TV Production: Οικονομίες κλίμακας και συγχωνεύσεις
Τόσο σημαντικές όσο και ενδιαφέρουσες αλλαγές δρομολογούνται στην Ελλάδα στον κλάδο των τηλεοπτικών παραγωγών, αλλάζοντας το προφίλ της αγοράς, με τον κλάδο να συγκεντρώνει πλέον 4 «εργοστάσια» δημιουργίας προϊόντων, επιτρέποντας σε αρκετές εταιρείες-«μπουτίκ» να συνεχίσουν να επιβιώνουν σε έναν δύσκολο κόσμο, που τον κάνει ευκολότερο το ΕΚΟΜΕ.
Η πρόσφατη δυναμική κίνηση συσπείρωσης των «παραγωγικών» δυνάμεων των ομίλων Αntenna και Alter Ego Media υπό την «ομπρέλα» της κοινής εταιρείας Oscar Productions, που μέλλει να συγχωνεύσει την Antenna Productions και τη Red Productions προσελκύοντας και μικρομεσαίους «συγγενείς» και… φίλους (Μακεδονία TV, Vice Greece, One TV και περιφερειακά κανάλια), προκάλεσε μεν έκπληξη στην αγορά, όχι όμως και ανησυχίες, καθώς αντιμετωπίστηκε ως μια εύλογη και βιώσιμη λύση. Είχε προηγηθεί η δημιουργία της Green Pexels το 2021 για τις ανάγκες σερβιρίσματος περιεχομένου σε Alpha και Star, μια κίνηση που διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην απόφαση της United Media να επενδύσει στις εταιρείες του ομίλου Βαρδινογιάννη. Η ειδήσεις ντοτ κομ (ΣΚΑΪ) έχει εδώ και αρκετά χρόνια αποφασίσει να αναθέσει τις μεγάλες παραγωγές των διεθνών ψυχαγωγικών φορμά που προβάλλει (ριάλιτι και τηλεπαιχνίδια) στην Acun Media του Τούρκου παραγωγού Acun Ilicali, ενώ ο τέταρτος πόλος ισχυροποιήθηκε περαιτέρω την περασμένη εβδομάδα, καθώς η Barking Well του Νίκου Κοκλώνη επεξέτεινε τη συνεργασία του και με 5ο κανάλι (συνεργάζεται ήδη με Alpha, ΑΝΤ1, Star, Mega), αναλαμβάνοντας τη δημιουργία και εκμετάλλευση του ψυχαγωγικού περιεχομένου του Open και τοποθετώντας στο μάνατζμεντ την Ισαβέλλα Σασλόγλου στη θέση της απερχόμενης διευθύντριας παραγωγής, Χρύσας Μασούρου, που βρίσκεται ήδη στον ΑΝΤ1.
Ο κρίσιμος ρόλος του ΕΚΟΜΕ
Η αλήθεια είναι ότι παρά τη στήριξη του ΕΚΟΜΕ και την έλευση ξένων παραγωγών στην Ελλάδα, στο νέο μικρό «Χόλιγουντ» επί ελληνικού εδάφους, η ΕΛΣΤΑΤ αποτυπώνει μείωση κατά 7,3 του Δείκτη Κύκλου Εργασιών στον κλάδο της παραγωγής τηλεοπτικών προγραμμάτων, κινηματογραφικών ταινιών, βίντεο, ηχογραφήσεων και μουσικών εκδόσεων το 2023 με βάση το 2015. Το δ’ τρίμηνο του 2022 ο τζίρος του κλάδου παραγωγής άγγιξε τα 122,3 εκατ. ευρώ έναντι 96,7 εκατ. ευρώ το γ΄ τρίμηνο του έτους (+26,5%) και 131,9 εκατ. ευρώ του αντίστοιχου τριμήνου του 2021.
Πράγματι, το 2021 ήταν η χρονιά που οι μεγάλες ξένες κινηματογραφικές και τηλεοπτικές παραγωγές που επέλεξαν την Ελλάδα για γυρίσματα, πολλαπλασιάστηκαν ανταποκρινόμενες σε πολύ ισχυρά κίνητρα, όπως το cash rebate, που ισχύει εδώ και δεκαετίες σε άλλες χώρες και θεσπίστηκε τα τελευταία χρόνια και στην Ελλάδα.
Ωστόσο, η παραγωγή κινηματογραφικών ταινιών και τηλεοπτικών σειρών στην Ελλάδα (μαζί με άλλους συναφείς κλάδους) παραμένει ένα πολύ μικρό μέρος της τοπικής οικονομίας, σε μόλις 0,26% του ΑΕΠ με σημαντικά περιθώρια αύξησης. Για παράδειγμα, στις - δύο ή τρεις φορές πιο πλούσιες- Βόρειες Χώρες, οι ίδιες δραστηριότητες έχουν διπλάσιο ή μεγαλύτερο σχετικό μέγεθος.
Η αυξημένη ζήτηση των τελευταίων χρόνων δεν δημιούργησε όμως μόνο ευκαιρίες αλλά και προβλήματα, όπως οι ελλείψεις προσωπικού, τόσο στην εγχώρια οπτικοακουστική αγορά όσο και στην εξυπηρέτηση της εισαγόμενης. Είναι προφανές ότι έχει περάσει η εποχή που η συγκεκριμένη αγορά είχε επισφάλειες. Τότε που στο μακρινό 2016 πτώχευσε η TVE (γνωστή και ως Studio Παιανίας) που είχε αναλάβει την παραγωγή «Το νησί» αλλά και άλλες όπως «Το κόκκινο δωμάτιο», «Άκρως οικογενεια
κόν», «Δύο ξένοι», «ΑΜΑΝ τα καθάρματα», «Οι μάγισσες της Σμύρνης», «Τα μυστικά της Εδέμ», «Τι ψυχή θα παραδώσεις Μωρή;» κ.ά.
Δεν είναι μάλιστα λίγοι εκείνοι που συνδέουν την πτώχευση με τη «ναυαρχίδα» της εταιρείας, τη σειρά «Το Νησί», η οποία και στοίχισε περί τα 4 εκατ. ευρώ - χρήματα που δεν κατέστη εφικτό να αποσβεσθούν. Το ερώτημα είναι με δεδομένη τη συσπείρωση δυνάμεων σε τέσσερις πόλους, θα συνεχίσει η ανοδική άνοδος των αυτόνομων και ανεξάρτητων εταιρειών παραγωγής;
Μπαίνουν 30 εκατ. ευρώ στο ΕΚΟΜΕ
Στη σταθεροποίηση της αγοράς πάντως συνέβαλε το ΕΚΟΜΕ, το οποίο μόνο για το 2023 εξασφάλισε από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων 31.271.826 ευρώ τα οποία εν δέχεται να αγγίξουν τα 34 εκατ. ευρώ έως το τέλος του έτους. Από τα 31.271.826 ευρώ που εγκρίθηκαν από το Υπουργείο Οικονομικών, τα 30.271.862 ευρώ θα διατεθούν για το cash rebate, τα 497.821 ευρώ στο πρόγραμμα Film Offices, 400.000 ευρώ στο πρόγραμμα δημιουργίας Εθνικού Αποθετηρίου Οπτικοακουστι
κών Αρχείων και 360.595 ευρώ στο ΕΣΠΑ. Να σημειωθεί ότι το 2022 διατέθηκαν 66,6 εκατ. ευρώ, το 2021 περί τα 44,4 εκατ. ευρώ, και το 2020 η στήριξη προς την αγορά ανήλθε στα 35,7 εκατ. ευρώ.
Από τον Απρίλιο 2018 μέχρι και σήμερα, περισσότερα από 300 έργα (εγχώριες και ξένες παραγωγές) έχουν υπαχθεί στο πρόγραμμα cash rebate, με τη συνολική επένδυση στην Ελλάδα να ξεπερνά τα 600 εκατ. ευρώ, ενώ δημιουργήθηκαν τουλάχιστον 70.000 θέσεις εργασίας, δίνοντας ουσιαστική ώθηση στην
απασχόληση στον οπτικοακουστικό κλάδο και την ανάπτυξη των τοπικών κοινωνιών, καθώς
τα γυρίσματα πραγματοποιούνται σε όλη την επικράτεια.
Χάρη στην επιτυχία αυτή, η Ελλάδα τοποθετείται πλέον στο «χάρτη» της παγκόσμιας οπτικοακουστικής παραγωγής, γεγονός που συμβάλλει στην εξωστρέφεια της εγχώριας επαγγελματικής κοινότητας αλλά και στον επαναπροσδιορισμό του brand Ελλάδα σε
παγκόσμιο επίπεδο.
Αναβάθμιση ποιότητας
Πέρα από τις διεθνείς παραγωγές, η επιτυχής λειτουργία των κινήτρων έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση των προϋπολογισμών και κατ’ επέκταση την αναβάθμιση των ελληνικών παραγωγών, κινηματογραφικών και τηλεοπτικών (όπως οι ταινίες «Ευτυχία» και «Σμύρνη μου Αγαπημένη» της Tanweer Productions και οι τηλεοπτικές σειρές «Άγριες Μέλισσες» της JK Productions για τον ANT1 και «Maestro» της Foss Productions για το Mega που πήρε «διαβατήριο» για το Netflix).
Πριν από δύο μήνες εγκρίθηκε η εκταμίευση 384.000 ευρώ για τη σειρά «Σέρρες» του Γιώργου Καπουτζίδη για τον ΑΝΤ1+ και τον ΑΝΤ1. Η σειρά είχε επιλεγμένο προϋπολογισμό 960.000 ευρώ για 10 επεισόδια και το ΕΚΟΜΕ πήρε την απόφαση για την έγκρισή της το 2021. Επίσης, η παραγωγή «Χειροπαλαιστής» (πρώην «Μπρα Ντε Φερ») θα λάβει 25.913 ευρώ, το «Inside» 83.382 ευρώ και το
«Maid in Van» 36.120 ευρώ.
Το ποσό των 564.992 ευρώ πλήρωσε το ΕΚΟΜΕ για τη σειρά του Open «Σ’ αγαπάω μεν αλλά» και άλλα 511.704 ευρώ για τη σειρά « Έρωτας με διαφορά» του Star (Νέα Τηλεόραση Α.Ε.(. Η σειρά του Mega «Συμπέθεροι από τα Τίρανα» είχε επιλέξιμες δαπάνες ύψους 1.689.945 ευρώ και η εταιρεία Lumad Μονοπρόσωπη, που ήταν εκτελεστής παραγωγός της σειράς για λογαριασμό της Alter Ego Media,
έλαβε επιδότηση 675.978 ευρώ.
Προχωρά το project των 50 εκατ. ευρώ για το «ελληνικό Χόλιγουντ»
Εν τω μεταξύ, στην τελική φάση βρίσκεται η διαδικασία έγκρισης και επιδότησης του επενδυτικού project για τη δημιουργία του «ελληνικού Χόλιγουντ», ενός συγκροτήματος παραγωγής κινηματογραφικών ταινιών, τηλεοπτικών εκπομπών και ραδιοτηλεοπτικού προγράμματος.
Το επενδυτικό σχέδιο προϋπολογισμού 50 εκατ. ευρώ περιλαμβάνει τη δημιουργία 6 συνολικά στούντιο κινηματογραφικών παραγωγών σε ακίνητο 80 στρεμμάτων στη Θέρμη της Θεσσαλονίκης και σύγχρονων εγκαταστάσεων post production στην Αττική, στην περιοχή του Ελληνικού.
Η επένδυση θα πραγματοποιηθεί από την ελληνική εταιρεία «Βασιλικά Θέρμης» και τη Nu Boyana με έδρα τη Βουλγαρία. Ιδιοκτήτες τους είναι ο Έλληνας επιχειρηματίας Γιάννης Καλαφάτης και ο Αμερικανοϊσραηλινός Γιαρίβ Λερνέρ, ο οποίος ελέγχει τη Millennium Media, μια από τις μεγαλύτερες ανεξάρτητες εταιρείες παραγωγών του Χόλιγουντ.
Το συγκεκριμένο επιχειρηματικό σχήμα έχει ήδη ολοκληρώσει γυρίσματα γνωστών ταινιών στην Ελλάδα, μεταξύ των οποίων το The Enforcer, με πρωταγωνιστή τον Αντόνιο Μπαντέρας, και το The Expendables 4, με πρωταγωνιστές τους Τζέισον Στέιθαμ και Σιλβέστερ Σταλόνε.
Οι νέοι πόλοι
Τον Φεβρουάριο του 2021, η Νέα Τηλεόραση (Star) και η Alpha Δορυφορική Τηλεόραση (Alpha) απέκτησαν από κοινού τον έλεγχο της εταιρείας παραγωγής τηλεοπτικών προγραμμάτων Green Pixel Production (με έδρα την Παλλήνη), με την οποία συνεργάζονται για την εκτέλεση παραγωγής των σειρών και των εκπομπών τους. Στο Δ.Σ. της εταιρείας συμμετέχουν οι Νίκος Χριστοφόρου (πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος), Βασίλειος Κρητικός (αντιπρόεδρος και εντεταλμένος σύμβουλος) και Σάββας Βέλλας (μέλος).
Στη νέα εταιρεία παραγωγής που συνέστησαν στην Παιανία ο όμιλος Αntenna και η Alter Ego Media, ονόματι Oscar Productions, αναλαμβάνει επικεφαλής ο Αντώνης Μάτσος, έχοντας εργαστεί τόσο για τον ΑΝΤ1 («Still Standing» με τη Μαρία Μπεκατώρου, «Η Γερμανού ξανάρχεται» με τη Ναταλία Γερμανού, «Dr Ρούλης», «Μαχαιρώματα») όσο και στο Mega («The Chase» και «Night Out»), στο
οποίο ήταν μέχρι πρότινος διευθυντής παραγωγής. Τον Αντώνη Μάτσο θα πλαισιώνει από τον ΑΝΤ1 ο οικονομικός διευθυντής Φάνης Ταμπάκης. Το synergy θα γίνει σταδιακά και σχετικά αναίμακτα και ενδεχομένως να προ καλέσει αποχωρήσεις από τις εταιρείες παραγωγής των δύο καναλιών, Red Productions (Mega) και Antenna Productions (ANT1). Από τον ΑΝΤ1 θα δοθούν προγράμματα ψυχαγωγίας όπως το «Πρωινό» του Γιώργου Λιάγκα και το «Rouk Zouk» με τη Ζέτα Μακρυπούλια. To
Mega θα διαθέσει προσώρας τις πρωινές ψυχαγωγικές εκπομπές και το τηλεπαιχνίδι «The Chase» με τη Μαρία Μπεκατώρου.
Η Barking Well συνεργάζεται με τον Alpha για το «J2US», με παρουσιαστή τον ίδιο τον Νίκο Κοκλώνη, και για την εκπομπή «Super Katerina». Με το Mega η εταιρεία του Ν. Κοκλώνη έχει συνεργασία για τις ανάγκες παραγωγής της εκπομπής «Χαμογέλα και πάλι» της Σίσσυς Χρηστίδου, ενώ είχε συνεργαστεί και για το «Celebrity Game Night». Με τον όμιλο ΑΝΤ1 για το «Family Game Fight» με τους Μάρκο Σεφερλή και Έλενα Τσαβαλιά και με το Star για το « IQ 160».
Την περασμένη εβδομάδα, η διοίκηση του Open, στο πλαίσιο επανασχεδιασμού του σταθμού, ανακοίνωσε την έναρξη συνεργασίας με την εταιρεία παραγωγής Barking Well. Η Barking Well αναλαμβάνει την υλοποίηση ψυχαγωγικού προγράμματος του σταθμού του οποίου θα έχει το πλήρες μάνατζμεντ ακόμη και στην τοποθέτηση προγραμμάτων σε ζώνες που δεν είναι δικής της παραγωγής όπως ο «Έρωτας φυγάς», αλλά και σε ελληνικές και ξένες ταινίες.
Μεταξύ Open - Barkingwell Media υπογράφηκε ιδιωτικό συμφωνητικό, το οποίο δεν προβλέπει μετοχική σχέση της εταιρείας παραγωγής στο κανάλι αλλά διαχείριση και εκμετάλλευση του ψυχαγωγικού περιεχομένου του Open, εξαιρώντας τις ειδήσεις και τις ενημερωτικές εκπομπές, που θα ανήκουν στην ιδιοκτησία, υπό τη γενική διεύθυνση του Χρήστου Παναγιωτόπουλου. Η Barkingwell Media θα πληρώνεται με διαφημιστικό χρόνο από τη Ραδιοτηλεοπτική Α.Ε., ενώ θα καρπούται και
τα έσοδα από το product placement. Δηλαδή, πιο απλά, τα έσοδα από τις δωροθεσίες και τα εμπορικά περνούν απευθείας στην εταιρεία παραγωγής, ενώ μερίδιο θα έχει και από τις «σφήνες», τα σποτ που προβάλλονται στα διαφημιστικά διαλείμματα.
Η Barkingwell Media πρότεινε η Ισαβέλλα Σασλόγλου να αναλάβει τη Γενική Διεύθυνση Προγράμματος, ενώ καθημερινή ενασχόληση έχει ήδη ο Τζώνη Καλημέρης, σύμβουλος διοίκησης της Barkingwell Media.
Ο ΣΚΑΪ συνεργάζεται με τον Acun Ilicali, για μεγάλες παραγωγές όπως το «Survivor» και το
«I’m a celebrity… get me out of here», το «My Style Rocks» και το «Voice».
.jpg)
Οι άλλες ανεξάρτητες εταιρείες παραγωγής
Είναι προφανές ότι οι ανεξάρτητες εταιρείες παραγωγής θα συνεχίσουν να συνεργάζονται με τα ιδιωτικά κανάλια, κάνοντας ωστόσο περισσότερο focus στην ΕΡΤ. Πρόκειται για μεγάλες εταιρείες όπως η Ι. Κ. Κινηματογραφικές και Τηλεοπτικές Παραγωγές, παραγωγός της σειράς «Άγριες Μέλισσες» για λογαριασμό του ΑΝΤ1, με επιλεγμένο προϋπολογισμό 4,6 εκατ. ευρώ για τον α΄ κύκλο και άλλα 4 εκατ. ευρώ για τον β’ κύκλο έχοντας επιδοτηθεί με 2,8 εκατ. ευρώ συνολικά.
Παράλληλα, η εταιρεία παραγωγής υπογράφει και τη σειρά «Σασμός» για τον Alpha. Για λογαριασμό της ΕΡΤ ανέλαβε την εκτέλεση παραγωγής της σειράς «Ξένα χέρια», με προϋπολογισμό 4.215.770 ευρώ, πλέον ΦΠΑ και εισφορών, για 170 επεισόδια. Από πρόπερσι είχε την παραγωγή της σειράς «Χαιρέτα μου τον Πλάτανο», για 70 επεισόδια (σύνολο 120 επεισόδια) και προϋπολογισμό 3.752.792 ευρώ. Ακόμη, ανέλαβε την παραγωγή των νέων δραματοποιημένων ντοκιμαντέρ «1821: Οι ήρωες», που πρόβαλε ο ΣΚΑΪ.
Η εταιρεία Pedio Productions ανέλαβε τη δραματική σειρά του ΑΝΤ1 «Ήλιος», προϋπολογισμού 1,225 εκατ. ευρώ, το «Μόλις χθες» για τον ΣΚΑΪ και για το Mega τα σίριαλ «Σκοτεινή θάλασσα» και το «Αύριο μας ανήκει». Η Tanweer ανέλαβε για την ΕΡΤ τη σειρά «Τα καλύτερά μας χρόνια» (65 επεισόδια), που κόστισαν 3,432 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, και τον β’ κύκλο της σειράς «Έρωτας με διαφορά» για το Star καθώς και την παραγωγή της κωμικής σειράς του Alpha «Άσε μας, ρε μαμά».
Η σειρά «Αγάπη παράνομη» (6 επεισόδια) της ΕΡΤ παρήχθη από την Arcadia Media, με συνολικό κόστος 432.000 ευρώ +ΦΠΑ. Η τελευταία ανέλαβε επίσης την παραγωγή της σειράς «Όρκος», προϋπολογισμού 2.105.182 ευρώ, πλέον ΦΠΑ και εργοδοτικών εισφορών. Η Lumad, για λογαριασμό του Mega, είχε αναλάβει την παραγωγή «Συμπέθεροι απ’ τα Τίρανα» (12 επεισόδια, με προϋπολογισμό επιλέξιμων δαπανών 1.689.945,02 ευρώ και ποσό επιδότησης 675.978 ευρώ). Η σειρά «Καρτ ποστάλ» (12 επεισόδια) γυρίστηκε με εκτελεστή παραγωγό τη Needafixer Μονοπρόσωπη ΙΚΕ αντί 1,574 εκατ. ευρώ. Η κωμωδία «Σ’ αγαπάω μεν… αλλά» για το Open, από τους Αργοναύτες, είχε επιλέξιμες δαπάνες 1.412.489 ευρώ και επιχορήγηση ύψους 564.9995 ευρώ. Για το ίδιο κανάλι, η ABC Productions, που
έχει την παραγωγή του τηλεπαιχνιδιού «Δες και βρες» για την ΕΡΤ, ανέλαβε την παραγωγή της
σειράς «Η τελευταία ώρα».
Η πρόσφατη δυναμική κίνηση συσπείρωσης των «παραγωγικών» δυνάμεων των ομίλων Αntenna και Alter Ego Media υπό την «ομπρέλα» της κοινής εταιρείας Oscar Productions, που μέλλει να συγχωνεύσει την Antenna Productions και τη Red Productions προσελκύοντας και μικρομεσαίους «συγγενείς» και… φίλους (Μακεδονία TV, Vice Greece, One TV και περιφερειακά κανάλια), προκάλεσε μεν έκπληξη στην αγορά, όχι όμως και ανησυχίες, καθώς αντιμετωπίστηκε ως μια εύλογη και βιώσιμη λύση. Είχε προηγηθεί η δημιουργία της Green Pexels το 2021 για τις ανάγκες σερβιρίσματος περιεχομένου σε Alpha και Star, μια κίνηση που διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην απόφαση της United Media να επενδύσει στις εταιρείες του ομίλου Βαρδινογιάννη. Η ειδήσεις ντοτ κομ (ΣΚΑΪ) έχει εδώ και αρκετά χρόνια αποφασίσει να αναθέσει τις μεγάλες παραγωγές των διεθνών ψυχαγωγικών φορμά που προβάλλει (ριάλιτι και τηλεπαιχνίδια) στην Acun Media του Τούρκου παραγωγού Acun Ilicali, ενώ ο τέταρτος πόλος ισχυροποιήθηκε περαιτέρω την περασμένη εβδομάδα, καθώς η Barking Well του Νίκου Κοκλώνη επεξέτεινε τη συνεργασία του και με 5ο κανάλι (συνεργάζεται ήδη με Alpha, ΑΝΤ1, Star, Mega), αναλαμβάνοντας τη δημιουργία και εκμετάλλευση του ψυχαγωγικού περιεχομένου του Open και τοποθετώντας στο μάνατζμεντ την Ισαβέλλα Σασλόγλου στη θέση της απερχόμενης διευθύντριας παραγωγής, Χρύσας Μασούρου, που βρίσκεται ήδη στον ΑΝΤ1.
Ο κρίσιμος ρόλος του ΕΚΟΜΕ
Η αλήθεια είναι ότι παρά τη στήριξη του ΕΚΟΜΕ και την έλευση ξένων παραγωγών στην Ελλάδα, στο νέο μικρό «Χόλιγουντ» επί ελληνικού εδάφους, η ΕΛΣΤΑΤ αποτυπώνει μείωση κατά 7,3 του Δείκτη Κύκλου Εργασιών στον κλάδο της παραγωγής τηλεοπτικών προγραμμάτων, κινηματογραφικών ταινιών, βίντεο, ηχογραφήσεων και μουσικών εκδόσεων το 2023 με βάση το 2015. Το δ’ τρίμηνο του 2022 ο τζίρος του κλάδου παραγωγής άγγιξε τα 122,3 εκατ. ευρώ έναντι 96,7 εκατ. ευρώ το γ΄ τρίμηνο του έτους (+26,5%) και 131,9 εκατ. ευρώ του αντίστοιχου τριμήνου του 2021.
Πράγματι, το 2021 ήταν η χρονιά που οι μεγάλες ξένες κινηματογραφικές και τηλεοπτικές παραγωγές που επέλεξαν την Ελλάδα για γυρίσματα, πολλαπλασιάστηκαν ανταποκρινόμενες σε πολύ ισχυρά κίνητρα, όπως το cash rebate, που ισχύει εδώ και δεκαετίες σε άλλες χώρες και θεσπίστηκε τα τελευταία χρόνια και στην Ελλάδα.
Ωστόσο, η παραγωγή κινηματογραφικών ταινιών και τηλεοπτικών σειρών στην Ελλάδα (μαζί με άλλους συναφείς κλάδους) παραμένει ένα πολύ μικρό μέρος της τοπικής οικονομίας, σε μόλις 0,26% του ΑΕΠ με σημαντικά περιθώρια αύξησης. Για παράδειγμα, στις - δύο ή τρεις φορές πιο πλούσιες- Βόρειες Χώρες, οι ίδιες δραστηριότητες έχουν διπλάσιο ή μεγαλύτερο σχετικό μέγεθος.
Η αυξημένη ζήτηση των τελευταίων χρόνων δεν δημιούργησε όμως μόνο ευκαιρίες αλλά και προβλήματα, όπως οι ελλείψεις προσωπικού, τόσο στην εγχώρια οπτικοακουστική αγορά όσο και στην εξυπηρέτηση της εισαγόμενης. Είναι προφανές ότι έχει περάσει η εποχή που η συγκεκριμένη αγορά είχε επισφάλειες. Τότε που στο μακρινό 2016 πτώχευσε η TVE (γνωστή και ως Studio Παιανίας) που είχε αναλάβει την παραγωγή «Το νησί» αλλά και άλλες όπως «Το κόκκινο δωμάτιο», «Άκρως οικογενεια
κόν», «Δύο ξένοι», «ΑΜΑΝ τα καθάρματα», «Οι μάγισσες της Σμύρνης», «Τα μυστικά της Εδέμ», «Τι ψυχή θα παραδώσεις Μωρή;» κ.ά.
Δεν είναι μάλιστα λίγοι εκείνοι που συνδέουν την πτώχευση με τη «ναυαρχίδα» της εταιρείας, τη σειρά «Το Νησί», η οποία και στοίχισε περί τα 4 εκατ. ευρώ - χρήματα που δεν κατέστη εφικτό να αποσβεσθούν. Το ερώτημα είναι με δεδομένη τη συσπείρωση δυνάμεων σε τέσσερις πόλους, θα συνεχίσει η ανοδική άνοδος των αυτόνομων και ανεξάρτητων εταιρειών παραγωγής;
Μπαίνουν 30 εκατ. ευρώ στο ΕΚΟΜΕ
Στη σταθεροποίηση της αγοράς πάντως συνέβαλε το ΕΚΟΜΕ, το οποίο μόνο για το 2023 εξασφάλισε από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων 31.271.826 ευρώ τα οποία εν δέχεται να αγγίξουν τα 34 εκατ. ευρώ έως το τέλος του έτους. Από τα 31.271.826 ευρώ που εγκρίθηκαν από το Υπουργείο Οικονομικών, τα 30.271.862 ευρώ θα διατεθούν για το cash rebate, τα 497.821 ευρώ στο πρόγραμμα Film Offices, 400.000 ευρώ στο πρόγραμμα δημιουργίας Εθνικού Αποθετηρίου Οπτικοακουστι
κών Αρχείων και 360.595 ευρώ στο ΕΣΠΑ. Να σημειωθεί ότι το 2022 διατέθηκαν 66,6 εκατ. ευρώ, το 2021 περί τα 44,4 εκατ. ευρώ, και το 2020 η στήριξη προς την αγορά ανήλθε στα 35,7 εκατ. ευρώ.
Από τον Απρίλιο 2018 μέχρι και σήμερα, περισσότερα από 300 έργα (εγχώριες και ξένες παραγωγές) έχουν υπαχθεί στο πρόγραμμα cash rebate, με τη συνολική επένδυση στην Ελλάδα να ξεπερνά τα 600 εκατ. ευρώ, ενώ δημιουργήθηκαν τουλάχιστον 70.000 θέσεις εργασίας, δίνοντας ουσιαστική ώθηση στην
απασχόληση στον οπτικοακουστικό κλάδο και την ανάπτυξη των τοπικών κοινωνιών, καθώς
τα γυρίσματα πραγματοποιούνται σε όλη την επικράτεια.
Χάρη στην επιτυχία αυτή, η Ελλάδα τοποθετείται πλέον στο «χάρτη» της παγκόσμιας οπτικοακουστικής παραγωγής, γεγονός που συμβάλλει στην εξωστρέφεια της εγχώριας επαγγελματικής κοινότητας αλλά και στον επαναπροσδιορισμό του brand Ελλάδα σε
παγκόσμιο επίπεδο.
Αναβάθμιση ποιότητας
Πέρα από τις διεθνείς παραγωγές, η επιτυχής λειτουργία των κινήτρων έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση των προϋπολογισμών και κατ’ επέκταση την αναβάθμιση των ελληνικών παραγωγών, κινηματογραφικών και τηλεοπτικών (όπως οι ταινίες «Ευτυχία» και «Σμύρνη μου Αγαπημένη» της Tanweer Productions και οι τηλεοπτικές σειρές «Άγριες Μέλισσες» της JK Productions για τον ANT1 και «Maestro» της Foss Productions για το Mega που πήρε «διαβατήριο» για το Netflix).
Πριν από δύο μήνες εγκρίθηκε η εκταμίευση 384.000 ευρώ για τη σειρά «Σέρρες» του Γιώργου Καπουτζίδη για τον ΑΝΤ1+ και τον ΑΝΤ1. Η σειρά είχε επιλεγμένο προϋπολογισμό 960.000 ευρώ για 10 επεισόδια και το ΕΚΟΜΕ πήρε την απόφαση για την έγκρισή της το 2021. Επίσης, η παραγωγή «Χειροπαλαιστής» (πρώην «Μπρα Ντε Φερ») θα λάβει 25.913 ευρώ, το «Inside» 83.382 ευρώ και το
«Maid in Van» 36.120 ευρώ.
Το ποσό των 564.992 ευρώ πλήρωσε το ΕΚΟΜΕ για τη σειρά του Open «Σ’ αγαπάω μεν αλλά» και άλλα 511.704 ευρώ για τη σειρά « Έρωτας με διαφορά» του Star (Νέα Τηλεόραση Α.Ε.(. Η σειρά του Mega «Συμπέθεροι από τα Τίρανα» είχε επιλέξιμες δαπάνες ύψους 1.689.945 ευρώ και η εταιρεία Lumad Μονοπρόσωπη, που ήταν εκτελεστής παραγωγός της σειράς για λογαριασμό της Alter Ego Media,
έλαβε επιδότηση 675.978 ευρώ.
Προχωρά το project των 50 εκατ. ευρώ για το «ελληνικό Χόλιγουντ»
Εν τω μεταξύ, στην τελική φάση βρίσκεται η διαδικασία έγκρισης και επιδότησης του επενδυτικού project για τη δημιουργία του «ελληνικού Χόλιγουντ», ενός συγκροτήματος παραγωγής κινηματογραφικών ταινιών, τηλεοπτικών εκπομπών και ραδιοτηλεοπτικού προγράμματος.
Το επενδυτικό σχέδιο προϋπολογισμού 50 εκατ. ευρώ περιλαμβάνει τη δημιουργία 6 συνολικά στούντιο κινηματογραφικών παραγωγών σε ακίνητο 80 στρεμμάτων στη Θέρμη της Θεσσαλονίκης και σύγχρονων εγκαταστάσεων post production στην Αττική, στην περιοχή του Ελληνικού.
Η επένδυση θα πραγματοποιηθεί από την ελληνική εταιρεία «Βασιλικά Θέρμης» και τη Nu Boyana με έδρα τη Βουλγαρία. Ιδιοκτήτες τους είναι ο Έλληνας επιχειρηματίας Γιάννης Καλαφάτης και ο Αμερικανοϊσραηλινός Γιαρίβ Λερνέρ, ο οποίος ελέγχει τη Millennium Media, μια από τις μεγαλύτερες ανεξάρτητες εταιρείες παραγωγών του Χόλιγουντ.
Το συγκεκριμένο επιχειρηματικό σχήμα έχει ήδη ολοκληρώσει γυρίσματα γνωστών ταινιών στην Ελλάδα, μεταξύ των οποίων το The Enforcer, με πρωταγωνιστή τον Αντόνιο Μπαντέρας, και το The Expendables 4, με πρωταγωνιστές τους Τζέισον Στέιθαμ και Σιλβέστερ Σταλόνε.
Οι νέοι πόλοι
Τον Φεβρουάριο του 2021, η Νέα Τηλεόραση (Star) και η Alpha Δορυφορική Τηλεόραση (Alpha) απέκτησαν από κοινού τον έλεγχο της εταιρείας παραγωγής τηλεοπτικών προγραμμάτων Green Pixel Production (με έδρα την Παλλήνη), με την οποία συνεργάζονται για την εκτέλεση παραγωγής των σειρών και των εκπομπών τους. Στο Δ.Σ. της εταιρείας συμμετέχουν οι Νίκος Χριστοφόρου (πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος), Βασίλειος Κρητικός (αντιπρόεδρος και εντεταλμένος σύμβουλος) και Σάββας Βέλλας (μέλος).
Στη νέα εταιρεία παραγωγής που συνέστησαν στην Παιανία ο όμιλος Αntenna και η Alter Ego Media, ονόματι Oscar Productions, αναλαμβάνει επικεφαλής ο Αντώνης Μάτσος, έχοντας εργαστεί τόσο για τον ΑΝΤ1 («Still Standing» με τη Μαρία Μπεκατώρου, «Η Γερμανού ξανάρχεται» με τη Ναταλία Γερμανού, «Dr Ρούλης», «Μαχαιρώματα») όσο και στο Mega («The Chase» και «Night Out»), στο
οποίο ήταν μέχρι πρότινος διευθυντής παραγωγής. Τον Αντώνη Μάτσο θα πλαισιώνει από τον ΑΝΤ1 ο οικονομικός διευθυντής Φάνης Ταμπάκης. Το synergy θα γίνει σταδιακά και σχετικά αναίμακτα και ενδεχομένως να προ καλέσει αποχωρήσεις από τις εταιρείες παραγωγής των δύο καναλιών, Red Productions (Mega) και Antenna Productions (ANT1). Από τον ΑΝΤ1 θα δοθούν προγράμματα ψυχαγωγίας όπως το «Πρωινό» του Γιώργου Λιάγκα και το «Rouk Zouk» με τη Ζέτα Μακρυπούλια. To
Mega θα διαθέσει προσώρας τις πρωινές ψυχαγωγικές εκπομπές και το τηλεπαιχνίδι «The Chase» με τη Μαρία Μπεκατώρου.
Η Barking Well συνεργάζεται με τον Alpha για το «J2US», με παρουσιαστή τον ίδιο τον Νίκο Κοκλώνη, και για την εκπομπή «Super Katerina». Με το Mega η εταιρεία του Ν. Κοκλώνη έχει συνεργασία για τις ανάγκες παραγωγής της εκπομπής «Χαμογέλα και πάλι» της Σίσσυς Χρηστίδου, ενώ είχε συνεργαστεί και για το «Celebrity Game Night». Με τον όμιλο ΑΝΤ1 για το «Family Game Fight» με τους Μάρκο Σεφερλή και Έλενα Τσαβαλιά και με το Star για το « IQ 160».
Την περασμένη εβδομάδα, η διοίκηση του Open, στο πλαίσιο επανασχεδιασμού του σταθμού, ανακοίνωσε την έναρξη συνεργασίας με την εταιρεία παραγωγής Barking Well. Η Barking Well αναλαμβάνει την υλοποίηση ψυχαγωγικού προγράμματος του σταθμού του οποίου θα έχει το πλήρες μάνατζμεντ ακόμη και στην τοποθέτηση προγραμμάτων σε ζώνες που δεν είναι δικής της παραγωγής όπως ο «Έρωτας φυγάς», αλλά και σε ελληνικές και ξένες ταινίες.
Μεταξύ Open - Barkingwell Media υπογράφηκε ιδιωτικό συμφωνητικό, το οποίο δεν προβλέπει μετοχική σχέση της εταιρείας παραγωγής στο κανάλι αλλά διαχείριση και εκμετάλλευση του ψυχαγωγικού περιεχομένου του Open, εξαιρώντας τις ειδήσεις και τις ενημερωτικές εκπομπές, που θα ανήκουν στην ιδιοκτησία, υπό τη γενική διεύθυνση του Χρήστου Παναγιωτόπουλου. Η Barkingwell Media θα πληρώνεται με διαφημιστικό χρόνο από τη Ραδιοτηλεοπτική Α.Ε., ενώ θα καρπούται και
τα έσοδα από το product placement. Δηλαδή, πιο απλά, τα έσοδα από τις δωροθεσίες και τα εμπορικά περνούν απευθείας στην εταιρεία παραγωγής, ενώ μερίδιο θα έχει και από τις «σφήνες», τα σποτ που προβάλλονται στα διαφημιστικά διαλείμματα.
Η Barkingwell Media πρότεινε η Ισαβέλλα Σασλόγλου να αναλάβει τη Γενική Διεύθυνση Προγράμματος, ενώ καθημερινή ενασχόληση έχει ήδη ο Τζώνη Καλημέρης, σύμβουλος διοίκησης της Barkingwell Media.
Ο ΣΚΑΪ συνεργάζεται με τον Acun Ilicali, για μεγάλες παραγωγές όπως το «Survivor» και το
«I’m a celebrity… get me out of here», το «My Style Rocks» και το «Voice».
Οι άλλες ανεξάρτητες εταιρείες παραγωγής
Είναι προφανές ότι οι ανεξάρτητες εταιρείες παραγωγής θα συνεχίσουν να συνεργάζονται με τα ιδιωτικά κανάλια, κάνοντας ωστόσο περισσότερο focus στην ΕΡΤ. Πρόκειται για μεγάλες εταιρείες όπως η Ι. Κ. Κινηματογραφικές και Τηλεοπτικές Παραγωγές, παραγωγός της σειράς «Άγριες Μέλισσες» για λογαριασμό του ΑΝΤ1, με επιλεγμένο προϋπολογισμό 4,6 εκατ. ευρώ για τον α΄ κύκλο και άλλα 4 εκατ. ευρώ για τον β’ κύκλο έχοντας επιδοτηθεί με 2,8 εκατ. ευρώ συνολικά.
Παράλληλα, η εταιρεία παραγωγής υπογράφει και τη σειρά «Σασμός» για τον Alpha. Για λογαριασμό της ΕΡΤ ανέλαβε την εκτέλεση παραγωγής της σειράς «Ξένα χέρια», με προϋπολογισμό 4.215.770 ευρώ, πλέον ΦΠΑ και εισφορών, για 170 επεισόδια. Από πρόπερσι είχε την παραγωγή της σειράς «Χαιρέτα μου τον Πλάτανο», για 70 επεισόδια (σύνολο 120 επεισόδια) και προϋπολογισμό 3.752.792 ευρώ. Ακόμη, ανέλαβε την παραγωγή των νέων δραματοποιημένων ντοκιμαντέρ «1821: Οι ήρωες», που πρόβαλε ο ΣΚΑΪ.
Η εταιρεία Pedio Productions ανέλαβε τη δραματική σειρά του ΑΝΤ1 «Ήλιος», προϋπολογισμού 1,225 εκατ. ευρώ, το «Μόλις χθες» για τον ΣΚΑΪ και για το Mega τα σίριαλ «Σκοτεινή θάλασσα» και το «Αύριο μας ανήκει». Η Tanweer ανέλαβε για την ΕΡΤ τη σειρά «Τα καλύτερά μας χρόνια» (65 επεισόδια), που κόστισαν 3,432 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, και τον β’ κύκλο της σειράς «Έρωτας με διαφορά» για το Star καθώς και την παραγωγή της κωμικής σειράς του Alpha «Άσε μας, ρε μαμά».
Η σειρά «Αγάπη παράνομη» (6 επεισόδια) της ΕΡΤ παρήχθη από την Arcadia Media, με συνολικό κόστος 432.000 ευρώ +ΦΠΑ. Η τελευταία ανέλαβε επίσης την παραγωγή της σειράς «Όρκος», προϋπολογισμού 2.105.182 ευρώ, πλέον ΦΠΑ και εργοδοτικών εισφορών. Η Lumad, για λογαριασμό του Mega, είχε αναλάβει την παραγωγή «Συμπέθεροι απ’ τα Τίρανα» (12 επεισόδια, με προϋπολογισμό επιλέξιμων δαπανών 1.689.945,02 ευρώ και ποσό επιδότησης 675.978 ευρώ). Η σειρά «Καρτ ποστάλ» (12 επεισόδια) γυρίστηκε με εκτελεστή παραγωγό τη Needafixer Μονοπρόσωπη ΙΚΕ αντί 1,574 εκατ. ευρώ. Η κωμωδία «Σ’ αγαπάω μεν… αλλά» για το Open, από τους Αργοναύτες, είχε επιλέξιμες δαπάνες 1.412.489 ευρώ και επιχορήγηση ύψους 564.9995 ευρώ. Για το ίδιο κανάλι, η ABC Productions, που
έχει την παραγωγή του τηλεπαιχνιδιού «Δες και βρες» για την ΕΡΤ, ανέλαβε την παραγωγή της
σειράς «Η τελευταία ώρα».
