Όλοι εναντίον όλων για τον χρόνο του Τηλεθεατή
Γράφει η Σόνια Χαϊμαντά
Επί ποδός πολέμου βρίσκεται αυτήν την περίοδο, πάνοπλος ο «στρατός» των τηλεοπτικών καναλιών, ελεύθερων, συνδρομητικών και φυσικά πλατφορμών streaming - σε μια νέα και ενδιαφέρουσα σεζόν με αρκετούς αγνώστους «Χ» και ιδιαίτερες μεταβλητές που θέτει στο «τραπέζι» η πανδημία.
Με νέα αλλά και καθιερωμένα προϊοντικά «όπλα», ελληνικά και ξένα κανάλια, στοχεύουν στα δυναμικά κοινά για να πουλήσουν διαφημίσεις ή συνδρομές. Η ποιότητα του content σχεδόν μοιραία, αποτελεί πλέον το «νέο χρυσάφι» το οποίο καλούνται να εξορύξουν οι εταιρείες παραγωγής, οι Διευθύνσεις Προγράμματος και τα τμήματα Marketing των καναλιών κάθε είδους, streaming, ψηφιακών, συνδρομητικών. Μια δύσκολη εξίσωση δεδομένης της καθοριστικής και αδιαφιλονίκητης σταθεράς: Του υψηλού budget παραγωγής high quality content.
Το Netflix με περισσότερους από 400.000 συνδρομητές και οι υπόλοιπες Over-the-Top υπηρεσίες αλλά και οι εγχώριες συνδρομητικές πλατφόρμες με τις ανακατατάξεις και τις νέες επενδύσεις βάζουν ψηλά τον πήχη για τα ελεύθερα κανάλια της χώρας πόσο μάλλον όταν ο αριθμός των συνδρομητών ξεπερνά το 1,1 εκατ. χρήστες και η ετήσια αύξηση αγγίζει τις 18.000 συνδρομές.
Είμαστε όλοι ανταγωνιστές
Δεν υπάρχουν διαφορετικά τερέν ή πίστες. Όλοι θεωρούνται ανταγωνιστές με διακύβευμα την προσοχή, τον χρόνο και την πιστότητα του χρήστη-τηλεθεατή. Άλλωστε, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της Επιτροπής Ανταγωνισμού, οι συνδρομητικές πλατφόρμες Cosmote TV και Nova είναι ανταγωνιστές των ελεύθερων καναλιών, δεδομένου ότι «περιλαμβάνονται στις τηλεοπτικές μετρήσεις και λαμβάνουν ανάλογο μέρος της διαφημιστικής πίτας». Θεωρούνται επιπλέον ανταγωνιστικές και οι Over The Top υπηρεσίες, όπως η Cosmote OTT, η Vodafone TV OTT, το YouTube, το Netflix και σε αρκετά μικρότερο ποσοστό οι Amazon Prime, η Apple TV, το Cinobo και η Wind Vision. Ειδικά για τις πλατφόρμες Over The Top (Netflix, Amazon, Google κ.λπ.) υποστηρίζεται από ορισμένους σταθμούς εθνικής εμβέλειας πως «είναι επίσης ανταγωνιστές, λαμβανομένου υπόψη ότι δεν επιβαρύνονται με το κόστος των άμεσων ή έμμεσων φόρων, με δαπάνες λειτουργικές, όπως ενδεικτικά κτιριακές εγκαταστάσεις, προσωπικό, κ.λπ., που αντίστοιχα επιβαρύνονται οι τηλεοπτικοί σταθμοί ελεύθερης λήψης», υποδεικνύοντας ότι ο μεταξύ τους ανταγωνισμός αφορά το κόστος δραστηριοποίησης παρά τη ζήτηση του κοινού.
Ένα ερώτημα, στη συζήτηση περί ανταγωνισμού και ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων, παραμένει αν θα κάνει come back τον Οκτώβριο το ειδικό τέλος συνδρομητικής τηλεόρασης (10%). Η εφαρμογή του μέτρου, το οποίο αποφέρει περί τα 18 εκατ. ευρώ στο ελληνικό Δημόσιο, επιβαρύνει την αγορά της συνδρομητικής TV και θυμίζουμε ότι είχε ανασταλεί για ένα χρόνο με απόφαση της κυβέρνησης. Για τις συνδρομητικές πλατφόρμες πάντως ορισμένα ελεύθερα κανάλια θεωρούν ότι απολαμβάνουν ενός ιδιαίτερου ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος: Πρόκειται για την προβολή προγραμμάτων, όπως η Α’ μετάδοση κινηματογραφικών ταινιών, οι οποίες, αφού προβληθούν στις κινηματογραφικές αίθουσες, μεταδίδονται κατά σειρά προτεραιότητας πρώτα μέσω των συνδρομητικών σταθμών (περίπου 6 – 8 μήνες μετά την εκπνοή των δικαιωμάτων για κινηματογραφική προβολή) και μετά μέσω τηλεοπτικών σταθμών εθνικής εμβέλειας ενημερωτικού προγράμματος γενικού περιεχομένου ψηφιακής ευρυεκπομπής ελεύθερης λήψης (12 μήνες μετά την εκπνοή των δικαιωμάτων της συνδρομητικής τηλεόρασης.
Οι συνδρομητικές πλατφόρμες
Στις 30 Ιουνίου του 2021, ο συνολικός αριθμός των συνδρομητών τηλεόρασης Cosmote TV ανήλθε στις 579.000, αυξημένος κατά 2,8% σε ετήσια βάση, καθώς ο ΟΤΕ συνεχίζει να αξιοποιεί τις νέες υπηρεσίες Over-the-Top και το ποιοτικό και εμπορικό του περιεχόμενο. Στο α’ τρίμηνο του 2021 η Cosmote TV διέθετε 577.846 συνδρομητές, έναντι 556.696 (+3,8%) την αντίστοιχη περίοδο του 2020.
Δυνατή απόδοση στη νέα της «σελίδα» έχει και η Nova με 456.500 συνδρομητές, βάσει των τελευταίων οικονομικών καταστάσεων της εταιρείας. Μέχρι το τέλος του Σεπτεμβρίου θα είναι διαθέσιμη η streaming πλατφόρμα της Nova, EON, ιδιοκτησίας της United Media. Μέχρι σήμερα η Nova έχει διαθέσιμη μόνο την υπηρεσία Nova On Demand, ενώ η Cosmote TV έχει επενδύσει στη νέα ιντερνετική πλατφόρμα που επιτρέπει τη ζωντανή και κατ’ επιλογή (on demand) τηλεθέαση των προγραμμάτων και την αναζήτηση σειρών, ταινιών, εκπομπών και ντοκιμαντέρ από την ταινιοθήκη της ή από τα υπόλοιπα κανάλια. Αξίζει να σημειωθεί ότι η BC Partners/United Media έχει ανοικτό κανάλι επικοινωνίας με τον Ιβάν Σαββίδη για το Open, με αφορμή τα δικαιώματα του ΠΑΟΚ. Ακολουθεί η Vodafone, oι συνδρομητές της οποίας φτάνουν τις 150.000 και τέλος η Wind Vision με κοντά στους 80.000 συνδρομητές. Στην Ελλάδα υπάρχει ακόμη διαθέσιμη η υπηρεσία Apple TV, με σειρές και ταινίες υποτιτλισμένες στα ελληνικά, ενώ μικρό μερίδιο καταγράφει και η Amazon Prime Video.
Στον ανταγωνισμό βρίσκεται και η υπηρεσία streaming της ΕΡΤ (ΕΡΤFlix), η οποία έχει το πλεονέκτημα πως δεν χρειάζεται επιπλέον συνδρομή, αφού «καλύπτεται» από το ανταποδοτικό τέλος των 4 ευρώ τον μήνα ανά νοικοκυριό. Τέλος, μετά τον τίτλο «Megaflix» για OTT υπηρεσίες, η Alter Ego Media του Βαγγέλη Μαρινάκη, κατοχύρωσε και το «Mega Plus». Στην ίδια αγορά θα μπει και η υπηρεσία ΑΝΤ1+.
Καθένας στην ειδικότητά του
Η φετινή σεζόν δείχνει, έτσι όπως διαμορφώνεται το πρόγραμμα των καναλιών, ότι θα αναδείξει περαιτέρω το format των reality προγραμμάτων (συμβίωσης, μόδας, επιβίωσης, μαγειρικής) με εγχώρια προϊόντα υψηλού προϋπολογισμού με τους εμπορικούς διευθυντές να αλιεύουν ωστόσο από μια πεπερασμένη δεξαμενή διαφημιστικών κονδυλίων των Διαφημιζομένων που φαίνεται ότι δεν μπορούν να ξεπεράσουν το budget των 320 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση (Για την Τηλεόραση).
Ο προγραμματισμός του ΣΚΑΪ καταδεικνύει ότι το κανάλι συνεχίζει να ενισχύει το ενημερωτικό του προφίλ με πλούσια δελτία ειδήσεων, ετοιμότητα στα έκτακτα γεγονότα και ενημερωτικές εκπομπές, αλλά και στα reality προγράμματα, όπως το «Big Brother», ενώ φέτος πρόσθεσε και μια καθημερινή δραματική σειρά στο πρόγραμμά του. Ο σταθμός του Φαλήρου πλέον οργανώνεται με επικεφαλής την Άλκηστη Μαραγκουδάκη που ενισχύει τη μεσημεριανή ζώνη του καναλιού με το «Κάτι ξαναψήνεται» και παρουσιάστρια την Κωνσταντίνα Σπυροπούλου.
Καθημερινή σειρά ετοιμάζει ο Βασίλης Θωμόπουλος, ενώ η μεγάλη ανατροπή ήταν η προσθήκη ενός μαγειρικού ριάλιτι, του «Top Chef», στο prime time, το οποίο μάλιστα γυρίζεται σε παραγωγή του Ατζούν Ιλιτζαλί. Σταθερό στο πρόγραμμα το «The Voice» με ανανέωση στα πρόσωπα και παρουσιαστή τον Γιώργο Λιανό.
Στον ΑΝΤ1 οι ιθύνοντες ποντάρουν στο reality μαγειρικής «Game of Chefs» και τις δύο αναγνωρισμένες και αγαπημένες σειρές, τις «Άγριες Μέλισσες» και το σήριαλ «Ήλιος». Το κανάλι του Αμαρουσίου επενδύσει σε πρόσωπα, περιεχόμενο προγράμματος και στρατηγικές επιλογές.
Σημαντική αλλαγή έχει προαναγγελθεί και στην πρωινή ζώνη, με το «Πρωινό» των Φαίης Σκορδά και Γιώργου Λιάγκα να στρέφει το βλέμμα στο infotainment. Να σημειωθεί ότι τα σήματα «NEON Now» και «NEON life» κατοχύρωσε η ιδιοκτήτρια εταιρεία του Μακεδονία TV. Πιο συγκεκριμένα, από τη νέα σεζόν ο τηλεοπτικός σταθμός του ομίλου ΑΝΤΕΝΝΑ θα εγκαταλείψει το όνομα Μακεδονία TV και θα μετονομαστεί σε NEON, μεταδίδοντας νεανικό πρόγραμμα, ξένες σειρές και ελληνικές σε επανάληψη από την ταινιοθήκη του ΑΝΤ1. Η κατοχύρωση των τίτλων περιλαμβάνει τους τομείς της διαφήμισης, των τηλεπικοινωνιών και της τηλεοπτικής μετάδοσης.
Ο Alpha κάνει ήδη τη διαφορά ρίχνοντας επικοινωνιακούς πόρους στο νέο σήριαλ «Σασμός» και φυσικά σε μια οικογενειακή κωμική σειρά το «Άσε μας, ρε μαμά», που πιστώνεται στη διεύθυνση Προγράμματος, με επικεφαλής τον Χρήστο Κόμπο.
Το ριάλιτι «Bachelor» θα είναι διαφορετικό και σε αυτό φυσικά έχει ρόλο η νέα κατάσταση. Επιπλέον, η στοχευμένη συνεργασία με τον παραγωγό Νίκο Κοκλώνη κάνει τη διαφορά στην πρωινή ζώνη και το prime time, καθώς ο ALPHA κινήθηκε και διεκδίκησε τα δύο πιο ισχυρά χαρτιά της Barking Well: το «Ευτυχείτε!» με την Κατερίνα Καινούργιου και το σόου «Just the 2 of Us».
Η μεγάλη επένδυση ωστόσο έγινε στο Mega. Σειρές, Champions League, μεταγραφές: Ελένη Μενεγάκη, Ελεονώρα Μελέτη, Σίσσυ Χρηστίδου, Κατερίνα Καραβάτου, Μαρία Μπεκατώρου και φυσικά Αγγελική Νικολούλη αποτελούν τη γυναικεία dream team της Alter Ego Media. To Mega ποντάρει επίσης πολλά στα σίριαλ ενώ ήδη έχει καταφέρει να πείσει σημαντικούς δημιουργούς να συνεργαστούν με το κανάλι με τα γυρίσματα να είναι σε εξέλιξη.
Από τη μεταγραφή του Ανδρέα Γεωργίου και τις επιστροφές των Μιχάλη Ρέππα, Θανάση Παπαθανασίου και Χριστόφορου Παπακαλιάτη έως την επάνοδο του Θοδωρή Παπαδουλάκη, ένα είναι σίγουρο: το κανάλι δημιούργησε ένα ισχυρό περιβάλλον για να αναπτυχθεί η μυθοπλασία.
Το Star έχει την πετυχημένη συνταγή του «GNTM και το «όπλο» του «Master Chef» αλλά και σταθερές αξίες, όπως «Ο Τροχός της Τύχης».
Το Open αλλάζει σημαντικά. Αναγκαστικά έως έναν βαθμό, καθώς τρεις σημαντικές συνεργασίες του ολοκληρώθηκαν: Κατερίνα Καινούργιου, Σίσσυ Χρηστίδου, Νίκος Κοκλώνης.
Ο βασικός κορμός της ψυχαγωγίας του σταθμού οδηγείται σε αναγκαστικές αλλαγές. Ήδη οι δύο παρουσιάστριες αντικαταστάθηκαν από την Ελένη Τσολάκη και την Μπέτυ Μαγγίρα, ενώ οι κινήσεις σε επίπεδο παραγωγής νέων εκπομπών είναι προσεκτικές και συγκρατημένες.
Η αποχώρηση της Νίκης Λυμπεράκη οδήγησε στη μεταγραφή της Πόπης Τσαπανίδου, η οποία ανέλαβε επίσημα την παρουσίαση του κεντρικού δελτίου ειδήσεων. Επιπλέον, αλλαγές θα γίνουν και στην πρωινή ενημερωτική ζώνη, με την Ντόρα Κουτροκόη να αποχωρεί και την Ευλαμπία Ρέβη να παίρνει τη θέση της.
Το βασικό κομμάτι επένδυσης της ΕΡΤ είναι η ελληνική μυθοπλασία η οποία απέσπασε τα εύσημα την προηγούμενη σεζόν. Ως εκ τούτου οι δημοφιλείς σειρές της ΕΡΤ που έκαναν πέρυσι το ντεμπούτο τους, συνεχίζονται και φέτος καθώς τα κατάφεραν στο χρηματιστήριο της τηλεθέασης.
«Τα καλύτερά μας χρόνια», «Η τούρτα της μαμάς» και το «Χαιρέτα μου τον Πλάτανο» από νωρίς έδειξαν ότι δεν πρόκειται για περιστασιακές πρακτικές και για πυροτεχνήματα αλλά και για μια προσπάθεια να αποκατασταθεί η τιμή της δημόσιας τηλεόρασης σε πρόγραμμα αξιώσεων.
Ακολούθησε η σειρά «Ζακέτα να πάρεις», η οποία κι αυτή, άνοιξε τον δρόμο για δεύτερο γύρο φέτος.
Το «Μουσικό κουτί» διέγραψε μια εξαιρετική πορεία πέρυσι και ως εκ τούτου παραμένει δικαίως στο πρόγραμμα της δημόσιας τηλεόρασης. Φέτος ετοιμάζονται πολλές και εξαιρετικές σειρές, βασισμένες σε λογοτεχνικά αφηγήματα, σε εξαιρετικά σενάρια και με καταξιωμένους συνεργάτες. Μεταξύ αυτών η Βικτόρια Χίσλοπ, ο Μανούσος Μανουσάκης, ο Νίκος Κουτελιδάκης, η Ελένη Ζιώγα και πολλοί άλλοι. Ενδεικτικά, οι σειρές που ετοιμάζονται είναι οι εξής: «Καρτ ποστάλ», «Αγάπη παράνομη», «Σε ξένα χέρια», «Πεθαίνω για σένα» και η τριλογία στη λογοτεχνία του Μανουσάκη.
Οι μετρήσεις
Και μέσα σε όλο αυτό το νέο περιβάλλον το ζήτημα των μετρήσεων στην αγορά της τηλεόρασης και του Διαδικτύου παραμένει ακανθώδες και κρίσιμο. Ο τηλεοπτικός κλάδος διεκδικεί τη μέτρηση της απήχησης των τηλεοπτικών προϊόντων που παρακολουθούνται –την ίδια ώρα που προβάλλονται από όλα τα devices: Την τηλεόραση, τον Υπολογιστή, το tablet, το κινητό και όλα αυτά κατά τη διάρκεια της on demand διάθεσης.
Σε αυτήν την περίπτωση η Cosmote TV είναι σε θέση να παρακολουθεί η ίδια την απήχηση των προγραμμάτων της μέσα από τον νέο της ψηφιακό δέκτη και την εξελιγμένη τηλεοπτική της υπηρεσία. Οι τηλεοπτικοί σταθμοί, παράλληλα με τα στοιχεία για τη θέαση που προσφέρει η Nielsen, θέλουν να έχουν δεδομένα και για την online παρακολούθηση των προγραμμάτων τους.
