PACT: Παρατηρήσεις για το νομοσχέδιο του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης
Σε συνέχεια της επεξεργασίας και εξέτασης του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης «Επιτάχυνση και απλούστευση της ενίσχυσης οπτικοακουστικών έργων, ενίσχυση της ψηφιακής διακυβέρνησης και άλλες διατάξεις» κατά την 2η συνεδρίαση – ακρόαση εξωκοινοβουλευτικών προσώπων η Ένωση Παραγωγών Οπτικοακουστικών Έργων PACT προχώρησε σε σχετική παρέμβαση .
«Κυρία Πρόεδρε, σας ευχαριστώ πάρα πολύ για την πρόσκληση.
Η Ένωση Παραγωγών Οπτικοακουστικών Έργων PACT, έχει μελετήσει αναλυτικά το προτεινόμενο νομοσχέδιο και θεωρεί ότι είναι στη σωστή κατεύθυνση. Επίσης συμφωνούμε και με τις προτάσεις που ακουστήκαν από τον ΣΑΠΟΕ, την ΕΣΠΕΚ και από την Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου. Οι παρατηρήσεις που θα κάνουμε είναι τεχνικής φύσης και βοηθούν στην απλοποίηση, στην ταχύτητα και την ευελιξία της εφαρμογής αυτού του νόμου.
Μην ξεχνάμε ότι σε όλο τον κόσμο οι νόμοι ενίσχυσης μέσω Cash Rebate έχουν τρείς στόχους. Πρώτον, τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, δεύτερον, την εισαγωγή νέων κεφαλαίων στη χώρα, τα οποία δεν θα έφταναν αλλιώς, και τρίτον, πολλαπλασιαστικά ωφελήματα όπως τουριστική προβολή, μεταφορά τεχνογνωσίας, πολιτιστική παρουσία, κλπ
Ξεκινάμε με το πιο σημαντικό που είναι η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Για να εξασφαλιστούν οι ελληνικές θέσεις εργασίας, πιστεύουμε ότι η μοριοδότηση της συμμετοχής Ελλήνων συντελεστών, τεχνικών και ηθοποιών ενός έργου που γίνεται μέσα από τον πίνακα πολιτιστικών κριτηρίων, θα πρέπει να φθάνει το 50% της των συνολικών βαθμών, αντί του υφισταμένου 30%. Γνωρίζουμε ότι οι λεπτομέρειες θα καθοριστούν από την σχετική ΚΥΑ αλλά καλό είναι υφίσταται και η πρόνοια του νόμου.
Ένα ακόμα στοιχείο που πάντα έχει σχέση με τις θέσεις εργασίας είναι και ο τρόπος πληρωμής των συντελεστών. Πιστεύουμε, ότι θα πρέπει η ενίσχυση να δίνεται σε περισσότερα του ενός στάδια. Τώρα ο νόμος προτείνει εφάπαξ εκταμίευση με την ολοκλήρωση του έργου. Μια ταινία όμως μπορεί να τελειώσει σε ένα χρόνο, μετά το τέλος των γυρισμάτων. Φοβόμαστε λοιπόν, μήπως σε όλο αυτό το διάστημα -όσπου να εισπράξει ο παραγωγός- μπορεί να μείνουν οι συντελεστές απλήρωτοι. Γι’αυτό προτείνουμε να μπορεί ο παραγωγός να κάνει αίτημα ότι με το τέλος των γυρισμάτων να πάρει ένα τμήμα της ενίσχυσης, το οποίο θα έχει συμφωνηθεί. Φυσικά, όπως προβλέπει η διαδικασία, για να πάρει αυτό το τμήμα θα πρέπει να έχει ήδη εξοφλήσει τόσο τις αμοιβές όσο και τις εισφορές των εργαζομένων.
Όσον αφορά στην εισαγωγή κεφαλαίων, υπάρχει ένα στοιχείο, το οποίο δημιουργεί ένα ερωτηματικό αυτή τη στιγμή. Όσοι έχουν μελετήσει καλά τους πίνακες των πολιτιστικών κριτηρίων, γνωρίζουν ότι είναι δύσκολο να επιδοτηθούν παραγωγές οι οποίες δεν «ομιλούν» μια επίσημη γλώσσα της ΕΕ. Επειδή -λόγω του Brexit- δεν γνωρίζουμε αυτή την στιγμή, αν θα παραμείνει η αγγλική γλώσσα στις επίσημες γλώσσες, θα πρέπει να διευκρινίζεται ότι η αγγλική γλώσσα συμπεριλαμβάνεται στη θετική μοριοδότηση, αλλιώς θα έχουμε τον κίνδυνο μη εκπλήρωσης των κριτηρίων για αγγλόφωνες παραγωγές.
Ακόμα ένα σημαντικό κίνητρο που αφορά την εισαγωγή νέων κεφαλαίων στην χώρα. Αυτό που θέλουν να γνωρίζουν όλοι οι διεθνείς παραγωγοί όταν εξετάζουν την περίπτωση να κάνουν γυρίσματα στην Ελλάδα, είναι ο χρόνος αποπληρωμής της ενίσχυσης. Πότε γίνεται δηλαδή η εκταμίευση; Αυτό το διάστημα θα πρέπει να είναι δεσμευτικό και όχι μεγαλύτερο από τις 60 μέρες από την ημέρα κατάθεσης του φακέλου από τους Ορκωτούς Ελεγκτές. Αν μπορούσαμε και νωρίτερα να γίνονται οι πληρωμές, θα ήταν ακόμα καλύτερο, διότι υπάρχουν αυτή τη στιγμή χώρες που πληρώνουν σε 15 - 20 μέρες την επιστροφή φόρων, μετά την κατάθεση του φακέλου.
Ένα άλλο στοιχείο που θα βοηθήσει ιδιαίτερα την προσέλκυση διεθνών παραγωγών είναι το ποσοστό της ενίσχυσης να αναφέρεται μόνο στις ελληνικές επιλέξιμες δαπάνες και να αποσυνδεθεί από το συνολικό κόστος παραγωγής ενός έργου που πιθανότατα έχει έξοδα και γυρίσματα και σε άλλες χώρες. Διότι, μια διεθνής παραγωγή (η οποία δεν ζητά άλλες κρατικές ενισχύσεις ή ένταξη σε σχήμα de minimis της ΕΕ), δεν αντιλαμβάνεται γιατί θα χρηματοδοτηθεί μόνο το 80% του budget της παραγωγής, αφού δεν υπάρχει τρόπος να ελεγχθεί το ύψος του 100%. Μας ρωτάνε λοιπόν οι ξένοι παραγωγοί, «πως θα αποδείξουμε τα έξοδα σε άλλες χώρες;» κι απαντάμε «δεν θα τα αποδείξετε, μόνο θα τα δηλώσετε». Αυτή όμως είναι μία πρακτική που μεγάλες διεθνείς εταιρείες παραγωγής δεν τη δέχονται. Έτσι, ζητάμε την σαφή κατάργηση της υφιστάμενης διαδικασίας όπου η ενίσχυση εφαρμόζεται στο 80% ενός φανταστικού και μη πιστοποιημένου συνολικού κόστους παραγωγής. Σημειώστε πως αν δεν το κάνουμε, τότε ΔΕΝ μιλάμε πλέον για επιστροφή 40%, αλλά (100%x80%x40%=) για 32% , ένα ποσοστό ενίσχυσης που σήμερα δεν είναι ανταγωνιστικό.
Με στόχο την επιτάχυνση της διαδικασίας προτείνουμε να υπάρχει μητρώο παραγωγών σύμφωνα με προδιαγραφές που θα θέσει το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, έτσι ώστε να γίνονται γρήγορα οι εγκρίσεις. Φυσικά, στο τέλος της παραγωγής μαζί με την έκθεση των Ορκωτών Ελεγκτών θα κατατίθενται –όπως προβλέπεται άλλωστε- όλα τα πιστοποιητικά που αφορούν και τη νόμιμη λειτουργία της εταιρείας. Η κατάθεση των πιστοποιητικών δηλαδή να γίνεται πριν την εκταμίευση, και όχι ένα ή δύο χρόνια νωρίτερα όπου έτσι και αλλιώς θα έχει λήξει η ισχύς τους και θα χρειαστούν επικαιροποίηση.
Ένα ακόμα σημείο που θέλει λεπτή προσοχή. Σωστά ο νόμος προβλέπει δυνατότητα ανάκλησης της ενίσχυσης εφόσον δεν εκπληρωθούν οι συμφωνημένες προδιαγραφές παραγωγής. Έτσι όμως όπως διατυπώνεται, δίνει την δυνατότητα σε κάποιον ο οποίος θέλει να μπλοκάρει συνολικά τη διαδικασία του ΕΚΟΜΕ και να κάνει ένσταση για ανάκληση μιας ή περισσότερων αποφάσεων. Που θα στηριχτεί? Αυτή τη στιγμή προβλέπεται ο διαχωρισμός των έργων ανάλογα με το μέσο διανομής τους. Δηλαδή σε κινηματογραφικά και τηλεοπτικά έργα. Αυτό στην πράξη δεν ισχύει πια. Όλα τα οπτικοακουστικά έργα προβάλλονται παντού (κινηματόγραφο, τηλεόραση, streaming, κλπ). Σε περίπτωση λοιπόν όπου ένα έργο έχει ενισχυθεί σαν κινηματογραφικό, αλλά δεν έχει προβληθεί σε κινηματόγραφο (σημειώστε ότι το 80% των ελληνικών κινηματογραφικών ταινιών δεν βρίσκει αίθουσα), τότε ένας κακοπροαίρετος έχει το περιθώριο να κάνει ένσταση. Αυτό το παραθυράκι πρέπει να το κλείσουμε. Για να θωρακιστεί ο νόμος, προτείνεται ο σύγχρονος διαχωρισμός ο οποίος ακολουθείται και σε άλλες χώρες, ανάλογα με την τυπολογία του αυτοτελούς έργου και την διακριτή διαδικασία παραγωγής του, όπως προβλέπεται άλλωστε και στο αρ. 1 του υπό συζήτηση νόμου, ήτοι:
• Έργο Μυθοπλασίας (scripted content, για οποιοδήποτε μέσο διανομής)
• Έργο τεκμηρίωσης (documentary, για οποιοδήποτε μέσο διανομής)
• Έργο Συνθετικής Εικόνας (C.G.I / Κινούμενα Σχέδια /Animation, Παιχνίδια σε υπολογιστές)
Όσο αφορά τις ελάχιστες επιλέξιμες δαπάνες παραγωγής. Σήμερα σε όλο τον κόσμο υπάρχουν γύρω στα 600 film production incentives με ελάχιστες επιλέξιμες δαπάνες που ξεκινάνε από τις 250.000 και φτάνουν το 1.000.000 ευρώ. Υπάρχουν μόνο τρεις περιπτώσεις που οι ελάχιστες επιλέξιμες δαπάνες είναι στις 100.000 ανά έργο και το ίδιο ποσό προτείνουμε να ισχύσει και στην Ελλάδα. Αυτό διότι το κόστος διαχείρισης και έλεγχου (που για λόγους διαφάνειας σωστά απαιτείται σε όλες τις φάσεις μιας παραγωγής) από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, θα είναι δυσανάλογα μεγάλο σε σχέση με ποσό της ενίσχυσης του έργου.
Ο στόχος δεν είναι να γίνει το ΕΚΟΜΕ μια δημόσια υπηρεσία με δεκάδες υπαλλήλους, οι οποίοι θα κοστίζουν περισσότερο από τα παραγόμενα έργα, γι’αυτό το ελάχιστο όριο επιλέξιμων δαπανών των 100.000 ανά έργο είναι απόλυτα ανταγωνιστικό σε διεθνές επίπεδο, αλλά και έχει μια οριακή θετική αναλογία κόστους διαχείρισης προς το συνολικό ύψος της παραγωγής και το ποσό της ενίσχυσης του έργου.
Ειδικά οι μικρού μήκους ταινίες και τα έργα τεκμηρίωσης (τα οποία προφανώς πρέπει να υποστηριχτούν παράλληλα και μέσω άλλων δημοσίων φορέων όπως το ΕΚΚ και η ΕΡΤ) θα μπορούσαν να υποβάλλονται σαν «πακέτο» περισσότερων έργων, ώστε να συμπληρώνεται μεν το ελάχιστο ποσό των 100.000 ευρώ, αλλά και να μοιράζονται αναλογικά τα κόστη διαχείρισης.
Σε κάθε περίπτωση όμως είναι καλό να προβλεφτεί και μια διαδικασία fast track τόσο για το στάδιο της υποβολής, όσο και για το στάδιο της εκταμίευσης η οποία να αφορά έργα τα οποία έχουν επιλέξιμες δαπάνες άνω των 200.000 ευρώ»
Ευχαριστώ πολύ.
