Ελεύθερη-συνδροµητική TV: Ειρηνική συνύπαρξη ή αναγκαστική συµβίωση;
“Paradigm shift” στη σχέση ελεύθερης-συνδροµητικής TV, µε την Ελλάδα να ακολουθεί τα όσα συµβαίνουν στο εξωτερικό, αλλά και τις επιχειρηµατικές εξελίξεις να επιβάλλουν νέα δεδοµένα.
Γράφει η Σόνια Χαϊµαντά
Νέα τάξη πραγµάτων δηµιουργείται και νέοι δρόµοι ανοίγονται έναντι της πεπατηµένης στην αγορά της ελεύθερης και συνδροµητικής τηλεόρασης, όσο η Ελλάδα προσπαθεί να ευθυγραµµιστεί µε ξένες, πιο ώριµες αγορές, όσο η επιχειρηµατικότητα στο πεδίο της τηλεόρασης µιλά µε όρους Οικονοµίας, όσο εξορθολογίζονται τα εργαλεία χρηµατοδότησης και στήριξης και η φορολογία, όσο αρχίζουν να γκρεµίζονται οι µεσοτοιχίες που διαχωρίζουν τις επιχειρήσεις και τελικά όσο εκσυγχρονίζονται οι εµπορικές πολιτικές. Κυρίως όσο ο ένας µετά τον άλλον οι επιχειρηµατίες δραστηριοποιούνται και στα δύο πεδία (United Media-Nova-Alpha, Star, ANT1-ANT1+).
Λίγο πριν από την εκπνοή του 2023, η Nova ανακοίνωσε ότι ο καθένας µπορούσε να αποκτήσει πρόσβαση στο περιεχόµενό της για ένα µήνα εντελώς δωρεάν, αρκεί να δώσει τα data του. Έτσι περισσότερα από 180.000 νοικοκυριά απέκτησαν κωδικό για πρόσβαση στο eon.nova.gr, απολαµβάνοντας δωρεάν το αθλητικό (EuroLeague, Premier League, LaLiga, Coppa Italia και αγώνες από τη Super League), το κινηµατογραφικό και παιδικό περιεχόµενο της ΕΟΝ.
«Αλλαγή παραδείγµατος» έχουµε και για τον ΑΝΤ1+, ο οποίος δεν διστάζει να περάσει στο ελεύθερο πρόγραµµα content που έχει παραχθεί µόνο για το συνδροµητικό και, φυσικά, δεν έχει κανένα «ταµπού» να διεκδικήσει µια θέση στο Netflix για παραγωγές που θα µπορούσαν να αποτελούν πόλο προσέλκυσης συνδροµητών για τη δική του συνδροµητική πλατφόρµα και µόνον.
Μονόδροµος η άνοδος της συνδροµητικής µε την πάταξη της πειρατείας
Η συνδροµητική έχει σηµαντική δύναµη, που θα αυξηθεί έτι περαιτέρω µε τη νοµοθεσία που θα προωθήσει η κυβέρνηση για την πάταξη της πειρατείας, µια γάγγραινα που στερεί έσοδα από τους παρόχους και πόρους από τα δηµόσια ταµεία. Τα έσοδα κυµαίνονται από 90 εκατ. έως περίπου 160 εκατ. ευρώ για 500.000-800.000 διαφυγόντες συνδροµητές, µε τον αριθµό των νόµιµων συνδροµητών µε ενεργή συνδροµή σε Cosmote, Nova και Vodafone TV να διαµορφώνεται σε 1,2 εκατοµµύρια, σύµφωνα µε τα στοιχεία της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδροµείων. Ο νέος νόµος θα επιβάλει υψηλά πρόστιµα για διακινητές, θα τιµωρεί τόσο τους πειρατές όσο και τους κλεπταποδόχους, θα βάζει στο κάδρο των επισπευδόντων και τους οργανισµούς συλλογικής διαχείρισης πνευµατικών δικαιωµάτων, ενώ θα εισαγάγει την έννοια του δυναµικού αποκλεισµού (dynamic blocking), µε την ΕΕΤΤ να µπορεί να εκδώσει εντολή η οποία θα διατάσσει τη διακοπή πρόσβασης εντός 30 λεπτών.
Ένας άλλος τρόπος προστασίας ή στήριξης της συνδροµητικής τηλεόρασης είναι πως θα υπολογίζεται το οικονοµικό αντάλλαγµα υπέρ του ∆ηµοσίου για την παροχή συνδροµητικών τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών υπηρεσιών.
Πάντως, σήµερα, από πλευράς επίδοσης, η Cosmote TV διατηρεί τα πρωτεία βάσει αποτελεσµάτων εννεαµήνου και ηγείται της αγοράς µε 665.261 συνδροµητές, ενώ αυτήν τη στιγµή οι συνδροµητές της Nova προσεγγίζουν τους 425.000, έχοντας κερδίσει έδαφος το τελευταίο πεντάµηνο.
Η Vodafone έχει συµφωνίες µε Disney+, ΗΒΟ, Warner Bros και το Erflix και αυτήν τη στιγµή έχει ξεπεράσει τους 180.000 συνδροµητές.
Η αόρατη κλωστή που συνδέει ελεύθερα και συνδροµητικά κανάλια
Η διαχωριστική γραµµή φυσικά και υφίσταται και εννοείται ότι και τα ελεύθερα κανάλια χωρίζονται σε πανελλαδικά και περιφερειακά. Όµως ο ρόλος της συνδροµητικής τηλεόρασης είναι κρίσιµος για να µεγαλώσει η εµβέλεια ενός περιφερειακού σταθµού. Ποιο κανάλι χαρακτηρίζεται πανελλαδικής εµβέλειας; Αυτό που κατέχει σχετική άδεια ή όσα εκπέµπουν πανελλαδικά; Το ερώτηµα αυτό µπορεί να προκαλέσει πολλή συζήτηση, καθώς η νοµοθεσία έπεται της τεχνολογίας -στην ουσία δυσκολεύεται πολύ να την προλάβει- και δεν είναι υπεραπλουστευτικό να αναρωτηθεί κανείς γιατί ένα κανάλι να θέλει να πληρώνει τόσο µεγάλο τίµηµα (3,5 εκατ. ευρώ το χρόνο) για άδεια πανελλαδικής εµβέλειας, όταν ένα περιφερειακό µπορεί, µέσω της πλατφόρµας της Nova ή της Cosmote, µε ένα σαφέστατα µικρότερο αντίτιµο να έχει τηλεθεατές σε όλη τη χώρα.
Η εξωστρέφεια των καναλιών
Τα ελεύθερα κανάλια επιτέλους µπορούν να εντάσσουν στον ισολογισµό τους έσοδα και από άλλες πηγές πλην της διαφήµισης. Το δρόµο της άντλησης πόρων από την πώληση δικαιωµάτων σε πλατφόρµες άνοιξε το Mega το 2023, εντάσσοντας το «Maestro» του Χριστόφορου Παπακαλιάτη στη βιβλιοθήκη του Netflix. Το ίδιο έκανε και για την πολυσυζητηµένη σειρά «Milky Way» του Βασίλη Κεκάτου. Μετά την επιτυχηµένη παγκόσµια πρεµιέρα του στο φεστιβάλ Series Mania στη Γαλλία, µια από τις µεγαλύτερες διεθνείς εταιρείες παραγωγής και διανοµής περιεχοµένου, η Fifth Season (πρώην Endeavor) ανέλαβε τη διάθεση και διανοµή του «Milky Way» σε όλο τον κόσµο. Η εταιρεία έχει παραγάγει και έχει διανείµει σειρές όπως τα «Severance» (Apple TV), «Scenes from a marriage» (HBO), «Killing Eve» (AMC) και πολλά άλλα. Ακολούθησε ο ΑΝΤ1, εντάσσοντας το «Στα 4» και τη «Μάγισσα», ενώ πρόσφατα η Antenna Studios, o κορυφαίος διανοµέας ελληνικού περιεχοµένου, εξασφάλισε την προβολή των δύο αγαπηµένων ΑΝΤ1+ Originals, «Σέρρες» και «Σώσε µε», στο Netflix, συνεχίζοντας τα επιτυχηµένα της βήµατα στο χώρο της παραγωγής και διανοµής περιεχόµενου.
Η Antenna Studios του Οµίλου Αntenna, έχοντας ήδη στο ενεργητικό της σηµαντικές διακρίσεις εντός και εκτός συνόρων, επεκτείνει σταθερά τη δράση της στη διεθνή αγορά ψυχαγωγίας και θεάµατος, φέρνοντας νέα premium project και διευρύνοντας ταυτόχρονα το δίκτυο συνεργατών της.
Τα δύο ΑΝΤ1+ Originals, η κωµική σειρά «Σέρρες» και το ψυχολογικό θρίλερ «Σώσε µε», που έχουν ήδη προβληθεί στον ΑΝΤ1 µε επιτυχία και είναι διαθέσιµα για τους συνδροµητές του ΑΝΤ1+, θα ξεκινήσουν το «ταξίδι» τους στο Netflix σε Ελλάδα και Κύπρο στις 15 Ιανουαρίου 2024.
Ανοίγει η «κάνουλα» του ΕΚΟΜΕ µε προϋποθέσεις
«Ξεπαγώνουν» τα κονδύλια του ΕΚΟΜΕ για χρηµατοδότηση οπτικοακουστικών προϊόντων, τόσο ελεύθερων όσο και συνδροµητικών καναλιών. Η απόφαση του υφυπουργού Ψηφιακής ∆ιακυβέρνησης, ∆ηµήτρη Παπαστεργίου, που αναρτήθηκε στη «∆ιαύγεια», προβλέπει έσοδα 28.705.500 ευρώ και έξοδα 28.705.400 ευρώ. O προϋπολογισµός του 2023, υπό την προεδρία του Λεωνίδα Χριστόπουλου, άλλαξε τρεις φορές. Η τελευταία αναθεώρηση προέβλεπε έσοδα 70.680.537 ευρώ και έξοδα 70.678.817 ευρώ, µε θετικό ισοζύγιο 1.721 ευρώ. Ο ετήσιος προϋπολογισµός του ΕΚΟΜΕ ξεκίνησε από τα 5.258.780 ευρώ, αυξήθηκε στα 67.380.538 ευρώ, και προ ηµερών, µετά τη χορήγηση πίστωσης 400.000 ευρώ, διαµορφώθηκε σε 70.680.537 ευρώ. Στο µεσοδιάστηµα υπεγράφη η Πράξη Επιχορήγησης του ΕΚΟΜΕ µε το ποσό των 50.000.000 ευρώ για την ενίσχυση των οπτικοακουστικών έργων στην Ελλάδα. Ως ηµεροµηνία έναρξης της Πράξης ορίζεται η 21η/11/2023 και ως λήξη της η 31η/12/2025.
Τις αποφάσεις υπογράφει ο υφυπουργός Ψηφιακής ∆ιακυβέρνησης, Κωνσταντίνος Κυρανάκης, και είναι οι αρχικές εγκρίσεις των έργων. Για το τελικό ποσό της επιδότησης θα πρέπει να ολοκληρωθεί ο έλεγχος από τους ορκωτούς λογιστές και στη συνέχεια να γίνει η εκταµίευση του ποσού ή να συµψηφιστεί µε οφειλές. Τα ποσά των επιλέξιµων δαπανών δεν συνιστούν και το τελικό κόστος των σειρών, καθώς υπάρχουν κι άλλα έξοδα, τα οποία δεν επιδοτούνται. Συνεπώς, το κόστος των παραγωγών µπορεί να είναι υψηλότερο. Η κυβέρνηση έχει διαµηνύσει πως θα αλλάξει τα κριτήρια χρηµατοδότησης. Πάντως, για πρώτη φορά δικαιούχος είναι φέτος και η ΕΡΤ µε τη σειρά «Η παραλία»: Ο προϋπολογισµός επιλέξιµων δαπανών της σειράς, που ενέκρινε το ΕΚΟΜΕ, για 120 επεισόδια, ανέρχεται σε 6.525.316 ευρώ και η επιδότηση στο 40%, δηλαδή σε 2.610.126 ευρώ. ∆ικαιούχος της επιδότησης είναι η Foss Productions και η ΕΡΤ είναι εκείνη που µεταδίδει το πρόγραµµα.
Εµπλουτίζεται το ERTflix
Στη δηµιουργία δύο νέων καναλιών προχώρησε η ΕΡΤ, και πιο συγκεκριµένα το ERTflix. Στον «αέρα» βρίσκεται το kids.tv, που προβάλλει παιδικά προγράµµατα που έχει εξασφαλίσει η δηµόσια τηλεόραση, και το music.tv, που µεταδίδει µουσικές εκποµπές από το αρχείο της ΕΡΤ. Και τα δύο κανάλια είναι διαθέσιµα τόσο στο site του ERTflix όσο και στις smart τηλεοράσεις.
Ο πόλεµος των League
Ο ΟΤΕ έχει συµβόλαια µε τις τρεις µεγάλες οµάδες της ελληνικής Super League, Ολυµπιακό, Παναθηναϊκό και ΑΕΚ (τις δύο τελευταίες ανανέωσε το περασµένο καλοκαίρι), και ακόµα 4 ελληνικές ΠΑΕ, το NBA, ενώ ανανέωσε και το Κύπελλο Ελλάδας.
Πλέον το µείζον ζήτηµα της Cosmote είναι να διατηρήσει τα δικαιώµατα για τους αγώνες των µεγάλων διασυλλογικών ευρωπαϊκών διοργανώσεων (Champions League, Europa League, Conference League), τους οποίους θα µεταδίδει µέχρι το καλοκαίρι του 2024.
Η Cosmote έχει καταθέσει ήδη προσφορά στο διαγωνισµό που «τρέχει» η Τeam για λογαριασµό της UEFA και το επόµενο διάστηµα αναµένεται η σχετική απόφαση. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι ο διαγωνισµός περνά στον β΄γύρο, καθώς ο πρώτος κρίθηκε άγονος από την UEFA. Η προσφορά από πλευράς ενός υποψηφίου ήταν µικρότερη εν συγκρίσει µε την τρέχουσα τριετία. ∆ιεκδικητές είναι η Cosmote TV, ο ΑΝΤ1 και το Mega, που διεκδικούν µέρος των «πακέτων», είτε µε µεταδόσεις κατ’ αποκλειστικότητα είτε παράλληλα µε την Cosmote TV.
Η Nova δεν έχει µπει σε αυτήν τη διαγωνιστική διαδικασία. ∆ιατηρεί τις δύο µεγάλες οµάδες του Βορρά, ΠΑΟΚ και Άρη, ωστόσο το σηµαντικότερο «επίτευγµά» της ήταν η ανανέωση του συµβολαίου για τη µετάδοση των αγώνων της µπασκετικής Euroleague τον Φεβρουάριο του 2023.
Επιπλέον, το 2022 έχει κλείσει την Premier League µέχρι το 2028, ενώ µεταδίδει και το ισπανικό πρωτάθληµα ποδοσφαίρου καθώς και το γερµανικό.
