Κανάλια: Τι κέρδισαν και τι (μπορεί να) φοβούνται

Τα κανάλια παρουσιάζονται να είναι αυτά που αποκομίζουν τα σημαντικότερα οφέλη από τις τελευταίες νομοθετικές παρεμβάσεις στο χώρο της διαφήμισης και των media.

Τι είναι, όμως, αυτό που τα κάνει να διαφωνούν και αυτά με τη μείωση των επιβραβεύσεων των διαφημιστικών και γιατί συμπορεύονται με ΕΔΕΕ και ΣΔΕ;

Τα Μέσα και πιο συγκεκριμένα τα κανάλια, που άλλωστε αποτελούν το 65% της συγκεκριμένης αγοράς, φαίνεται πως είναι οι μεγάλοι «κερδισμένοι» των τελευταίων νομοθετικών παρεμβάσεων στην αγορά της διαφήμισης. Η πρόσφατη τροπολογία που ψηφίστηκε στη Βουλή τη Δευτέρα 2 Απριλίου και δημοσιεύθηκε μαζί με το σχετικό νομοσχέδιο στο ΦΕΚ τη Μεγάλη Πέμπτη 5 Απριλίου, στην ουσία κατάργησε την πρόβλεψη περί απευθείας τιμολόγησης που σημαίνει και σημαντικά οικονομικά οφέλη για τα κανάλια.

H τροπολογία ορίζει πως αν υπάρξουν εκπτώσεις κύκλου εργασιών (τζίρου), αυτές θα παρέχονται μόνο σύμφωνα με προηγούμενη έγγραφη σύμβαση μεταξύ του Μέσου και του διαφημιζόμενου, και αν μεσολαβεί διαφημιστής, και του διαφημιστή. «Τυχόν εκπτώσεις κύκλου εργασιών (τζίρου), καθώς και κάθε άλλης μορφής εκπτώσεις βάσει στόχων, με πιστωτικά τιμολόγια που εκδίδονται σε μεταγενέστερο χρόνο, πλην των περιπτώσεων που τα πιστωτικά τιμολόγια εκδίδονται προς διόρθωση σφαλμάτων, θα παρέχονται μόνο σύμφωνα με προηγούμενη έγγραφη σύμβαση μεταξύ του Μέσου και του διαφημιζόμενου, και αν μεσολαβεί διαφημιστής, και του διαφημιστή, που θα έχει υποχρεωτικά συναφθεί πριν από την έκδοση των τιμολογίων της παραγράφου 2, επί των οποίων παρέχεται η έκπτωση ή εκδίδεται το πιστωτικό παραστατικό» αναφέρεται χαρακτηριστικά στο νομοσχέδιο και την επίμαχη τροπολογία.

Τα κέρδη από τις τριμερείς συμβάσεις

Σύμφωνα με ανθρώπους της αγοράς, η πρακτική εφαρμογή των ετήσιων αυτών τριμερών συμβάσεων αναμένεται να οδηγήσει σε σημαντική μείωση των εκπτώσεων που παρέχονται στους πελάτες, η οποία εκτιμάται πως θα κυμαίνεται μεταξύ 25 και 30 εκατ. ευρώ ετησίως. Παράλληλα, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως από 1η Απριλίου ο Ειδικός Φόρος Τηλεόρασης έχει μειωθεί από το 20% σε 5%, γεγονός που σημαίνει πως θα καταβληθούν 37,5 εκατ. ευρώ λιγότερα φέτος. Η αγορά μάλιστα υπολογίζει πως από αυτό το ποσό, το 66-70% -ή, με άλλα λόγια, 25-27 εκατ. ευρώ ετησίως- θα επιστρέψουν με τη μορφή εσόδου στα κανάλια.

Επίσης, δεν πρέπει να παραβλέψουμε πως από τον Σεπτέμβριο του 2016 έχει καταργηθεί το Αγγελιόσημο, με την εξέλιξη αυτή, σύμφωνα με στελέχη του χώρου, να  έχει οδηγήσει σε άνοδο της αγοράς κατά περίπου 35 εκατ. ευρώ το 2017. Οι παρεμβάσεις αυτές υπολογίζεται πως μπορεί να αποφέρουν συνολικά επιπλέον 85-92 εκατ. ευρώ έσοδα στην αγορά των τηλεοπτικών μέσων σε ετήσια βάση.  Όπως φαίνεται, λοιπόν, τα κανάλια αποτελούν τα μόνα Μέσα που έχουν ευνοηθεί οικονομικά από τις νομοθετικές παρεμβάσεις στο χώρο των media, ενώ όλα τα υπόλοιπα Μέσα τυγχάνουν μόνο επιβαρύνσεων όπως το 2% επί του τζίρου τους για τη στήριξη του ΕΔΟΕΑΠ, που, φυσικά, καλούνται να καταβάλλουν και τα κανάλια. Στην περίπτωση δε των διαδικτυακών μέσων (αυτών, φυσικά, με έδρα στην Ελλάδα) έχει επιβληθεί μία ακόμη ειδική εισφορά ποσοστού 2% επί των αμοιβών για τις διαφημίσεις στο internet, την οποία και θα καταβάλλουν οι διαφημιζόμενοι στα online μέσα ενημέρωσης, που πλέον εντάσσονται στον ΕΔΟΕΑΠ.

Ο προβληματισμός για το 4%

Βέβαια, όπως δείχνει και η συμπόρευση της ΕΙΤΗΣΕΕ με τον ΣΔΕ και την ΕΔΕΕ σχετικά με το θέμα, η μείωση των επιβραβεύσεων των διαφημιστικών προβληματίζει και τα Μέσα. Η πρόβλεψη για μείωση του 9,9% σε 4% μπορεί θεωρητικά να υπολογίζεται πως θα προσφέρει άλλα 17 εκατ. ευρώ ετησίως στα Μέσα, αλλά οι άνθρωποι του χώρου γνωρίζουν πολύ καλά πως πολλές διαφημιστικές εταιρείες βασίζονται ακριβώς σε αυτό το έσοδο για την επιβίωσή τους. Πρόκειται για τη «νόρμα» που επικρατεί στην αγορά ήδη από το 1995 και το νόμο Βενιζέλου που οδήγησε στη μείωση των αμοιβών των διαφημιστικών για τις υπηρεσίες που προσφέρουν (δημιουργικό, στρατηγική κ.λπ.). Το ποσό που έχει «κοπεί» από τότε στην ουσία μετακυλήθηκε και συμπεριλήφθηκε στο ποσό της επιβράβευσης.

Εάν, λοιπόν, αυτή μειωθεί, αρκετές διαφημιστικές πιθανότατα θα κινδυνεύσουν να κλείσουν, με συνέπεια έναν νέο κύκλο επισφαλειών στην αγορά και πολύ μεγαλύτερο κόστος για τα media, που θα μείνουν απλήρωτα.  Όπως εκτιμούν άνθρωποι του χώρου, το domino effect που θα υπάρξει θα είναι πολύ χειρότερο και φυσικά μεγαλύτερης έκτασης από τα προβλήματα που προκάλεσαν πριν από μερικά χρόνια οι «τοξικές επιταγές» του Alter και οι διάφοροι «κακοπληρωτές» του δημόσιου τομέα.