσετε συνοπτικά την εικόνα για κάθε µέσο;
Πέρα από την έλλειψη µετρήσεων, η απαγόρευση της οριζόντιας διαφάνειας στην αγορά της επικοινωνίας που δηµιούργησε ο Ν.4764/2020 συνεχίζει να λειτουργεί σε βάρος των διαφηµιζοµένων, στερώντας τους τη δυνατότητα αξιολόγησης και αριστοποίησης της διαφηµιστικής τους επένδυσης. Όπως έχω ξαναπεί στο παρελθόν, πρόκειται για «ραντεβού στα τυφλά». Ως εκ τούτου, µε κάθε επιφύλαξη, καθώς έχουµε στη διάθεσή µας µόνο εκτιµήσεις, η συνολική αγορά το 2023 ήταν low single digit θετική, µε την τηλεόραση και το print στα ίδια σχεδόν επίπεδα µε το 2022, το ραδιόφωνο και το outdoor σε άνοδο και το digital (display / Έλληνες εκδότες) ελαφρά πτωτικό. Στα παραπάνω δεν περιλαµβάνονται οι πλατφόρµες, που εκτιµάται ότι σηµείωσαν αύξηση, µε το Tik-Tok να ενισχύει περαιτέρω τη συνολική απορρόφηση διαφηµιστικής δαπάνης.
Όσον αφορά το πώς θα κινηθεί η αγορά το 2024, αυτό θα εξαρτηθεί από τους παγκόσµιους παράγοντες αστάθειας που επηρεάζουν τα τελευταία χρόνια έντονα και την Ελλάδα, από την πορεία της οικονοµίας αλλά και των διαφηµιζόµενων εταιρειών. Υπάρχουν πολλές προκλήσεις ήδη από την έναρξη της χρονιάς, όπως οι επιπτώσεις του εν πολλοίς εισαγόµενου πληθωρισµού στο διαθέσιµο εισόδηµα των νοικοκυριών και οι συνεχόµενες διοικητικές ρυθµίσεις της αγοράς, που δηµιουργούν κλίµα ανάσχεσης και αβεβαιότητας στις εταιρείες. Οι καθημερινές -εδώ και μήνες- καταγγελτικές αναφορές των ΜΜΕ στην ακρίβεια, δημιουργούν κλίμα έντονης ανησυχίας και συγκράτησης στην αγορά.
adb: Ο ΣΔΕ έχει θέσει ψηλά στην ατζέντα του το θέµα των µετρήσεων και ειδικά το Cross-media measurement; Σε ποιες πρωτοβουλίες έχει προχωρήσει και τι σχεδιάζετε για φέτος; Να περιµένουµε σύντοµα το λανσάρισα λύσης cross media measurement, η οποία έχει προαναγγελθεί από το Σύνδεσµο;
Κύριε Τσουκαλά, η έλλειψη µετρήσεων είναι τεράστιο κενό στην αγορά µας, γι’ αυτό και το θέµα βρίσκεται στην κορυφή της ατζέντας µας. Μία εξειδικευµένη οµάδα που αποτελείται από τα µέλη της Οµάδας Digital και από µέλη του ∆.Σ., εργάζεται εδώ και περισσότερο από ένα χρόνο µε στόχο µια λύση cross media measurement. Έχουµε πραγµατοποιήσει πολύ µεγάλο αριθµό συναντήσεων µε την WFA, µε άλλους εθνικούς συνδέσµους και µε εταιρείες audience measurement, διαβάζουµε καθηµερινά µελέτες και άρθρα από όλες τις αγορές που έχουν ξεκινήσει την πορεία προς το ΧΜΜ, παρακολουθούµε webinars και κάθε σχετική συνάντηση, ενηµερώνοντας παράλληλα τα µέλη µας και, µε κάθε ευκαιρία, την υπόλοιπη αγορά. Γνωρίζουµε πολύ καλά τη δυσκολία του εγχειρήµατος και το χρόνο που θα απαιτήσει, όµως ως διαφηµιζόµενοι θεωρούµε αδιανόητο να δαπανούµε εκατοµµύρια ετησίως στα τυφλά, χωρίς να δίνουµε προστιθέµενη αξία στην επιχείρησή µας, καθώς στοχεύουµε ξανά και ξανά τον ίδιο άνθρωπο και καθιστούµε τη διαφήµιση ενοχλητική. Ελπίζουµε ότι όλα τα εµπλεκόµενα µέρη θα συνεργαστούν, ώστε να προχωρήσουµε σε XMM για το καλό όλης της αγοράς.
adb: Συνεχίζοντας στην ίδια θεµατική, θα ήθελα -καθώς αυτή την περίοδο είστε διαχειριστής της διαρκούς Επιτροπής Ελέγχου Έρευνας Τηλεθέασης (ΕΕΕΤ ΜΜΕ)- να σας ζητήσω, αν µπορείτε, να µας δώσετε κάποιες περισσότερες πληροφορίες σχετικά µε τα προβλήµατα που προέκυψαν τον προηγούµενο χρόνο στη µέτρηση τηλεθέασης της Nielsen. Τι ακριβώς συνέβη; Έχουν ξεπεραστεί πλέον τα όποια προβλήµατα;
Τον περασµένο Οκτώβριο, εντοπίστηκε για ένα διάστηµα λίγων ηµερών απώλεια στοιχείων τηλεθέασης, κυρίως κατά τις ώρες αιχµής. Η ΕΕΕΜ ΜΜΕ, στο πλαίσιο του καταστατικού της, προχώρησε άµεσα σε ενεργοποίηση της Επιτροπής Ελέγχου, ήρθε σε επαφή µε τη Nielsen και ζήτησε εξηγήσεις σχετικά µε το συµβάν. Παράλληλα, έδωσε εντολή για τη διεξαγωγή έκτακτου (ad hoc) ελέγχου για τη διερεύνηση του θέµατος. Τα αποτελέσµατα επιβεβαίωσαν τις αιτιάσεις της Nielsen ότι το πρόβληµα οφειλόταν σε τεχνικούς λόγους, οι οποίοι άµεσα διορθώθηκαν και δεν υπήρξε επαναληψιµότητα.
Το θέµα, όπως είχε συµβεί και στο παρελθόν, έδωσε αφορµή σε έναν πολύ περιορισµένο αριθµό δηµοσιογράφων και ΜΜΕ να δηµιουργήσουν «θόρυβο», σε µια προσπάθεια απαξίωσης τόσο της µέτρησης, όσο και µιας σηµαντικής διακλαδικής εθελοντικής πρωτοβουλίας, όπως είναι η ΕΕΕΤ ΜΜΕ.
adb: Το 2023 ξεκινήσατε µια σειρά δηµόσιων τοποθετήσεων για τα «κακώς κείµενα» στην αγορά. Θα συνεχίσετε στην ίδια λογική; Σε ποια ζητήµατα θα εστιάσετε προκειµένου να «ταράξετε τα νερά», όπως αναφέρατε στον Απολογισµό του ΣΔΕ για το 2023, και να οδηγήσετε την αγορά επικοινωνίας και marketing µπροστά;
Ναι, θα συνεχίσουµε. Γιατί στην αγορά µας οι στρεβλώσεις καλά κρατούν. Και γιατί τα «ήρεµα νερά», ή αλλιώς η αδράνεια, βλάπτουν σοβαρά όχι µόνο τους διαφηµιζόµενους αλλά ολόκληρο το οικοσύστηµα. Ο κατάλογος των θεµάτων µακρύς, θα τα δείτε να ξεδιπλώνονται σιγά-σιγά, τεκµηριωµένα και ανησυχητικά, µε πρώτο θέµα για το 2024 τον -υπαγορευµένο- Ν.4764/2020 που -µεταξύ άλλων αδιανόητων προβλέψεων- απαγορεύει το media benchmarking και την ανταλλαγή στοιχείων media µεταξύ των διαφηµιζοµένων και των agencies µε τα οποία συνεργάζονται. Έχουµε χρέος να αναδείξουµε τα κακώς κείµενα, κι ας γίνουµε δυσάρεστοι. Έχουµε χρέος να δώσουµε στους διαφηµιζόµενους τροφή για σκέψη και βελτίωση.
adb: Η κατάργηση των υπηρεσιών media benchmarking είναι «ανοιχτό» θέµα µε την πολιτεία από το 2020. Υπάρχει χώρος για περαιτέρω συζητήσεις µε τους αρµόδιους και αλλαγές;
Ο Σ∆Ε προσπαθεί από το 2020, µε συναντήσεις, επιστολές και παρεµβάσεις, να εξηγήσει σε κάθε αρµόδιο ότι η απαγόρευση ανταλλαγής πληροφοριών µεταξύ των συνεργαζόµενων µερών και, κατά συνέπεια, παροχής υπηρεσιών media benchmarking, όχι µόνο στερείται νοµικής βάσης, όχι µόνο ∆ΕΝ προστατεύει τον ανταγωνισµό, αντίθετα συνιστά αδικαιολόγητη παρέµβαση στην αγορά κατά παράβαση του ευρωενωσιακού καθεστώτος, λειτουργεί υπέρ της πλήρους αδιαφάνειας της αγοράς και δηµιουργεί τον κίνδυνο µονοπωλιακών πρακτικών από την πλευρά των Μέσων. Τα κλειστά µάτια και αυτιά που «συναντήσαµε» ήταν ο λόγος που προσφύγαµε τελικά στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Από την πλευρά µας, µε κάθε αλλαγή σκυτάλης στη ΓΓΕΕ θα επαναφέρουµε το θέµα, προσπαθώντας να διασφαλίσουµε την εύρυθµη λειτουργία της αγοράς.
adb: ΕΔΕΕ και ΣΔΕ προχωρούν µε κοινή γραµµή και µε εξαιρετική συνεργασία όσον αφορά τα θεσµικά ζητήµατα. Η άλλη πλευρά αυτού του «τριγώνου», όµως, οι ενώσεις των media, βρίσκονται στην ίδια «σελίδα»;
Ο ΣΔΕ αντιµετωπίζει πάντα τα ΜΜΕ ως ισότιµους συνοµιλητές στο «τρίγωνο» της επικοινωνίας. Είµαστε πάντα ανοιχτοί σε εποικοδοµητικό διάλογο, επιθυµώντας να σχεδιάσουµε από κοινού µε τους άλλους φορείς το µέλλον της εµπορικής επικοινωνίας, στο πλαίσιο της ελεύθερης λειτουργίας της αγοράς και των νόµων. Γιατί για εµάς, πέρα από την προάσπιση των συµφερόντων των µελών µας, είναι ύψιστης σηµασίας και η εύρυθµη και υπεύθυνη λειτουργία της συνολικής αγοράς και ο σεβασµός των καταναλωτών. Είναι αυτονόητο ότι σε πολλά θέµατα έχουµε αποκλίνοντα συµφέροντα µε τους άλλους φορείς, κι αυτό είναι και αναµενόµενο και υγιές. Η προσπάθειά µας πάντοτε είναι να εστιάσουµε και να συνεργαστούµε σε όλα εκείνα όπου υπάρχει κοινό όφελος, που µπορεί να δώσει θετική ώθηση στην αγορά και στα ενδιαφερόµενα µέρη. Οι εξελίξεις στην αγορά της επικοινωνίας είναι ταχύτατες και αναπόδραστες, ανεξάρτητα από το ποιος ωφελείται και ποιος ζηµιώνεται κάθε φορά. Το ζητούµενο είναι να προχωρήσουµε µαζί, µε υγιείς βάσεις, για να δηµιουργήσουµε τη µέγιστη οικονοµική άξια για όλους. Σε αυτήν τη διαδικασία, η αντίληψη κάποιων -ελάχιστων περιπτώσεων, ευτυχώς- ότι το κράτος µπορεί να µοιράσει την πίτα κατά το δικό τους συµφέρον, είναι εσφαλµένη, αναχρονιστική και αναποτελεσµατική, αφού οι εξελίξεις στην αγορά µας πολύ λίγο εξαρτώνται πλέον από τις εσωτερικές εξελίξεις που, θεωρητικά, µπορεί κανείς να ελέγξει.
adb: Την προηγούµενη χρονιά ο ΣΔΕ πραγµατοποίησε παρέµβαση για την τοξικότητα στα media, ενώ προχώρησε και σε σηµαντικές πρωτοβουλίες όσον αφορά την αυτοδέσµευση, αναγνωρίζοντας τη σηµαντική ανάγκη για επέκτασή της και στο πεδίο του influencer marketing. Θεωρείτε πως η αυτοδέσµευση στο πεδίο της επικοινωνίας και του marketing, αλλά και των media, γίνεται όλο και πιο δύσκολη υπόθεση;
Ο ΣΔΕ έχει απόλυτη πίστη στην αξία της αυτοδέσµευσης για την ποιότητα της επικοινωνίας αλλά και για τη διατήρηση ενός υγιούς περιβάλλοντος, όπου η επικοινωνία λειτουργεί ελεύθερα και υπεύθυνα. Παρόλο που το περιβάλλον στην ψηφιακή εποχή είναι χαοτικό και ο έλεγχος πολύ πιο δύσκολος, στον ΣΔΕ πιστεύουµε ότι όποιος θέλει, από όποια πλευρά κι αν βρίσκεται, µπορεί να ορίσει αυστηρές προδιαγραφές και να τις τηρήσει, µε σκοπό την προστασία των brands, των καταναλωτών και ολόκληρης της αγοράς και της κοινωνίας. Πιστεύουµε ότι τα Μέσα κάθε µορφής έχουν τη δύναµη να λειτουργούν ως δυνάµεις καλού και οφείλουν να παίρνουν κάθε µέτρο για να παρέχουν στους καταναλωτές υψηλού επιπέδου περιεχόµενο και σε µας τους διαφηµιζόµενους ένα ασφαλές και υγιές περιβάλλον για τη µετάδοση της επικοινωνίας των µαρκών µας. Κι επειδή αναφερθήκατε στο Influencer Marketing, το οποίο αποτελεί πλέον ένα ισχυρό εργαλείο εµπορικής επικοινωνίας, θα ήθελα να πω ότι τόσο το Παράρτηµα του ΕΚ∆-Ε, όσο και ο Οδηγός Καλής Πρακτικής που δηµιουργήσαµε φέτος σε συνεργασία µε το ΣΕΕ και την Ε∆ΕΕ, αντίστοιχα, αποτελούν παραδείγµατα άριστης συνεργασίας που οδήγησε σε εξαιρετικό αποτέλεσµα. Πρόκειται για δύο πολύ σηµαντικά εργαλεία αυτοδέσµευσης που σκοπό έχουν την προστασία όλων των εµπλεκοµένων µερών και φυσικά των καταναλωτών (και ιδιαίτερα των παιδιών, των ανηλίκων και άλλων ευαίσθητων κοινωνικών οµάδων) και τα οποία είµαστε σίγουροι ότι θα ενισχύσουν την ποιότητα, την εµπιστοσύνη και τη διαφάνεια στο Influencer Marketing.
adb: Πώς προχωρά η «συµµαχία» µε την Ε∆ΕΕ για την προάσπιση της δηµιουργικότητας; Ποια είναι τα βήµατα που έχουν προγραµµατιστεί για φέτος;
Η συνεργασία µας µε την Ε∆ΕΕ για την προάσπιση της δηµιουργικότητας, που πήρε τη µορφή του προγράµµατος Creativity4all, προχωρά δυναµικά. Γιατί η δηµιουργικότητα δεν είναι δουλειά µόνο των agencies, είναι η υπερδύναµη του marketing, την οποία τα τελευταία χρόνια ξεχάσαµε, κάνοντας focus στα νέα Μέσα και το performance. Όσον αφορά την ερώτησή σας για το 2024, είµαστε λίγες µόλις µέρες πριν από τα Ermis, στα οποία φέτος οι διαφηµιζόµενοι συµµετείχαν περισσότερο (επιτροπές κρίσης και steering committee). Ελπίζω ότι θα είµαστε όλες και όλοι στο Ωδείο Αθηνών την 1η Φεβρουαρίου, ανεξάρτητα αν συµµετείχαµε ή όχι, ανεξάρτητα αν βραβευτήκαµε ή όχι, για να αφιερώσουµε τρεις ώρες στη δηµιουργικότητα. Όσον αφορά τις νέες δράσεις του Creativity4all, θα συνεχίσουµε µε τρίτο κύκλο στο εξαιρετικό σεµινάριο “The Business of Creativity” του θρύλου της διαφήµισης Sir John Hegarty και θα προσφέρουµε δύο ακόµα σεµινάρια, που θα έχουν θέµα το Briefing και το Creative Judgement, αντίστοιχα. Γιατί, ξέρετε, όλα ξεκινούν από το brief (του πελάτη και του account management), συνεχίζονται στο δηµιουργικό και καταλήγουν στην αξιολόγηση των προτάσεων, εσωτερικά και από τον πελάτη. Όσο πιο δηµιουργικός είναι αυτός ο κύκλος, όσο πιο δηµιουργικά σκέφτονται, γράφουν και αξιολογούν όλοι/ες οι συµµετέχοντες/ουσες στη διαδικασία δηµιουργίας, τόσο καλύτερες δουλειές θα δούµε στον «αέρα».
adb: Πιστεύετε πως η ενίσχυση της δηµιουργικότητας και η πιθανή µεταστροφή που µπορεί να επιφέρει όσον αφορά την άποψη της κοινής γνώµης για τη διαφήµιση, µπορεί να µειώσει τη δυσκολία εξεύρεσης νέων ταλαντούχων ανθρώπων για τον κλάδο της επικοινωνίας και του marketing που παρατηρείται πλέον;
Η επιστροφή της δηµιουργικότητας στο επίκεντρο µπορεί και ελπίζουµε ότι θα βοηθήσει και στα δύο επίπεδα: και στην αλλαγή της στάσης του κοινού απέναντι στη διαφήµιση και στην προσέλκυση ταλέντων στον κλάδο του marketing και της επικοινωνίας. ∆εν θα πω το τετριµµένο «κάποτε οι άνθρωποι χαίρονταν να παρακολουθούν διαφηµίσεις», ενώ σήµερα, και λόγω του δηµιουργικού προϊόντος, αλλά φυσικά και του clutter, προσπαθούν να τις αποφύγουν, θα πω ότι είναι πολύ κρίµα έξι στους δέκα ανθρώπους να θεωρούν τις διαφηµίσεις µας βαρετές ή εκνευριστικές. Η έρευνα «Η διαφήµιση σήµερα µέσα από τα µάτια του κοινού», που πραγµατοποιήθηκε στο πλαίσιο του Creativity4all για να εξετάσει πόσο αρέσει (ή πόσο δεν αρέσει) και πόσο καλύπτει (ή δεν καλύπτει) τις ανάγκες του κοινού, η διαφήµιση που φτιάχνουµε σήµερα µας έδειξε την εικόνα της αγοράς µας στον καθρέφτη - µια εικόνα που την υποψιαζόµασταν βέβαια εδώ και καιρό και που οφείλουµε, για προφανείς λόγους, να αλλάξουµε χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση. ∆εν θα πω επίσης ότι «κάποτε το marketing και η επικοινωνία ήταν τροµερά δηµοφιλή επαγγέλµατα», θα πω ότι οφείλουµε να ξανακάνουµε τον κλάδο µας ελκυστικό, γιατί δεν µπορεί να είναι βιώσιµος χωρίς εξαιρετικά ταλέντα. Και γιατί, πρακτικά, παράλληλα µε τη Μεγάλη Παραίτηση και το Quiet Quitting, οι νέες γενιές, οι γενιές Ζ και Χ, δηλαδή, που είναι και αριθµητικά µικρότερες, δεν βλέπουν γιατί να εργαστούν σε έναν κλάδο απαιτητικό, που χρειάζεται τεράστιο commitment και που η λάµψη του έχει ξεθωριάσει. Και αυτό το γιατί µόνο µέσα από τη δηµιουργικότητα (και τη δέσµευσή µας να βάλουµε πριν από όλα τον άνθρωπο) µπορούµε να τους το απαντήσουµε.
adb: Η βιωσιµότητα, επίσης, αποτελεί βασικό πυλώνα της δραστηριότητας του ΣΔΕ. Ποιες σχετικές δράσεις προγραµµατίζετε φέτος και σε ποιους άξονες; Επίσης, ποια είναι τα νεότερα όσον αφορά την επιστροφή της διοργάνωσης των «Aριστείων»;
Ο ΣΔΕ έθεσε τη βιωσιµότητα στην κορυφή της ατζέντας του ήδη από το 2019. Με σειρά δράσεων, από webinars µέχρι έρευνες και οδηγούς, ενισχύουµε τη γνώση των marketers στη δική τους πορεία προς τη βιωσιµότητα. Από το 2021 είµαστε επίσηµος υποστηρικτής του Planet Pledge της WFA, µιας πολύ σηµαντικής παγκόσµιας πρωτοβουλίας, στην οποία συµµετέχουν σήµερα διεθνώς 38 global brands και 27 εθνικοί Σύνδεσµοι και στη χώρα µας στηρίζουν ήδη οι εταιρείες Arla, Danone, ΙΚΕΑ, Κωτσόβολος, Mastercard, Pepsico, Unilever και Vodafone. Στόχος όλων µας είναι να γίνει το marketing κινητήρια δύναµη για την αντιµετώπιση των κρίσιµων περιβαλλοντικών προβληµάτων που αντιµετωπίζει ο πλανήτης. Το Planet Pledge είναι µία ακόµα έκφραση του Better Marketing, για το οποίο εργαζόµαστε µε πάθος στον Σ∆Ε τα τελευταία χρόνια. Φέτος λοιπόν θα επικεντρωθούµε στην προσέλκυση περισσότερων εταιρειών (µελών και όχι του Σ∆Ε) που έχουν την αειφορία στον πυρήνα του οράµατός τους, ώστε όλοι µαζί να αποτελέσουµε δύναµη αλλαγής, τόσο εσωτερικά όσο και για τους καταναλωτές. Όσο για τα Αριστεία, προετοιµάζουµε κάτι πολύ µεγαλύτερο από επιστροφή. Αλλά θα µου επιτρέψετε να το µοιραστώ µαζί σας, µε µεγάλο ενθουσιασµό, την επόµενη φορά που θα µιλήσουµε. Πολύ σύντοµα!
adb: Ο ΣΔΕ συµπλήρωσε 45 χρόνια διαδροµής το 2023. Τι σηµαίνει αυτό το ορόσηµο για εσάς αλλά και τι σηµατοδοτεί για τη συνέχεια του Συνδέσµου;
Πιστεύω ότι ο ΣΔΕ βρίσκεται σήµερα -καθόλου τυχαία- στα καλύτερά του και αποτελεί υπόδειγµα Συνδέσµου. Έχει διευρύνει πολύ εµπεριστατωµένα την agenda και την επιρροή του πέρα από τα αυστηρά θεσµικά θέµατα που ήταν ανέκαθεν το αντικείµενό του, σε τοµείς που αποτελούν παγκόσµιες προκλήσεις, συµβάλλοντας έτσι στην εξέλιξη του Marketing και της επικοινωνίας στη χώρα µας. Στόχος µας είναι όχι µόνο η απρόσκοπτη και αποτελεσµατική λειτουργία της αγοράς αλλά και το θετικό κοινωνικό και περιβαλλοντικό αποτύπωµα που µπορούµε να αφήσουµε ως Σύνδεσµος µαζί µε τα µέλη µας, τόσο ως επαγγελµατίες όσο και ως άνθρωποι. Είµαι περήφανος, ως ένας µεταξύ ίσων στο Δ.Σ. του Συνδέσµου, που µοιραζόµαστε ένα πιο σηµαντικό mandate, που αποτελεί κίνητρο για να συνεχίσουµε την προσπάθεια για καλύτερο Marketing. Θέλω, µε την ευκαιρία αυτή, να επισηµάνω πόσο «τυχερός» είναι ο ΣΔΕ που έχει τρία εξαιρετικά στελέχη, ένα δυναµικό Δ.Σ., µία καταπληκτική Οµάδα Digital και σχεδόν 100 σπουδαία µέλη, από τα οποία, επαγγελµατίες πρώτης γραµµής στέκονται εθελοντικά πολύτιµοι αρωγοί και συνοδοιπόροι στο έργο του.
